Băn khoăn để doanh nghiệp tự quyết giá xăng dầu
Theo bà Nguyễn Thúy Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), việc đề xuất nội dung mới về kinh doanh xăng dầu thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng. Bộ Công Thương đã phối hợp bộ ngành, đơn vị liên quan xây dựng dự thảo Nghị định thay thế các Nghị định về kinh doanh xăng dầu.
Lo ngại thị trường “nửa vời”
Bà Hiền cho biết, với cơ chế giá xăng dầu được đề xuất, dự thảo tiến gần hơn với cơ chế thị trường, Nhà nước ban hành nguyên tắc công thức tính giá để thương nhân xăng dầu quyết định giá bán. Tuy nhiên, giá này không cao hơn công thức giá quy định.
![]() |
Bộ Công Thương khẳng định, đề xuất này là một trong những bước đưa giá xăng dầu tiệm cận cơ chế thị trường. Tuy vậy, có nhiều ý kiến băn khoăn về vấn đề này.
Theo ông Nguyễn Thắng, chủ một doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu phía Nam, thì trao quyền cho doanh nghiệp tự quyết định giá hiện tại về cơ bản là hợp lý, nhưng vẫn giữ giá trần thì chưa thực sự “cởi bỏ” hoàn toàn. Về lâu về dài, nên thay đổi theo hướng tự do cạnh tranh, để thị trường tự vận động.
Ông Thắng phân tích, trong điều kiện thị trường cạnh tranh, Nhà nước chỉ nên xây dựng cơ chế thuế, phí để doanh nghiệp tự lên các phương án kinh doanh, trong đó có chi phí định mức, lợi nhuận định mức, tỷ lệ chiết khấu... "Giá trần chỉ nên tồn tại một giai đoạn nhất định để thị trường kinh doanh xăng dầu cạnh tranh được vận hành đúng quy trình của nó", ông Thắng nói.
Tuy vậy, một số ý kiến khác lại cho rằng hiện nay, một vài “ông lớn” xăng dầu đang thống trị thị trường bán lẻ, cụ thể như Petrolimex (50% thị phần bán lẻ), PVOil chiếm 20% thị phần... Với việc một số ít doanh nghiệp đầu mối đang chiếm thị phần, việc trao quyền cho doanh nghiệp tự định giá bán đang gây lo ngại.
Trao đổi với Thời báo Ngân hàng, ông Văn Tấn Phụng - Chủ tịch HĐQT Công ty Dầu khí Đồng Nai cho rằng, tại dự thảo mới, các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu đang được quá nhiều quyền, quá nhiều ưu ái.
Nhìn lại sự việc đứt gãy chuỗi cung ứng xăng dầu diễn ra năm 2022, ông Phụng cho biết nguyên nhân là do một số doanh nghiệp đầu mối lũng đoạn thị trường.
Trong dự thảo lần hai Nghị định kinh doanh xăng dầu gửi Thủ tướng, Bộ Công Thương đề xuất: Nhà nước sẽ không tham gia vào quá trình điều hành giá nhưng công bố các yếu tố hình thành giá để doanh nghiệp tự quyết định. Dự thảo mới đưa quy định định kỳ 7 ngày sẽ công bố giá thế giới bình quân (dự thảo 1 lấy bình quân 15 ngày) và cho phép đầu mối được cộng các khoản chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức để công bố giá bán ra thị trường. Tuy nhiên, giá bán ra của doanh nghiệp không được cao hơn mức giá được tính toán theo công thức của liên bộ. Điều này đồng nghĩa giá xăng dầu tiếp tục có thể giữ nguyên chu kỳ điều hành tính giá 7 ngày (như hiện nay thay vì tính bình quân 15 ngày như dự thảo 1). Dự thảo mới đưa ra 2 phương án tính giá: Phương án 1, chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức của doanh nghiệp được tính theo giá trị tuyệt đối. Tính toán của Bộ Công Thương cho thấy, hiện các khoản chi phí từ đầu vào, các khoản chi phí hoa hồng, chiết khấu đến khâu bán lẻ khoảng từ 1.800 - 2.500 đồng/lít. Phương án 2, chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức của doanh nghiệp sẽ biến đổi theo tỷ lệ phần trăm theo biến động của giá xăng dầu thế giới. Theo đó chi phí, lợi nhuận tối đa của doanh nghiệp có thể sẽ dao động tới 20% khi giá thế giới ở mức 30 USD/thùng và giảm dần xuống chỉ còn 4% nếu giá thế giới lên tới 120 USD/thùng. Trường hợp chi phí kinh doanh, lợi nhuận định mức của doanh nghiệp tăng, Bộ Công Thướng sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan báo cáo Thủ tướng điều chỉnh. |
Bất an khi thị trường độc quyền
“Muốn lành mạnh thị trường, cần quy định theo hướng doanh nghiệp đầu mối không được bán lẻ, chỉ được bán lẻ cho doanh nghiệp thuộc sở hữu của mình. Đồng thời, phân bổ lại lợi nhuận một cách hợp lý cho các công đoạn tham gia thị trường”, ông Phụng nói.
Ở góc độ chuyên gia, TS. Vũ Đình Ánh cho rằng, mỗi mặt hàng có đặc điểm khác nhau, khi trả lại cho thị trường thì quyền định giá phải thiết lập được thị trường có khả năng cạnh tranh hiệu quả, lúc đó Nhà nước chỉ can thiệp trong trường hợp có những bất ổn.
Đồng quan điểm, PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh, Học viện Tài chính cũng cho rằng, độc quyền tự nhiên trong chuỗi cung ứng xăng dầu là rất lớn. Đa số hệ thống kinh doanh xăng dầu nằm trong tay nhóm các doanh nghiệp lớn, chiếm thị phần lớn về bán lẻ, chuỗi kinh doanh và lợi nhuận. Vì vậy, nếu trao quyền cho doanh nghiệp thì cần phải gắn trách nhiệm, buộc họ làm đúng, đủ, có lợi cho xã hội.
Vì vậy, nếu không có cơ chế kiểm soát chặt chẽ khi để doanh nghiệp xăng dầu tự quyết và công bố giá bán thì có thể dẫn tới hiện tượng lạm dụng vị trí độc quyền để giữ giá cao mà không có động lực giảm giá. Điều này khiến mục tiêu tạo sự cạnh tranh giá trên thị trường mà Bộ Công Thương đặt ra sẽ không thành hiện thực.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, dự kiến dự thảo có nhiều nội dung, tác động theo cách đổi mới, đảm bảo mục tiêu cuối cùng là cân đối cung-cầu, đảm bảo an ninh năng lượng. Bên cạnh đó, việc điều hành sẽ phải tiệm cận thị trường nhưng có điều tiết của cơ quan Nhà nước và tái cơ cấu hệ thống thương nhân kinh doanh xăng dầu.
Các tin khác
![Giá xuất khẩu các mặt hàng nông sản đồng loạt tăng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/22/16/xuat-khau-hat-tieu-co-dau-hieu-phuc-hoi-va-khoi-sac-2023022011143420240722164427.jpg?rt=20240722164429?240722064915)
Giá xuất khẩu các mặt hàng nông sản đồng loạt tăng
![[Infographic] Giá xăng, dầu cùng giảm trong kỳ điều hành 11/7/2024](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/11/15/khai-thac-dau-11082120240711150714.jpg?rt=20240711150719?240711031536)
[Infographic] Giá xăng, dầu cùng giảm trong kỳ điều hành 11/7/2024
![Giải tỏa nỗi lo tăng giá trước những biến số mới](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/10/10/at6m20240710100732.jpg?rt=20240710100737?240711025551)
Giải tỏa nỗi lo tăng giá trước những biến số mới
![[Infographic] Giá xăng, dầu tăng trong kỳ điều hành 4/7/2024](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/15/p20240704154739.jpg?rt=20240704154742?240704035430)
[Infographic] Giá xăng, dầu tăng trong kỳ điều hành 4/7/2024
![Giá cà phê có lập đỉnh mới vào cuối năm?](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/14/ca-phe20240704141225.jpg?rt=20240704141227?240704021724)
Giá cà phê có lập đỉnh mới vào cuối năm?
![Top 5 chiếm 81% thị phần môi giới hàng hóa quý II/2024](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/04/09/anh-3-top-10-san-pham-duoc-giao-dich-nhieu-nhat-tai-viet-nam-quy-ii-202420240704091453.png?rt=20240704091555?240704091758)
Top 5 chiếm 81% thị phần môi giới hàng hóa quý II/2024
![Tăng cường bình ổn giá khi tăng lương](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/02/23/8a8020240702234150.jpg?rt=20240702234153?240704074756)
Tăng cường bình ổn giá khi tăng lương
![[Infographic] Bán lẻ hàng hóa 6 tháng năm 2024](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/02/10/tiktakpos20240702104219.png?rt=20240702104223?240702104729)
[Infographic] Bán lẻ hàng hóa 6 tháng năm 2024
![Đà tăng và áp lực lạm phát chưa dừng lại](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/29/11/220240629112003.png?rt=20240629112006?240629114054)
Đà tăng và áp lực lạm phát chưa dừng lại
![Miền Trung đẩy mạnh xúc tiến thương mại và xuất nhập khẩu](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/28/14/anh-220240628143345.jpg?rt=20240628143350?240628041530)
Miền Trung đẩy mạnh xúc tiến thương mại và xuất nhập khẩu
![Nghệ An nỗ lực tìm thị trường cho sản phẩm OCOP](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/27/15/anh-120240627152003.jpg?rt=20240627152008?240627033219)
Nghệ An nỗ lực tìm thị trường cho sản phẩm OCOP
![[Infographic] Giá xăng dầu cùng tăng trong kỳ điều hành 27/6](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/27/14/opec-220240627145333.jpg?rt=20240627145336?240627031413)
[Infographic] Giá xăng dầu cùng tăng trong kỳ điều hành 27/6
![Miền Trung tăng cường kết nối giao thương, thúc đẩy xuất khẩu](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/24/14/anh120240624142530.jpg?rt=20240624142534?240624030124)
Miền Trung tăng cường kết nối giao thương, thúc đẩy xuất khẩu
![[Infographic] Giá xăng, dầu cùng tăng trong phiên điều hành 20/6](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/20/15/opec20240620154325.jpg?rt=20240620154327?240620035059)
[Infographic] Giá xăng, dầu cùng tăng trong phiên điều hành 20/6
![Quản lý chi tiêu hiệu quả với thẻ tín dụng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/16/21/5afff7320240616213530.jpg?rt=20240616213532?240618085236)
Quản lý chi tiêu hiệu quả với thẻ tín dụng
![Đoàn Ngân hàng Nhà nước Việt Nam viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/08/medium/vna-potal-doan-ngan-hang-nha-nuoc-viet-nam-vieng-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-stand-120240726082431.jpg?rt=20240726082538?240726110320)
Đoàn Ngân hàng Nhà nước Việt Nam viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Hàng vạn người dân xếp hàng trong đêm vào viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/06/medium/xep-hang-260724-520240726065234.1807910.jpg?240726065301)
Hàng vạn người dân xếp hàng trong đêm vào viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Xúc động những dòng sổ tang của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/10/medium/ghi-so-tang-250724-120240725103248.3729990.jpg?240725033117)
Xúc động những dòng sổ tang của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân
![Ngành Ngân hàng đã tiên phong triển khai tốt Đề án 06](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/23/15/medium/z5659882807573-7c71c402bfbcc50dec37b8b1773ad06220240723150201.jpg?rt=20240723150210?240723033314)
Ngành Ngân hàng đã tiên phong triển khai tốt Đề án 06
Đa phương tiện
Videos Podcast Infographic Longform - Emagazine
![thuc day thuc hanh esg trong nganh ngan hang](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/video_data/2024/072024/26/07/banner-220240726074432.jpg)
Thúc đẩy thực hành ESG trong ngành Ngân hàng
“Kim chỉ nam” cho tín dụng chính sách ở Quảng Ngãi
Nghệ An nâng cao chất lượng quỹ tín dụng nhân dân
Quảng Nam phát huy nguồn lực tín dụng chính sách
![VPBank ký kết hợp tác chiến lược với hãng xe điện BYD](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/22/22/anh-bao-chi-120240722222043.jpg?rt=20240722222045?240722102508)
VPBank ký kết hợp tác chiến lược với hãng xe điện BYD
![Điểm danh loạt quyền lợi miễn chê dành cho chủ xe VF 8 Lux đặt cọc sớm](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/20/17/diem-danh-loat-quyen-loi-mien-che-danh-cho-chu-xe-vf-8-lux-dat-coc-som-20240720172011.jpg?rt=20240720172017?240720055141)
Điểm danh loạt quyền lợi miễn chê dành cho chủ xe VF 8 Lux đặt cọc sớm
![Đích đến an cư lý tưởng cho gia đình đa thế hệ tại trung tâm TP. Đông Hà](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/18/10/a120240718103510.jpg?rt=20240718103526?240718103746)
Đích đến an cư lý tưởng cho gia đình đa thế hệ tại trung tâm TP. Đông Hà
![Siêu phẩm Hoàng Gia trên đảo Vũ Yên chính thức ra mắt](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/17/09/image00120240717092537.jpg?rt=20240717092539?240717093857)
Siêu phẩm Hoàng Gia trên đảo Vũ Yên chính thức ra mắt
Dịch vụ ngân hàng hiện đại
Ebanking Vay đâu - gửi đâu Quản lý tài chính thông minh Ngân hàng bán lẻ Tư vấn Nhân sự
![VPBank mở rộng chấp nhận thanh toán thẻ UnionPay trên cổng thanh toán EcomPay](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/07/medium/kv-800x60020240726070437.png?rt=20240726070438?240726070921)
VPBank mở rộng chấp nhận thanh toán thẻ UnionPay trên cổng thanh toán EcomPay
![Thận trọng phòng tránh rủi ro lừa đảo khi thanh toán](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/24/13/medium/than-trong-pho-ng-tranh-ru-i-ro-lu-a-da-o-khi-thanh-toan-20240724131324.jpg?240724015414)
Thận trọng phòng tránh rủi ro lừa đảo khi thanh toán
![Gửi tiết kiệm trên Sacombank Pay được tặng lãi suất lên đến 0,7%/năm](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/23/16/medium/stb-tang-lai-suat20240723164505.jpg?240723044937)
Gửi tiết kiệm trên Sacombank Pay được tặng lãi suất lên đến 0,7%/năm
![BAOVIET Bank giữ vững tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh hợp lực trong hệ sinh thái Bảo Việt](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/17/medium/img-446320240719172438.jpg?rt=20240719172439?240719052859)
BAOVIET Bank giữ vững tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh hợp lực trong hệ sinh thái Bảo Việt
![Nhận diện và phòng chống lừa đảo trên không gian mạng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/09/medium/7c8720240719093032.jpg?rt=20240719093036?240719034334)
Nhận diện và phòng chống lừa đảo trên không gian mạng
![Ngân hàng số Cake nhận giải thưởng Ngân hàng AI tốt nhất của The Asian Banker](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/14/medium/best-ai-the-asian-banker-final20240719140022.jpg?240719025703)
Ngân hàng số Cake nhận giải thưởng Ngân hàng AI tốt nhất của The Asian Banker
![OCB bổ nhiệm ông Phạm Hồng Hải giữ chức vụ Tổng Giám đốc](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/12/medium/ocb-bo-nhiem-ong-pham-hong-hai-giu-chuc-vu-tong-giam-doc-20240716125002.jpg?240716020217)