Cho vay nhà ở xã hội: Vấn đề lớn là nguồn vốn

Hiện thực hóa ước mơ an cư lạc nghiệp

Chương trình cho vay vốn ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội; xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP về phát triển và quản lý nhà ở chính thức được Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) giải ngân từ tháng 4/2018. Thời gian giải ngân chưa nhiều nhưng đến nay đã có những địa phương triển khai khá hiệu quả chương trình này mà Quảng Nam là một điển hình.

Vợ chồng ông Trương Văn Ngô chia sẻ niềm vui với cán bộ NHCSXH Quảng Nam

Theo ông Trần Xuân Hiền – Phó giám đốc NHCSXH Quảng Nam, năm 2018 chi nhánh được giao nguồn vốn chương trình cho vay nhà ở theo Nghị định 100 là 50 tỷ đồng. Để triển khai chương trình, Chi nhánh đã tích cực phối hợp với Hội đoàn thể và chính quyền cấp phường, xã.

Cách làm của Quảng Nam có những nét riêng ngay từ khâu chuẩn bị. Một cán bộ phòng nghiệp vụ của NHCSXH Quảng Nam cho biết, trên cơ sở hướng dẫn cho vay của NHCSXH Trung ương, chi nhánh đã cụ thể hóa bằng một hướng dẫn riêng cho phù hợp với điều kiện của tỉnh giúp chính quyền và tổ chức hội đoàn thể địa phương, tổ trưởng Tổ TK&VV nắm bắt rất nhanh, dẫn đến kết quả cho vay rất khả quan.

Đến ngày 5/11/2018, tổng dư nợ cho vay là 36,6 tỷ đồng, đạt 74% kế hoạch được giao với 136 hộ được vay vốn tại 15 huyện, thị xã, thành phố. Để thấy rõ hiệu quả cũng như ý nghĩa của nguồn vốn này, chúng tôi cùng cán bộ của NHCSXH đã tới thăm một số hộ vay vốn.

Đang hoàn thiện những công việc cuối cùng cho ngôi nhà 2 tầng được xây không quá cầu kỳ nhưng khá đẹp với sự hỗ trợ từ vốn vay của NHCSXH, ông Trương Văn Ngô và bà Trần Thị Thu Thủy ở Khu phố mới, TP. Tam Kỳ, Quảng Nam rất phấn khởi kể về quá trình xây dựng ngôi nhà này và niềm vui khi trở thành khách hàng đầu tiên được vay vốn theo Nghị định 100 tại Quảng Nam.

Cả đời làm công chức, nay đã ở tuổi 54, nghĩ đến việc Tết này được ở trong ngôi nhà mới khang trang, càng khiến ông Ngô háo hức. Ông tâm sự, gia đình sống cùng với bố mẹ, bao năm tích cóp tiền lương của hai vợ chồng đã mua được mảnh đất, nhưng tiền xây thì dành dụm mãi vẫn chưa đủ.

Vài năm trước ông Ngô từng biết đến gói tín dụng 30 nghìn tỷ đồng do các NHTM cho vay để người dân mua nhà ở xã hội hoặc xây nhà nhưng khi tìm hiểu thấy với thu nhập của gia đình thì khả năng trả gốc và lãi rất khó khăn, việc xây nhà cũng tạm gác lại. Phải đến đầu năm nay, khi được chính quyền địa phương và các hội đoàn thể

thông tin về chương trình cho vay nhà ở xã hội do NHCSXH giải ngân với lãi suất thấp, ông Ngô và bà Thủy mới thực hiện được ước mơ bấy lâu nay. “Cán bộ phường và NHCSXH Quảng Nam hướng dẫn khá chi tiết về quy trình làm thủ tục nên chỉ trong khoảng 1 tháng, ngân hàng đã giải ngân vốn” - ông Ngô vui vẻ.

Thêm vốn, thêm cơ hội sở hữu nhà

Cùng chung niềm vui dịp này, còn có gia đình anh Trịnh Văn Kiên và chị Tống Thị Thảo Ngọc ở phường An Sơn, TP. Tam Kỳ, Quảng Nam - chủ nhân của ngôi nhà mới 2 tầng được xây dựng từ vốn vay ưu đãi của NHCSXH. Với mức thu nhập của một cán bộ biên phòng như anh Kiên và giáo viên như chị Ngọc, nếu không có nguồn vốn cho vay nhà ở xã hội thì giấc mơ có được ngôi nhà hơn 1 tỷ đồng vẫn còn xa vời.

“Cũng may mà được vay 400 triệu đồng của NHCSXH, gia đình tôi mới xây được ngôi nhà này”- anh Kiên chia sẻ.

Tiếp lời chồng, chị Ngọc tâm sự, trước đây hai vợ chồng và hai đứa con phải ở chung trong ngôi nhà nhỏ là của hồi môn của ba mẹ cho chị và em gái. Nay được sự tiếp sức của nguồn vốn ưu đãi NHCSXH thì ước mơ ở riêng mới thành hiện thực.

“Với khoản vay 400 triệu đồng, sau thời gian ân hạn 12 tháng kể từ ngày vay vốn thì mỗi tháng gia đình tôi trả ngân hàng khoảng 4 triệu đồng cả gốc và lãi,” chị Ngọc nhẩm tính và cho rằng, mức chi trả này phù hợp với thu nhập của hai vợ chồng chị.

Mặc dù mới chỉ có 2 hộ gia đình trên địa bàn phường vay được vốn ưu đãi để xây nhà nhưng ông Nguyễn Thọ Phan – Chủ tịch UBND Phường An Sơn cũng không giấu được niềm vui và mong muốn của ông là sẽ có thêm nhiều gia đình trên địa bàn được vay vốn trong thời gian tới. Theo ông Phan, quy trình xét duyệt cho vay được thực hiện rất khắt khe, bình chọn từ tổ TK&VV lên, và phải ưu tiên lựa chọn những hộ có hoàn cảnh khó khăn nhất.

“Nếu tới đây có thêm vốn thì những hộ đã hoàn thiện hồ sơ cũng sẽ được vay,” ông Phan nói và nhìn nhận: Nguồn vốn cho vay nhà ở xã hội mang rất nhiều ý nghĩa, tạo cơ hội cho các gia đình trẻ, công nhân ở các khu công nghiệp trên địa bàn Tam Thanh, Trường Xuân ổn định chỗ ở, yên tâm làm ăn.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, cả người vay vốn và chính quyền địa phương đã vấp phải một số vướng mắc như việc bắt buộc người vay vốn phải có hộ khẩu trên mảnh đất làm nhà khiến thủ tục thêm rườm rà bởi theo họ, thông thường thì khi người dân có nhà ở mới tiến hành nhập hộ khẩu. Trong trường hợp này chỉ cần quy định mảnh đất làm nhà nằm trong khu vực phường, quận mà người vay vốn có hộ khẩu là được.

Bên cạnh đó, cũng cần xem xét lại quy định chứng minh mục đích sử dụng vốn của người vay bằng hóa đơn khi mua vật liệu xây dựng. Vì trên thực tế ngân hàng đã nắm giữ sổ đỏ của người vay vốn, Sở Xây dựng cũng đưa ra định giá xây dựng cho mỗi căn nhà và cán bộ ngân hàng, các tổ chức đoàn thể tới kiểm tra trực tiếp quá trình xây dựng trước khi giải ngân vốn.

Nói về nhu cầu vay vốn của người dân, ông Trần Xuân Hiền – Phó giám đốc NHCSXH Quảng Nam cũng cho biết, trên cơ sở khảo sát nhu cầu của người dân, dự kiến năm 2019, Chi nhánh cần khoảng 300 tỷ đồng để giải ngân cho chương trình cho vay này. Hy vọng rằng, nguồn vốn sẽ tiếp tục được bố trí về địa phương để giúp nhiều hộ gia đình thực hiện ước mơ “an cư lạc nghiệp”.