Hoang hóa hơn 20 năm vì ‘dự án treo’: Bình Quới - Thanh Đa vào chất vấn
Dự án khu đô thị sinh thái Bình Quới - Thanh Đa đã "treo" hơn 20 năm. |
“Đến thực địa ở bán đảo Thanh Đa, tôi cảm nhận nơi đây không khác gì một vùng đất hoang hóa, đời sống người dân hết sức chật vật, nhà cửa còn tệ hơn khu tạm cư”, đại biểu Phan Nguyễn Như Khuê nêu ý kiến.
Khu đô thị sinh thái Bình Quới - Thanh Đa được TP.HCM phê duyệt vào năm 1992. Đến năm 2004, thành phố thu hồi, giao đất cho Tổng công ty Xây dựng Sài Gòn đầu tư, nhưng vì nhiều lý do nên dự án không thể triển khai. Sau đó, thành phố tiếp tục giao cho một tập đoàn trong nước lập đồ án quy hoạch phân khu (1/2.000).
Đến cuối năm 2015, Liên danh Tập đoàn Bitexco và Emaar Properties PJSC (Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất) được UBND TP.HCM chỉ định là nhà đầu tư dự án với số vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Nhà đầu tư được lựa chọn theo hình thức chỉ định thầu. Thời gian triển khai thực hiện dự án dự kiến 50 năm, trong đó thời gian xây dựng hoàn thành hạ tầng kỹ thuật chính là 5 năm kể từ ngày ký hợp đồng. Tuy nhiên, đến giữa năm 2017, Công ty Emaar Properties PJSC đã xin rút khỏi dự án…
Suốt hơn 20 năm qua, theo phản ánh của người dân ở khu vực bán đảo Thanh Đa, do “dự án treo” nên họ phải sống trong điều kiện hết sức khó khăn. Nhà cửa xuống cấp nhưng không được xây dựng lại; hạ tầng giao thông khu dân cư xuống cấp; tình trạng ngập nước, ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng...
Trả lời vấn đề này, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP.HCM chia sẻ khó khăn của người dân Thanh Đa. Ông thông tin thêm, vừa qua Ban Cán sự Đảng UBND thành phố đã có báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy để xin chủ trương cho tiếp tục triển khai dự án bán đảo Thanh Đa. Hiện cơ quan chức năng của thành phố đã làm việc với chủ đầu tư dự án và yêu cầu nếu không thực hiện thì UBND thành phố sẽ thu hồi đất. Chủ đầu tư cam kết triển khai dự án.
Liên quan đến quản lý và sử dụng đất công, theo chất vấn của đại biểu, hiện nhiều khu đất công ở vị trí đắc địa khu trung tâm TP.HCM được giao cho các đơn vị khai thác kinh doanh, nhưng bị báo lỗ hàng chục tỷ đồng và không có lợi nhuận, thậm chí có trường hợp “xẻ thịt” đất công viên xây dựng các công trình gây bức xúc trong dư luận.
Một số ý kiến cho biết, vẫn có chuyện nhiều khu đất ở vị trí trung tâm bị bỏ hoang hoặc cho thuê với giá rẻ mạt, những địa chỉ nhà đất thuộc nhà nước quản lý nhưng chưa được kê khai, bị lấn chiếm...
Các cuộc khảo sát, giám sát về công tác quản lý và sử dụng nguồn tài nguyên đất trên địa bàn thành phố, HĐND cũng đã chỉ rõ có nhiều đơn vị nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước chưa đưa vào danh sách cập nhật dẫn đến tình trạng bị lấn chiếm, tranh chấp. Nhiều địa chỉ chậm đề xuất các phương án, chậm xác định ranh giới… Ngoài ra, một số đơn vị còn cho thuê sai thẩm quyền, có nhiều địa chỉ rất đắc địa như địa chỉ 101 Nguyễn Du, dự án khai thác từ năm 2000, diện tích 1.786 m2, trong quá trình khai thác thì báo lỗ 26 tỷ đồng...
Thực tế trong thời gian qua, tình hình sử dụng đất công ở TP.HCM không kiểm soát được. Nhiều mặt bằng do các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nhà nước được giao quản lý sử dụng nhưng các đơn vị này bố trí cho cán bộ, công nhân viên ở, cho thuê kinh doanh, hợp tác kinh doanh sai mục đích, trái quy định.
Trong giai đoạn 2016 - 2017, thành phố tổ chức nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra sử dụng đất của các công ty, tổng công ty nhà nước đã phát hiện 86 mặt bằng sử dụng sai mục đích. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các sai phạm này là do các cơ quan, đơn vị được nhà nước giao đất, cho thuê đất thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý sử dụng. Bên cạnh đó, cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa kịp thời kiểm tra và xử lý nghiêm việc sử dụng nhà, đất công không đúng mục đích, sai quy định.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Thành Phong cho biết, hiện thành phố đã phê duyệt phương án xử lý sắp xếp 10.832 mặt bằng nhà đất theo Quyết định 09 của Chính phủ trước đây và hiện nay là Nghị định 167 của Chính phủ. Trong đó, thành phố cho các đơn vị tiếp tục sử dụng 6.597 mặt bằng và thu hồi 197 mặt bằng; cho bán nhà, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất là 1.597 địa chỉ nhà đất; còn lại chuyển giao cho các ngành nhà đất quản lý theo chính sách nhà ở, đất ở và xử lý các phương án khác.
Chủ tịch UBND TP.HCM nhấn mạnh, quan điểm nhất quán của thành phố là việc sử dụng nhà đất thuộc sở hữu nhà nước phải thực hiện công khai, minh bạch, đảm bảo tiết kiệm, chống lãng phí.
Đặc biệt là về khai thác nguồn lực tài chính từ nhà đất thuộc sở hữu nhà nước phải tuân theo cơ chế thị trường có hiệu quả, minh bạch, đúng pháp luật và tổ chức bán đấu giá các khu đất công. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc quản lý sử dụng đất, xử lý nghiêm những hành vi quản lý lỏng lẻo, sử dụng lãng phí, không đúng mục đích, các hành vi vi phạm pháp luật trong quản lý sử dụng nhà đất thuộc sở hữu nhà nước…