Kiều bào đề xuất phát hành trái phiếu kiều hối để xây dựng quê hương

Ngày 18/1, lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh tổ chức gặp gỡ 50 đại diện tiêu biểu người Việt Nam ở nước ngoài để thảo luận về “Đề án chính sách phát huy hiệu quả nguồn lực kiều hối từ nay đến năm 2030.

Kiều bào hiến kế chuyển tiền về xây dựng quê hương

Bà Vũ Thị Huỳnh Mai – Chủ nhiệm Ủy ban về Người Việt Nam ở nước ngoài của TP. Hồ Chí Minh cho rằng, những cuộc gặp gỡ giữa lãnh đạo thành ủy, chính quyền thành phố với các đại biểu người Việt Nam ở nước ngoài vào dịp giáp Tết cổ truyền được coi như Hội nghị mùa Xuân của kiều bào, mang lại nhiều điều tươi mới và hy vọng.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước TP. Hồ Chí Minh cho biết, năm 2024, châu Á và châu Mỹ có lượng kiều hối chuyển về thành phố chiếm 82%, hai khu vực này có mức tăng lần lượt 2,5% và 7,4%; trong khi lượng kiều hối từ châu Âu và châu Phi về thành phố trong năm qua giảm lần lượt 23% và 33% - Ảnh: ĐHA

Ông Nguyễn Đức Lệnh – Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP. Hồ Chí Minh cho biết, năm 2024, tổng lượng kiều hối chuyển về thành phố qua các tổ chức tín dụng và công ty kiều hối đạt 9,547 tỷ USD, tăng 0,9% so với năm 2023.

Kết quả và tình hình kiều hối chuyển về trong năm 2024 tiếp tục phản ánh hiệu quả chính sách tiền tệ, ngoại hối, môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi và sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Các giải pháp cụ thể của UBND TP. Hồ Chí Minh trong thực hiện đề án thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn lực kiều hối trên địa bàn.

Kiều hối chuyển về thành phố tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng trong năm qua. Mặc dù tốc độ tăng trưởng không cao như 2 năm 2022-2023, song lượng kiều hối chuyển về duy trì ở mức trên 9,5 tỷ USD góp thêm vào nguồn lực ngoại tệ khác, góp phần quan trọng đối với phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn thành phố để thực hiện hiệu quả chính sách tiền tệ ngoại hối, với mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Ông Hà Phước Thắng, Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh đánh giá hơn 3 triệu kiều bào, người lao động thành phố ra nước ngoài lao động và định cư chiếm 50% tổng số người Việt Nam sinh sống và làm việc trên toàn thế giới. Thành phố xác định kiều bào và người lao động ở nước ngoài là một nguồn lực quan trọng đóng góp tài chính, nhân lực và trí tuệ cho thành phố và đất nước phát triển.

Các ý kiến của kiều bào đều tập trung vào góp ý cho thành phố phát huy Đề án huy động nguồn lực kiều hối để xây dựng quê hương đất nước, bao gồm đề xuất phát hành trái phiếu đô thị cho kiều bào nâng cao tính minh bạch, số hóa công trình xây dựng để người Việt Nam ở đâu trên thế giới cũng có thể theo dõi được khoản đầu tư của mình đang thực hiện đến đâu. Bên cạnh nguồn lực tài chính, kiều bào mong muốn thành phố hỗ trợ hạ tầng cơ sở vật chất để nguồn nhân lực chất lượng cao đổ về đóng góp xây dựng quê hương.

Ông Vũ Hồng Đức – một Việt kiều ở Úc đề xuất, phát hành trái phiếu đô thị thu hút kiều hối không nên phân biệt người Việt Nam hay Việt kiều mà nên áp dụng lãi suất thả nổi, giả dụ lạm phát 3% cộng thêm 2% ra lãi suất trái phiếu. Ông nói thêm, kiều hối là nguồn đầu tư ổn định, nên trong dài hạn Việt Nam nên tính đến tính chuyển đổi ngoại tệ và VND để tăng tính thanh khoản cho trái phiếu đô thị và khuyến khích kiều bào về quê mua trái phiếu chính quyền đô thị.

Trong khi đó, ông Trần Văn Tâm – một doanh nhân Việt kiều ở Mỹ cho biết, cần chuyển đổi số mạnh mẽ hơn nữa để thu hẹp khoảng cách kinh doanh của kiều bào vơi quê hương. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị cũng nhấn mạnh phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số quốc gia để bước vào “kỷ nguyên mới”. Theo đó, trái phiếu của chính quyền địa phương cần cụ thể phương án đầu tư, giải ngân vào từng hạng mục công trình…

Nguồn lực kiều hối còn đến từ các du học sinh ở nước ngoài muốn về nước mua nhà ở để sau một thời gian lao động tích lũy sẽ trở về nước định cư và tạo lập cuộc sống. Bà Nguyễn Ngọc Minh cho biết, bà có con học chương trình tài trợ của Chính phủ Singapore, hiện nay đã tốt nghiệp và theo cam kết của chương trình học sẽ phục vụ cho quốc gia sở tại 3 năm sau ngày ra trường. Theo đó, hiện nay những người trẻ tuổi này mong muốn mua nhà ở tại Việt Nam và mong các ngân hàng thương mại cho vay vốn trả góp bằng tiền công, tiền lương thu nhập ở nước ngoài, nhưng thủ tục còn chưa thuận lợi về chứng minh người sở hữu căn hộ để vay tín dụng.

Một số quan điểm cho rằng, Đề án thu hút kiều hối đưa vào đầu tư kinh doanh thông qua kênh phát hành trái phiếu đô thị của TP. Hồ Chí Minh nhắm đến người nhận kiều hối - Ảnh: Đ.Hải

Phát hành trái phiếu kiều hối cho người nhận

Theo bản Đề án chính sách phát huy hiệu quả nguồn lực kiều hối từ nay đến năm 2030 của Ủy ban Nhân dân TP. Hồ Chí Minh, huy động nguồn lực kiều hối trong dân để phát triển hạ tầng giao thông đô thị, văn hóa, giáo dục, y tế… Theo đó, Đề án có 6 điểm nhóm giải pháp chính: Thông tin tuyên truyền chính sách, cơ chế chính sách, cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện cho các hoạt động thể thao - văn hoá - du lịch thu hút kiều bào về nước, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, qua đó nâng cao công tác của các cơ quan ban ngành thành phố.

Trong đó, các ngân hàng thương mại, công ty kiều hối được giao nhiệm vụ phát triển mạnh mạng lưới, ứng dụng công nghệ thông tin và các dịch vụ tài chính ngân hàng để gia tăng tiện ích cho thân nhân trong nước nhận kiều hối. Công ty Đầu tư Tài chính nhà nước TP. Hồ Chí Minh (HFIC) được giao nghiên cứu phương án phát hành trái phiếu đô thị để huy động nguồn kiều hối trong dân, như một kênh đầu tư tích lũy của người nhận kiều hối để gia tăng giá trị cho người nhận kiều hối và phát triển đô thị văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Ông Nguyễn Quang Thanh, Phó tổng giám đốc HFIC cho biết, cơ quan này mới đây đã ký kết hợp tác với 9 ngân hàng thương mại lớn, trong đó có bốn ngân hàng nằm trong nhóm Big4, để triển khai hỗ trợ lãi suất cho các dự án kích cầu đầu tư. Đồng thời, 9 ngân hàng này sẽ là những đơn vị sẽ cùng với HFIC bảo lãnh, phát hành, phân phối và tạo thanh khoản trái phiếu chính quyền đô thị khi huy động nguồn lực kiều hối người dân nhận của thân nhân ở nước ngoài gửi về. Theo đó, các tổ chức tín dụng hợp tác với HFIC trong triển khai các mục tiêu trọng tâm trọng điểm của thành phố sẽ cung cấp rất nhiều dịch vụ cho khách hàng, trong đó có kiều bào là tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân…

TS. Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc về thí điểm một số cơ chế đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh cho biết, trái phiếu chính quyền địa phương thành phố có thể thực hiện phát hành được ngay theo cơ chế hiện hành, còn phát hành trái phiếu ngoại tệ phải xin ý kiến của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Một chuyên gia tài chính – ngân hàng nói với Thời báo Ngân hàng, kiều hối là nguồn lực tài chính của Việt kiều và người lao động Việt Nam ở nước ngoài gửi về dưới dạng cho, tặng hỗ trợ thân nhân ở trong nước. Theo đó, Việt Nam không đánh thuế hay thu bất cứ một khoản phí nào đối với người nhận kiều hối. Còn đối với những khoản đầu tư của người không cư trú ở Việt Nam đã có Luật Đầu tư nước ngoài, qua hai hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và đầu tư gián tiếp (FII), có thể chọn qua hai hình thức này để thuận lợi cho việc chuyển vốn vào Việt Nam thực hiện dự án và khi có lợi nhuận sẽ thuận tiện trọng việc chuyển lợi nhuận ra nước ngoài.