Kỳ 3: Giữ vững niềm tin, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới

Nhận diện các quan điểm thù địch, sai trái trong tình hình mới

Ở Việt Nam, thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, các thế lực thù địch đặc biệt coi trọng việc phá hoại tư tưởng, coi đó là mũi nhọn, là con đường ngắn nhất dẫn tới sự xói mòn về niềm tin của nhân dân với Đảng, với chế độ xã hội chủ nghĩa.

Các thế lực thù địch, phản động thực hiện hoạt động tuyên truyền, chống phá Đảng bằng nhiều hình thức tinh vi, xảo quyệt, nhắm đến đa dạng đối tượng, tích cực đẩy mạnh thực hiện một số thủ đoạn chống phá mới, đó là: Triển khai một chiến dịch có bài bản, kiên trì theo thời gian nhằm thực hiện thủ đoạn “mưa dầm thấm lâu”, nổi bật trong đó là xuyên tạc, bóp méo, phủ nhận Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các nguyên tắc tổ chức của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ; đòi thực hiện “đa nguyên, đa đảng”; hạ thấp, phủ nhận các thành quả cách mạng; thổi phồng khuyết điểm của Đảng, Nhà nước; xuyên tạc lịch sử, bịa đặt, vu cáo các lãnh tụ tiền bối và lãnh đạo Đảng, Nhà nước; phủ nhận vai trò lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với lực lượng vũ trang; đòi “phi chính trị hóa” quân đội và công an; xuyên tạc đường lối quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân; chia rẽ quân đội với công an; chia rẽ nhân dân với quân đội và công an; sáng tác, quảng bá một số tác phẩm văn hóa, nghệ thuật lệch lạc, bóp méo lịch sử, hạ thấp uy tín của Đảng; triệt để khai thác sự sụp đổ của Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu; khoét sâu và tô đậm một số sai lầm trong quá khứ; đánh đồng sự lãnh đạo của Đảng với một số chế độ độc tài trên thế giới.

Đặc biệt, các thế lực thù địch tìm cách đẩy nhanh quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, đưa ra những luận điệu lập lờ, lẫn lộn giữa hai mặt tích cực và tiêu cực, giữa tư tưởng xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa đến đảng viên và nhân dân; khuyến khích những quan điểm lệch lạc và những khuynh hướng xã hội “dân chủ” ở các nước khác hòng làm cho người dân thấy hoài nghi về “xã hội Việt Nam” và mơ tưởng về một “xã hội khác” được cổ xúy là tốt đẹp hơn. Chúng ra sức tuyên truyền, bịa đặt về các phe phái trong Đảng, nhất là lợi dụng việc đấu tranh chống tham nhũng để xuyên tạc là thanh trừng nội bộ làm giảm uy tín của Đảng và Nhà nước ta, gây nghi ngờ, chia rẽ nội bộ, làm rối loạn nhận thức, phân rã lòng tin của Nhân dân đối với sự nghiệp đổi mới.

Chúng còn thường xuyên dựng chuyện, thổi phồng những sai lầm, thiếu sót của một số cán bộ, đảng viên, từ đó gây hoang mang, tạo bức xúc trong dư luận xã hội; đưa những thông tin sai lệch, làm cho nhân dân hoài nghi, mất niềm tin với chế độ, Đảng và Nhà nước... Qua đó, chúng kích động các hoạt động gây mất ổn định an ninh - chính trị, trật tự - an toàn xã hội, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Trong thời gian tới, các lực lượng thù địch được dữ báo sẽ tiếp tục chống phá, tìm cách xóa bỏ nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên xã hội chủ nghĩa của Việt Nam, đặc biệt là sẽ tập trung khai thác và thúc đẩy quá trình tự diễn biến thông qua 27 biểu hiện cụ thể được nhận diện và nêu trong Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 30/10/2016, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ.

Các quan điểm sai trái, thù địch về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là rất nguy hiểm, vì nó liên quan trực tiếp đến sự tồn vong của Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta đang xây dựng. Do đó, cần nhận diện rõ các quan điểm này và có luận cứ đấu tranh xác đáng, thuyết phục để củng cố vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng; đồng thời, nâng cao nhận thức, bồi đắp niềm tin của nhân dân vào Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa mà chúng ta đang xây dựng.

Phát huy vai trò của cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm thù địch, sai trái trong bảo vệ Đảng, Nhà nước và nhân dân

Giữ vững nền tảng tư tưởng của Đảng về bản chất là giữ vững kim chỉ nam cho mọi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, là bảo vệ chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Chính nền tảng tư tưởng ấy đã giúp Đảng ta xác lập đường lối độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; chỉ ra phương hướng, mục tiêu, động lực phát triển đất nước; tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn, giúp dân tộc ta vượt qua muôn vàn gian nan, khó khăn, thử thách để giành được những thành tựu có ý nghĩa lịch sử.

Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI đã nêu rõ: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”.

Nền tảng này một lần nữa được nhấn mạnh trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII: “Tư tưởng Hồ Chí Minh cùng với Chủ nghĩa Mác-Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng và cách mạng Việt Nam, là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc ta, mãi mãi soi đường cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và Nhân dân ta”.

Báo cáo Chính trị Đại hội XIII của Đảng, trong nội dung xây dựng chỉnh đốn Đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng tiếp tục khẳng định: “Kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, không ngừng vận dụng và phát triển sáng tạo phù hợp với thực tiễn Việt Nam trong từng giai đoạn. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Kiên định đường lối đổi mới vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Kiên định các nguyên tắc về xây dựng Đảng...”.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng chỉ rõ: “Đảng ta nhờ kết hợp được chủ nghĩa Mác-Lênin với tình hình thực tế của nước ta cho nên đã thu được nhiều thắng lợi trong công tác… Chúng ta phải nâng cao sự tu dưỡng về chủ nghĩa Mác-Lênin để dùng lập trường, quan điểm, phương pháp chủ nghĩa Mác - Lênin mà tổng kết những kinh nghiệm của Đảng ta, phân tích một cách đúng đắn những đặc điểm của nước ta. Có như thế, chúng ta mới có thể dần dần hiểu được quy luật phát triển của cách mạng Việt Nam, định ra được những đường lối, phương châm, bước đi cụ thể của cách mạng xã hội chủ nghĩa thích hợp với tình hình nước ta”.

Phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng, đặc biệt là xuyên tạc, công kích và phủ định chủ nghĩa Mác-Lênin là mục tiêu lâu dài, nhất quán và thâm độc của các thế lực thù địch. Họ cho rằng sự sụp đổ của Chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu là một tất yếu lịch sử vì nó bắt nguồn từ “Sự lạc hậu, lỗi thời của bản thân chủ nghĩa Mác-Lênin”; và bởi “chủ nghĩa xã hội mà Mác nêu ra chỉ là một lý tưởng, một chủ nghĩa xã hội “không tưởng”, không bao giờ thực hiện được”.

Bởi vậy, để chống lại sự phá hoại của các thế lực thù địch, chủ nghĩa Mác-Lênin luôn luôn là nền tảng tư tưởng của Đảng ta, chỉ đạo toàn bộ sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta. Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch là một nội dung cơ bản, hệ trọng, sống còn của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, là một trong những nhiệm vụ trọng yếu, then chốt, có ý nghĩa quyết định đến sức mạnh, uy tín và sự tồn vong của Đảng, của chế độ.

Với tinh thần đó, Đảng ban hành Nghị quyết số 01-NQ/TW ngày 28/3/1992 về công tác lý luận trong giai đoạn hiện nay; Nghị quyết số 03-NQ/TW khóa VII ngày 26/6/1992 về một số nhiệm vụ đổi mới và chỉnh đốn Đảng; Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 18/2/1995 về một số định hướng lớn trong công tác tư tưởng hiện nay. Tiếp đó, ngày 2/2/1999, Hội nghị lần thứ 6 (lần 2) Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW về một số vấn đề cơ bản và cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay. Ngày 16/1/2012, Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TW về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay. Sau đó, ngày 30/10/2016, Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 04/NQ-TW về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ...

Các nghị quyết trên, nổi bật là Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII rất chú trọng vào nhiệm vụ nâng cao nhận thức trong toàn Đảng về những nguy cơ, đồng thời đề ra các giải pháp đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; khắc phục những yếu kém trong công tác cán bộ; góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trách nhiệm và động cơ đúng đắn, thực sự tiên phong, gương mẫu.

Kết luận số 23-KL/TW, ngày 22/11/2017 của Ban Bí thư về tăng cường chỉ đạo, quản lý, phát huy vai trò của báo chí, xuất bản trong việc ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ cũng nhấn mạnh: Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận trong nhân dân để phát huy vai trò của báo chí trong đấu tranh phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ…

Đặc biệt, Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới nêu rõ: “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ Nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước”. Nghị quyết cũng chỉ ra rằng: “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải trên cơ sở quán triệt sâu sắc, vận dụng đúng đắn, sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn Việt Nam trong thời đại ngày nay, trước hết là trong xây dựng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và thể chế, nguyên tắc tổ chức hoạt động của toàn hệ thống chính trị”.

Nghị quyết đã đề ra bảy nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, trong đó nhiệm vụ trọng tâm là: Tiếp tục làm cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhận thức ngày càng đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; tiếp tục làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn, hoàn thiện hệ thống lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta trong tình hình mới; đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng và hiệu quả tuyên truyền về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch theo hướng chủ động, có tính thuyết phục cao.

Theo tinh thần nghị quyết số 35-NQ/TW, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng là bảo vệ Ðảng, bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối lãnh đạo của Ðảng; bảo vệ nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước… là nội dung cơ bản, hệ trọng, sống còn của công tác xây dựng, chỉnh đốn Ðảng; là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Ðảng, toàn quân, toàn dân, trong đó cơ quan báo chí các cấp là nòng cốt; là công việc tự giác, thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể chính trị - xã hội các cấp; của từng địa phương, cơ quan, đơn vị, của cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu.

Từ chủ trương đến hành động: Những kết quả cụ thể trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Với sự nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, có thể khẳng định rằng, trong những năm qua công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay đã đạt được nhiều kết quả vững chắc, mang tính hệ thống và lan tỏa rộng rãi, cụ thể:

Triển khai mạnh mẽ Nghị quyết 35-NQ/TW của Bộ Chính trị

Những năm qua, bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Ban Chỉ đạo 35 Trung ương, Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương đã sớm ban hành hệ thống văn bản, đề ra những nhiệm vụ, giải pháp thiết thực, hiệu quả nhằm tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch.

Cụ thể, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đã chỉ đạo các đảng bộ trực thuộc đưa nội dung thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW vào chương trình công tác nhiệm kỳ, hằng năm, xây dựng, ban hành kế hoạch hành động thực hiện ở các cấp ủy, tổ chức đảng. Hoạt động của Ban Chỉ đạo 35 Đảng bộ Khối ngày càng nền nếp, đáp ứng tương đối tốt yêu cầu nhiệm vụ và thực tiễn đặt ra.

Sau hơn 7 năm triển khai Nghị quyết số 35-NQ/TW, đến nay đã có 100% các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương đã thành lập Ban Chỉ đạo 35. Trên phạm vi cả nước, đã có đông đảo các thành viên trong lực lượng nòng cốt (bao gồm các ban tuyên giáo, báo chí, công an, quân đội, đoàn thể) tham gia trực tiếp vào công tác đấu tranh tư tưởng.

Phát huy vai trò của lực lượng chuyên trách và cộng tác viên dư luận xã hội

Thời gian qua, với sự ra đời và hoạt động hiệu quả của Ban Chỉ đạo 94 Trung ương, Ban Chỉ đạo 609 của Hội đồng Lý luận Trung ương, Ban Chỉ đạo 213 Trung ương về đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực văn hóa, văn học, nghệ thuật; Ban Chỉ đạo 94 Đảng ủy Công an Trung ương; Ban Chỉ đạo 94 Quân ủy Trung ương và các Ban Chỉ đạo 94 trực thuộc Quân ủy Trung ương, Bộ Tư lệnh 86, Lực lượng 47 (thuộc Bộ Tư lệnh Tác chiến không gian mạng)… đã góp phần làm cho công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch, tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có chuyển biến mạnh mẽ, có bước đột phá và đạt nhiều kết quả, góp phần quan trọng làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch trong việc xóa bỏ nền tảng tư tưởng của Đảng; bảo vệ thành công các quan điểm, tư tưởng đổi mới của Đảng về phát triển kinh tế ở Việt Nam; làm thất bại âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, nhằm “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang của các thế lực thù địch chống phá Việt Nam; bảo vệ, phát triển và làm cho chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần, xã hội Việt Nam; củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân, tăng cường sự đồng thuận xã hội; bảo vệ Đảng, Nhà nước và chế độ, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, bản sắc văn hóa dân tộc và bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc. Đồng thời, tạo lập môi trường quốc tế thuận lợi phục vụ cho công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vị thế quốc tế của Việt Nam ngày càng được nâng cao…

Lực lượng 47 với chức năng đấu tranh chống các quan điểm sai trái và thù địch trên không gian mạng gồm đông đảo cán bộ, chiến sĩ tham gia đấu tranh trên không gian mạng hàng năm phát hiện, phản bác hàng trăm nghìn thông tin xuyên tạc về Đảng, Nhà nước, quân đội.

Ngành công an cũng đã triển khai lực lượng chuyên trách an ninh mạng và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái. Theo Bộ Công an, chỉ riêng năm 2024, lực lượng chức năng đã phát hiện và gỡ bỏ trên 380.000 thông tin xấu độc, 1.200 trang và tài khoản phản động, xử lý gần 600 vụ việc vi phạm pháp luật trên không gian mạng.

Theo thông tin từ Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, chỉ riêng trong quý 3/2025, các nền tảng xã hội như: Facebook đã chặn gỡ 10.713 bài viết chống phá Đảng, Nhà nước, vi phạm pháp luật Việt Nam (chiếm 96%); YouTube đã gỡ 705 video vi phạm (92%); TikTok đã chặn, gỡ bỏ 798 nội dung vi phạm (97%).

Ban Tuyên giáo Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương) cùng hệ thống tuyên giáo các cấp đã xây dựng hơn 1.500 nhóm cộng tác viên dư luận xã hội, nắm bắt và định hướng thông tin, góp phần ổn định tư tưởng, dư luận trong các vụ việc phức tạp.

Đặc biệt, các cơ quan báo chí, như Tạp chí Cộng sản, Báo Nhân dân, Báo Quân đội Nhân dân, Đài Truyền hình Việt Nam... đã dành thời lượng đáng kể với những hình thức phong phú, nội dung thiết thực, tập trung xây dựng nhiều loạt bài chính luận có tính đấu tranh cao, hiệu quả, góp phần nâng cao nhận thức của cấp ủy các cấp, cán bộ, đảng viên và nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch, tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phản ánh kịp thời những tấm gương điển hình tiên tiến; phát hiện, phê phán, lên án những tổ chức, cá nhân có biểu hiện tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; tạo nên những áp lực đủ mạnh để các cơ quan, tổ chức chủ động, tích cực hơn trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Việc tổ chức Giải Búa liềm vàng trong những năm vừa qua đã tạo động lực quan trọng để nâng cao chất lượng công tác thông tin, tuyên truyền về xây dựng Đảng, qua đó phát huy hiệu quả vai trò của báo chí trong lĩnh vực công tác này.

Trang thông tin điện tử Ban Chỉ đạo 35 Trung ương và hệ thống fanpage, kênh YouTube, Zalo chính thống được xây dựng, thu hút hàng triệu lượt tiếp cận, giúp lan tỏa thông tin chính thống đến đông đảo quần chúng.

Ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong đấu tranh tư tưởng

Nhiều địa phương đã sử dụng trí tuệ nhân tạo và hệ thống phân tích dữ liệu lớn để phát hiện sớm, theo dõi và xử lý nguồn tin xuyên tạc. Cụ thể như một số tỉnh, thành phố đã triển khai phần mềm Giám sát thông tin mạng xã hội có khả năng cảnh báo tự động các bài viết sai sự thật liên quan đến chính trị - tư tưởng.

Cổng thông tin điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam liên tục đổi mới giao diện, tích hợp video, podcast, infographic giúp tăng tương tác và tiếp cận người dân.

Công tác giáo dục, đào tạo lý luận chính trị được đẩy mạnh

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các trường chính trị địa phương đã đổi mới nội dung, chương trình giảng dạy lý luận chính trị gắn với thực tiễn số hóa, hội nhập. Số lượng cán bộ, đảng viên được bồi dưỡng chuyên đề về bảo vệ nền tảng tư tưởng tăng lên qua từng năm. Các chương trình học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ngày càng đi vào chiều sâu, với hàng vạn mô hình, cách làm hay ở cơ sở.

Định kỳ hằng năm, Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương chủ động tổ chức bồi dưỡng, tập huấn về lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ cho thành viên Ban Chỉ đạo, Tổ Thư ký các cấp. Nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, cán bộ, đảng viên, đoàn viên, người lao động trong toàn Đảng bộ về công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch được nâng lên rõ rệt.

Qua thực tế cho thấy, nhận thức và niềm tin của nhân dân ngày càng được củng cố, đa số người dân bày tỏ niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường xã hội chủ nghĩa. Tỷ lệ người dân tin tưởng thông tin từ báo chí chính thống tăng lên, chứng tỏ hiệu quả của công tác định hướng dư luận.

Kỷ nguyên số: Thách thức và yêu cầu mới trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang lan tỏa mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu. Công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, điện toán đám mây và mạng xã hội đã, đang và sẽ tiếp tục làm thay đổi căn bản phương thức sản xuất, giao tiếp, nhận thức và hành động của con người. Thế giới bước vào thời đại mà thông tin trở thành nguồn lực chiến lược, dữ liệu trở thành “tài nguyên mới”, và không gian mạng, nơi không còn là “thế giới ảo” mà đã trở thành một mặt trận tư tưởng, văn hóa, chính trị có sức ảnh hưởng mạnh mẽ chưa từng có. Với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo và công nghệ Deepfake, các đối tượng có thể dễ dàng tạo ra nội dung giả mạo tinh vi, gây khó khăn cho việc kiểm chứng. Đặc biệt, các thế lực xấu luôn thông tin, dùng mọi thủ đoạn đưa những nội dung xuyên tạc trên Facebook, TikTok, YouTube… nhằm gây chia rẽ, phá hoại tư tưởng.

Thông tin được truyền tải với tốc độ ánh sáng, lan tỏa không giới hạn về biên giới, không gian và thời gian. Điều này vừa mở ra cơ hội to lớn để phổ biến tri thức, lan tỏa giá trị nhân văn, củng cố niềm tin xã hội, vừa đặt ra những thách thức trong việc định hướng và bảo vệ giá trị chân - thiện - mỹ trong đời sống tinh thần của nhân dân. Ranh giới giữa thông tin thật và giả, đúng và sai, tích cực và tiêu cực ngày càng trở nên mong manh. Chỉ một tin đồn, một luận điệu xuyên tạc hoặc một chiến dịch truyền thông có chủ đích cũng có thể gây nhiễu loạn nhận thức xã hội, làm xói mòn niềm tin, thậm chí ảnh hưởng đến ổn định chính trị, kinh tế và trật tự an toàn xã hội.

Trong bối cảnh đó, việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ là một nội dung của công tác tư tưởng, mà đã trở thành nhiệm vụ chiến lược, có ý nghĩa sống còn đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nếu như trước đây, công tác bảo vệ tư tưởng của Đảng chủ yếu diễn ra trong phạm vi tổ chức, học viện, báo chí, giáo dục, thì ngày nay, công tác này cần được triển khai trên mọi mặt trận: Từ đời sống xã hội, truyền thông đại chúng cho đến không gian mạng toàn cầu, nơi mỗi người dân đều có thể trở thành một “người phát ngôn”, một “nguồn thông tin”, thậm chí là một “tác nhân tư tưởng” trong dòng chảy truyền thông số.

Ngày nay, trong điều kiện hội nhập quốc tế sâu rộng, các thế lực thù địch không ngừng lợi dụng thành tựu của công nghệ hiện đại để tăng cường hoạt động “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, tìm mọi cách xuyên tạc, bóp méo, phủ nhận chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước ta. Chúng triệt để khai thác ưu thế của mạng xã hội, sử dụng “chiến thuật thông tin mềm”, đưa tin sai sự thật, cắt ghép, bịa đặt, gieo rắc hoài nghi, kích động tâm lý chống đối, với mục tiêu cuối cùng là làm suy yếu nền tảng tư tưởng, làm phai nhạt lý tưởng cách mạng và lung lay niềm tin của nhân dân đối với Đảng.

Chính vì vậy, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới phải được đặt trong tầm nhìn chiến lược, toàn diện và khoa học. Đó không chỉ là nhiệm vụ của các cơ quan tuyên giáo, lý luận hay báo chí, mà là trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị và mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi công dân Việt Nam yêu nước. Mỗi cá nhân phải trở thành một “pháo đài tư tưởng” vững chắc, chủ động nhận diện, sàng lọc và phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; đồng thời, tích cực lan tỏa những giá trị tích cực, nhân văn và tiến bộ của chủ nghĩa xã hội trong đời sống số.

Bên cạnh đó, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 cần phải gắn liền với đổi mới tư duy, phương pháp, công cụ và phương thức truyền thông. Không thể bảo vệ tư tưởng của Đảng bằng những cách thức cũ trong một thế giới đang vận động từng giây. Truyền thông chính trị hiện đại cần tận dụng sức mạnh của công nghệ, dữ liệu và tương tác trên mạng xã hội để chuyển tải lý luận của Đảng bằng ngôn ngữ mới ngắn gọn, súc tích, sinh động, gần gũi và cảm xúc. Khi tư tưởng của Đảng được thể hiện qua hình ảnh, âm thanh, câu chuyện thực tế đời sống, nó sẽ không còn là những khẩu hiệu khô cứng, mà trở thành nguồn cảm hứng, niềm tin và khát vọng phát triển trong lòng Nhân dân.

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong kỷ nguyên số vì thế không chỉ là việc “giữ gìn cái cũ”, mà là làm mới, làm giàu, lan tỏa và củng cố niềm tin xã hội bằng công cụ của thời đại mới. Đó là sự kết hợp giữa kiên định về lý luận và linh hoạt về phương thức, giữa bản lĩnh chính trị vững vàng và trí tuệ sáng tạo, giữa truyền thống cách mạng và hơi thở của thời đại. Chỉ khi tư tưởng của Đảng được lan tỏa mạnh mẽ trong không gian số, chiếm lĩnh được trận địa truyền thông và lòng tin của nhân dân, thì nền tảng tư tưởng ấy mới thực sự bền vững, trở thành “ngọn đèn soi đường” cho dân tộc Việt Nam trong chặng đường phát triển mới.

Bảo vệ hiệu quả nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới phải được tiến hành một cách toàn diện, hệ thống và khoa học, trên bốn trụ cột cơ bản: Lý luận, truyền thông, tổ chức và con người. Bốn trụ cột này không tồn tại độc lập mà gắn bó hữu cơ, bổ trợ lẫn nhau, tạo thành “hệ thống lá chắn tư tưởng” vững chắc, giúp Đảng giữ vững định hướng chính trị - tư tưởng trong thời đại bùng nổ thông tin và chuyển đổi số.

Lý luận - gốc rễ và kim chỉ nam hành động

Lý luận là nền tảng, là “xương sống” của toàn bộ hoạt động chính trị, tư tưởng của Đảng. Không có lý luận vững vàng thì hành động sẽ mơ hồ, định hướng sẽ sai lệch. Chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh chính là la bàn tư tưởng, chỉ rõ quy luật phát triển, bản chất xã hội và phương hướng cách mạng Việt Nam. Tuy nhiên, trong điều kiện mới, lý luận ấy cần được phát triển sáng tạo, vận dụng linh hoạt để phản ánh đúng thực tiễn phát triển đất nước trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập số.

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên bình diện lý luận nghĩa là kiên định nhưng không giáo điều; đổi mới nhưng không xa rời gốc rễ. Phải thường xuyên tổng kết thực tiễn, nghiên cứu các vấn đề mới của thời đại như kinh tế tri thức, chuyển đổi số, an ninh phi truyền thống, biến đổi khí hậu và cả những biến động về tư tưởng - văn hóa trong xã hội số. Chỉ khi lý luận được cập nhật, được soi sáng bởi thực tiễn, nó mới trở thành ngọn đèn soi rọi, dẫn dắt hành động cách mạng, đủ khả năng phản bác và vô hiệu hóa những luận điệu sai trái, thù địch trên không gian mạng.

Lý luận của Đảng không chỉ là sản phẩm của trí tuệ, mà còn là vũ khí tư tưởng sắc bén, giúp định hướng xã hội, củng cố niềm tin, thống nhất nhận thức. Khi mỗi cán bộ, đảng viên thấm nhuần lý luận, đó chính là tấm khiên vững chắc bảo vệ Đảng trước mọi âm mưu xuyên tạc và xâm nhập tư tưởng từ bên ngoài.

Truyền thông - công cụ lý luận và thực hành tư tưởng

Nếu lý luận là gốc rễ, thì truyền thông là cánh tay nối dài của lý luận trong đời sống xã hội. Trong kỷ nguyên số, truyền thông không chỉ là công cụ tuyên truyền, mà là mặt trận tư tưởng sinh động nhất, nơi các giá trị của Đảng được lan tỏa, được kiểm chứng và được củng cố bằng niềm tin của nhân dân.

Truyền thông chính trị hiện đại cần được triển khai đa chiều, từ báo chí truyền thống đến nền tảng số, từ diễn đàn công khai đến mạng xã hội. Sức mạnh của truyền thông không còn nằm ở “độc quyền thông tin”, mà ở khả năng định hướng và dẫn dắt nhận thức xã hội. Thông qua các chiến dịch truyền thông tích cực, những thông tin đúng đắn, chính thống về đường lối, chính sách của Đảng được truyền tải bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, dễ lan tỏa, đặc biệt tới thế hệ trẻ, lực lượng chịu tác động mạnh mẽ nhất của thông tin mạng.

Công tác truyền thông phải đi trước một bước trong nhận diện, phản bác thông tin sai trái, tin giả, luận điệu xuyên tạc; đồng thời phải biết “truyền cảm hứng chính trị”, làm cho người dân không chỉ hiểu đúng, mà còn tự hào và tin tưởng vào Đảng, vào chế độ, vào tương lai đất nước. Khi truyền thông của Đảng trở nên nhân văn, cởi mở và hiện đại sẽ chạm đến cảm xúc, tạo dựng hệ “miễn dịch tư tưởng” trong cộng đồng, biến niềm tin thành sức mạnh xã hội.

Tổ chức - đảm bảo sự thống nhất và hiệu quả

Tổ chức là yếu tố quyết định tính thống nhất, đồng bộ và hiệu lực của công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng. Một chiến lược tư tưởng chỉ có thể phát huy khi được tổ chức thực hiện khoa học, nhịp nhàng và gắn kết trong toàn hệ thống chính trị. Từ Trung ương đến cơ sở, các cơ quan tuyên giáo, báo chí, truyền thông, các tổ chức chính trị - xã hội, hội đoàn thể, quần chúng nhân dân cần phối hợp chặt chẽ, chủ động chia sẻ thông tin, thống nhất định hướng tuyên truyền. Sự phối hợp đó phải được coi như một “mạng lưới phòng thủ tư tưởng”, nơi mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi đơn vị đều có trách nhiệm cụ thể trong việc phát hiện, phản bác, xử lý thông tin sai trái, thù địch.

Đặc biệt, cần phát huy vai trò của Ban chỉ đạo 35 các cấp - lực lượng nòng cốt trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng. Khi tổ chức hoạt động hiệu quả, đồng bộ, kết nối giữa trung ương và địa phương, giữa cơ quan quản lý nhà nước và báo chí, truyền thông, thì công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng mới thực sự có “sức lan tỏa chính trị”.

Con người - trung tâm và chủ thể

Trong mọi chiến lược tư tưởng, con người luôn là trung tâm và mục tiêu. Bởi lẽ, mọi lý luận, mọi mô hình, mọi công nghệ chỉ có ý nghĩa khi được thực hiện bởi con người có bản lĩnh, có tri thức và có niềm tin. Mỗi cán bộ, đảng viên phải là một “chiến sĩ tư tưởng”, có khả năng tự đề kháng trước thông tin sai lệch, kiên định trước cám dỗ vật chất và luận điệu của các thế lực thù địch. Đặc biệt, đội ngũ làm công tác tuyên giáo, báo chí, truyền thông cần được đào tạo bài bản, am hiểu công nghệ, có tư duy sáng tạo, kỹ năng truyền thông hiện đại và đạo đức nghề nghiệp trong sáng.

Song song đó, cần xây dựng môi trường văn hóa trong sạch, lành mạnh; khơi dậy niềm tự hào dân tộc, ý thức chính trị và tinh thần trách nhiệm xã hội của mỗi người dân. Khi mỗi công dân hiểu rõ, tin tưởng và hành động vì lợi ích chung, thì mỗi người sẽ là một “pháo đài tư tưởng” vững chắc bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ.

Bốn trụ cột trên không tồn tại riêng rẽ, mà gắn kết, bổ sung và tạo nên sức mạnh tổng hợp. Lý luận là nền móng; truyền thông là phương tiện lan tỏa; tổ chức là cơ chế vận hành; con người là chủ thể thực thi. Khi bốn trụ cột được củng cố đồng thời, nền tảng tư tưởng của Đảng sẽ được bảo vệ vững chắc, lan tỏa sâu rộng và trở thành sức mạnh nội sinh của dân tộc Việt Nam trong thời đại hội nhập và chuyển đổi số.

Giữ vững nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới là giữ vững linh hồn của dân tộc, giữ vững niềm tin và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Đó là ngọn lửa soi đường, là sức mạnh nội sinh giúp Việt Nam vững vàng hội nhập, vượt qua mọi thách thức, khẳng định vị thế và tỏa sáng trong thời đại toàn cầu hóa và chuyển đổi số hôm nay.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, việc giữ vững niềm tin và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ chiến lược, mang ý nghĩa sống còn đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Mỗi ngành, mỗi lĩnh vực - từ truyền thông, giáo dục, văn hóa đến kinh tế, tài chính đều cần phát huy vai trò tiên phong của mình trong tuyên truyền, lan tỏa giá trị tư tưởng của Đảng. Khi truyền thông định hướng đúng đắn và các ngành, nghề cùng chung sức, chúng ta sẽ củng cố vững chắc niềm tin của nhân dân, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đưa đất nước phát triển ngày càng giàu mạnh./.

Xem tiếp Kỳ 4: Xây dựng “lá chắn mềm” để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng bền vững

Tài liệu tham khảo:

1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 2, NXB. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011.

2. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, NXB. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội 1991.

3. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, NXB. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016.

4. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, NXB. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tập I.

5. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, NXB. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tập II.

6. V.I. Lênin: Toàn tập, NXB. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2005, tập 4.

7. Kiên định, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh bác bỏ các quan điểm sai trái, thù địch. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, NXB. Lý luận chính trị, 2021.

8. Một số luận cứ phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống phá Đại hội XIII của Đảng. Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng TW. Tập 1. NXB. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2020.

9. https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/nghien-cu/-/2018/823331/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang-trong-tinh-hinh-moi.aspx