Nâng cao hiệu quả hoạt động mua bán và xử lý nợ

Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng tặng hoa cho một số đồng chí nguyên là lãnh đạo VAMC qua các thời kỳ

Một thập kỷ gắn với công cụ đặc biệt để XLNX

Chịu tác động từ cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008, nền kinh tế Việt Nam gặp khó khăn và suy thoái; doanh nghiệp gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh khiến nợ xấu tại các TCTD tăng lên nhanh chóng. Trước bối cảnh này, Ban Lãnh đạo NHNN Việt Nam thấy rằng cần phải có một công cụ đặc biệt hữu hiệu để xử lý nợ nhanh nhằm đưa tỷ lệ nợ xấu của hệ thống các TCTD về mức an toàn, khơi thông dòng tín dụng cho nền kinh tế, bảo đảm an toàn, hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng trong điều kiện nguồn vốn ngân sách hạn hẹp. Ngày 27/6/2013, VAMC chính thức được thành lập theo Quyết định số 1459/QĐ-NHNN của NHNN Việt Nam, ngay sau khi Chính phủ có Quyết định số 843/QĐ-TTg ngày 31/05/2013, phê duyệt Đề án “Xử lý nợ xấu của hệ thống các TCTD” và Đề án “Thành lập Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam”.

Nhìn lại chặng đường 10 năm, Chủ tịch HĐTV VAMC Nguyễn Tiến Đông cho biết, hoạt động của VAMC đã trải qua không ít những khó khăn, thách thức cùng với sự thăng trầm của ngành Ngân hàng nói riêng và nền kinh tế nói chung. Từ những bước chân chập chững đầu tiên trên chặng đường xử lý nợ xấu (XLNX), VAMC đã không ngừng nỗ lực vươn lên để trở thành một đơn vị có vai trò và ảnh hưởng nhất định trong công cuộc XLNX, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường mua bán nợ tại Việt Nam.

VAMC đã góp phần quan trọng trong việc đưa nợ xấu toàn Ngành về mức dưới 3% và thực hiện tốt vai trò trong hoạt động tái cơ cấu TCTD giai đoạn 2016-2020. Cụ thể, VAMC đã mua gần 28.000 khoản nợ với tổng dư nợ gốc nội bảng hơn 412.000 tỷ đồng, xử lý được 79% tổng số dư nợ gốc đã mua bằng trái phiếu đặc biệt (TPĐB); đã góp phần quan trọng trong việc đưa tỷ lệ nợ xấu nội bảng của hệ thống các TCTD về dưới 3% theo tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế. Hoạt động mua bán nợ theo giá trị thị trường (GTTT) được triển khai từ năm 2017 và ngày càng được đẩy mạnh qua các năm, kết quả đến 31/5/2023 VAMC mua nợ theo GTTT 400 khoản nợ với giá mua là 12.934 tỷ đồng, đã góp phần tăng cường XLNX theo nguyên tắc thị trường. Đồng thời khẳng định được vai trò của VAMC là công cụ đặc biệt hữu hiệu trong công tác XLNX, góp phần xử lý nhanh, dứt điểm và đưa tỷ lệ nợ xấu nội bảng của hệ thống các TCTD về mức an toàn, khơi thông dòng tín dụng cho nền kinh tế, bảo đảm an toàn, hiệu quả hoạt động của hệ thống ngân hàng.

Nhờ hành lang pháp lý về XLNX cơ bản đã được hoàn thiện, cùng với sự vào cuộc và chỉ đạo quyết liệt của Quốc hội, Chính phủ, các Bộ ngành, đặc biệt là việc ban hành Nghị quyết số 42, hoạt động mua, bán và xử lý nợ của VAMC đã có những chuyển biến tích cực. Số tiền thu hồi từ sau khi Nghị quyết 42 có hiệu lực gần bằng 2/3 tổng số thu hồi, xử lý nợ của VAMC từ khi thành lập đến nay.

Bước tiến quan trọng trong hoạt động của VAMC chính là cơ quan này đã và đang nỗ lực thúc đẩy các hoạt động mua, bán và XLNX mua theo GTTT thông qua thành lập và đẩy mạnh hoạt động của Sàn giao dịch nợ VAMC và Câu lạc bộ AMC. Hoạt động của Sàn Giao dịch bước đầu đã góp phần thúc đẩy quá trình xử lý thu hồi nợ xấu của toàn ngành Ngân hàng, tạo lập và thúc đẩy sự phát triển của thị trường mua bán nợ tập trung tại Việt Nam.

Phát huy vai trò trung tâm XLNX

Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng đánh giá cao những kết quả mà VAMC đã đạt được và những đóng góp tích cực của VAMC đối với sự phát triển chung của ngành Ngân hàng cũng như của đất nước trong một thập kỷ vừa qua. "Trong 10 năm qua, VAMC đã luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ trọng tâm, khẳng định vai trò là công cụ hữu hiệu của Nhà nước trong XLNX và giảm thiểu rủi ro cho hệ thống TCTD, góp phần đưa tỷ lệ nợ xấu nội bảng của hệ thống về mức an toàn (dưới 3%); hình thành và thúc đẩy sự phát triển của thị trường mua bán nợ Việt Nam; đồng thời bảo toàn vốn và thực hiện tốt nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước", Phó Thống đốc ghi nhận.

Giai đoạn tới dự báo nền kinh tế Việt Nam nói chung cũng như ngành Ngân hàng nói riêng vẫn còn nhiều khó khăn do chịu tác động từ tình hình bất ổn của thế giới. Do đó, để tiếp tục phát huy vai trò của VAMC là công cụ của Chính phủ và NHNN trong quá trình XLNX, đồng thời xây dựng VAMC trở thành trung tâm của thị trường mua bán nợ Việt Nam, Phó Thống đốc đề nghị, VAMC cần nỗ lực tập trung nghiên cứu, đề xuất cơ quan có thẩm quyền trong việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về mua bán, XLNX. Đồng thời tiếp tục hoàn thiện quy chế nội bộ của VAMC phù hợp với các quy định mới của pháp luật để triển khai nhanh và có hiệu quả hoạt động mua bán và xử lý nợ. Đặc biệt, lãnh đạo NHNN đề nghị VAMC tập trung nhiệm vụ nâng cao hiệu quả hoạt động mua bán và xử lý nợ thông qua đẩy mạnh hoạt động mua bán nợ theo GTTT, tăng cường phối hợp với TCTD trong việc XLNX đã mua bằng TPĐB. Song song với đó, VAMC tiếp tục thực hiện mục tiêu tạo lập thị trường mua bán nợ xấu tập trung mà trong đó cơ quan này đóng vai trò là trung tâm của thị trường thông qua việc đẩy mạnh hoạt động của Sàn giao dịch nợ VAMC và tích cực duy trì hoạt động Câu lạc bộ Xử lý nợ...

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo NHNN, ông Nguyễn Tiến Đông cho biết, tập thể cán bộ nhân viên VAMC tiếp tục quán triệt sâu sắc các chủ trương, chính sách của Đảng; khơi dậy ý thức tự giác, nỗ lực phấn đấu, tạo khí thế thi đua sôi nổi trên mọi lĩnh vực hoạt động; tăng cường đoàn kết và phối hợp chặt chẽ, đảm bảo hoàn thành mọi mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.

Tiếp nối những thành công đạt được trong 10 năm qua, thời gian tới, nhằm góp phần xử lý hiệu quả nợ xấu, triển khai tích cực Chiến lược phát triển của VAMC đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, VAMC tiếp tục hoàn thiện tổ chức, tập trung phát triển các nghiệp vụ nhằm nâng cao năng lực trong hoạt động xử lý nợ; đồng thời phát triển thị trường mua bán nợ mà trong đó VAMC đóng vai trò là trung tâm.

VAMC dự kiến tích cực đẩy mạnh triển khai các nghiệp vụ mới như tái cấu trúc, mua bán sát nhập các doanh nghiệp, bảo lãnh... nhằm duy trì, phục hồi và phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và khách hàng trên cơ sở đó VAMC thu hồi nợ. Đồng thời mở rộng hoạt động theo nguyên tắc thị trường đảm bảo vừa đáp ứng nhu cầu của thị trường, vừa tăng tính bền vững trong hoạt động của VAMC.