Tăng chất để giữ thị phần
NH ngoại đang lấn sân mảng bán lẻ
Thị trường NH Việt Nam vừa đón nhận thêm một NH ngoại gia nhập đó là Public Bank Berhad (PBB- Malaysia) 100% vốn hoạt động. Sự chuyển đổi PBB đã nâng số lượng NH 100% vốn ngoại hoạt động tại Việt Nam lên con số 6 cho đến thời điểm này.
Sự xuất hiện thêm những NH ngoại không chỉ tạo áp lực về con số mà quan trọng nhất đó là chất lượng dịch vụ NH nội. Một trong những thị phần các NH ngoại lấn sân khá mạnh đó là mảng bán lẻ. Vì sao NH lại chọn mảng bán lẻ mà không phải là khối khách hàng DN? Theo chuyên gia NH TS. Nguyễn Trí Hiếu, đây là mảng tiềm năng tại Việt Nam với dân số trẻ cao, thu nhập người dân tăng lên… Quả thật, thời gian qua, mảng NH bán lẻ, nhất là thị phần thẻ tín dụng, các NH ngoại đã xâm chiếm khá nhanh.
Anh N.V – 33 tuổi đang là nhân viên công ty truyền thông chia sẻ, hiện anh chủ yếu giao dịch bằng thẻ tín dụng của NH ngoại như HSBC. Vì thẻ tín dụng của NH nội tính liên kết chưa cao, tiện ích chưa thực sự nhiều, nhất là khi khách hàng muốn sử dụng ở nước ngoài. Theo vị khách hàng này, thẻ tín dụng của NH nước ngoài liên kết với một loạt thương hiệu lớn về ăn uống, hàng hoá, dịch vụ, mỹ phẩm, thường xuyên có chương trình khuyến mại cộng điểm thưởng, hạn mức lại lớn hơn. Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng thì việc đi nước ngoài làm việc, du lịch, du học chắc chắn sẽ tăng. Đây là lợi thế nhất định đối với NH ngoại.
Còn Ngọc – nhân viên kinh doanh công ty chuyên xuất nhập khẩu cho hay, hiện rất nhiều bạn trẻ đang sử dụng thẻ tín dụng của NH ngoại. Theo chia sẻ của Ngọc, xu thế mua sắm hàng hoá qua các trang mạng quốc tế ngày càng tăng. Tất nhiên, để hưởng dịch vụ tốt hơn chủ thẻ phải trả phí cao hơn. Và lãi suất thẻ tín dụng của NH ngoại cũng cao hơn NH nội. Thực tế, số lượng khách hàng sẵn sàng bỏ phí cao để được sử dụng dịch vụ tốt có xu hướng tăng lên, tuy nhiên, con số này vẫn chiếm khá ít. Vì vậy, NH ngoại xâm chiếm chủ yếu vào phân khúc khách hàng thu nhập cao và khá.
Về lợi thế của NH ngoại so với NH nội, một chuyên gia NH bổ sung thêm: thứ nhất sản phẩm của khối ngoại đa dạng, phục vụ chuyên nghiệp từ cách tiếp đón khách hàng cho đến phát quà tặng. Cán bộ của họ được đào tạo rất bài bản vì nhiều NH đã hoạt động hàng trăm năm và có mặt ở nhiều quốc gia trên thế giới. Thứ hai, nguồn vốn của NH ngoại rất dồi dào, vì uy tín của họ nên họ dễ dàng vay mượn trên thị trường liên NH, quản lý rủi ro rất tốt, nên nợ xấu NH ngoại thấp hơn NH trong nước.
Tăng tốc để bứt phá
Theo TS. Cấn Văn Lực, với sự xuất hiện nhiều hơn của NH ngoại chắc chắn tạo áp lực đối với NH nội về thị phần. Nhưng rõ ràng các NH ngoại dù đã “kỳ cựu” ở thị trường NH Việt Nam nhưng tỷ trọng tham gia các thị phần còn thấp chỉ ở mức 10 – 11% thì cũng không phải quá đáng quan ngại. Mặt khác, các NH ngoại cũng rất chọn lọc khách hàng. Tuy xét về mặt thị phần các NH nội vẫn chiếm ưu thế, nhưng với tốc độ phát triển và cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Lãnh đạo một NHTMCP nhìn nhận, các sản phẩm, dịch vụ của NH ngoại sáng tạo, thông minh dựa trên nền tảng nhiều năm hoạt động tại các thị trường lớn. Ở Việt Nam nhiều sản phẩm dịch vụ NH khi đưa ra thị trường chọn cách khá an toàn, na ná giống nhau vì họ sợ rủi ro với những sản phẩm đột phá. Trong khi NH ngoại đưa ra một sản phẩm đều được nghiên cứu, đánh giá rất bài bản, theo đặc tính thị trường. Và họ chấp nhận rủi ro ở một mức độ nhất định, coi đó là bài học kinh nghiệm cho mình nên các sản phẩm của họ năng động, sáng tạo hơn. Theo vị này, đã tới lúc các NH Việt Nam cần phải thay đổi nhận thức tư duy về phát triển NH bán lẻ, cần đầu tư mạnh hơn vào công nghệ, vào giá trị cốt lõi.
TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, tương lai khi Việt Nam gia nhập Cộng đồng Kinh tế Asean (AEC) hay ký kết Hiệp định kinh tế TPP… sẽ cho phép NH ngoại đổ bộ mạnh mẽ hơn vào Việt Nam. Thời điểm này - khi lực lượng NH ngoại còn tương đối ít, nếu không tận dụng để có những bước bứt phá, thì các NH nội sẽ chịu áp lực hơn rất nhiều trong thời gian tới.
Theo đề xuất giải pháp của TS. Nguyễn Trí Hiếu, để tiếp tục chiếm lĩnh thị phần, đồng thời tăng khả năng cạnh tranh với NH ngoại, các NH nội cần phải tăng tính tuân thủ luật lệ mới, tạo uy tín trên thị trường. Các NH đặc biệt phải chú trọng đầu tư NH bán lẻ một cách đúng mức và bài bản. Đặc biệt đầu tư công nghệ thông tin, đào tạo nâng cao năng lực nhân viên, nhất là quản trị rủi ro rất quan trọng.
“Tôi rất hiểu thời điểm này nhiều NH nội còn lúng túng trong việc đầu tư vì ngay bản thân họ đang rất cần có nguồn tài chính để xử lý các vấn đề tồn tại như nợ xấu, tái cơ cấu. Nhưng ban lãnh đạo, HĐQT cũng như ngay cả các cổ đông phải hiểu rằng cần phải có kế hoạch đầu tư, phải chấp nhận hy sinh lợi nhuận trong ngắn hạn để đầu tư cho mục tiêu dài hạn hơn”, TS Hiếu bày tỏ quan điểm.
TS. Cấn Văn Lực cùng chung nhận định và cho rằng, thời gian qua các NH nội đã nhìn nhận muốn tồn tại phải thay đổi và họ đã rất tích cực thực hiện tái cơ cấu, nâng cao sức khoẻ tài chính. Trước sức ép mới này các NH có thêm động lực buộc sự chuyển mình diễn ra nhanh hơn thậm chí tăng tốc nếu không muốn loại khỏi sân chơi ngày càng cạnh tranh khốc liệt.