Tăng giá trị cà phê Việt trên thị trường

Nâng cao thu nhập cho nông hộ

Việt Nam - một trong những quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, chúng ta cũng đang gặp phải những vấn đề quan trọng ảnh hưởng tới sự phát triển lâu dài của ngành cà phê. Theo thống kê từ Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam (Vicofa) cho thấy, diện tích cà phê già cỗi ngày càng tăng ảnh hưởng tới năng suất, chất lượng, đa phần canh tác và thu hái theo phương pháp truyền thống, thiếu việc áp dụng khoa học, kỹ thuật; nguồn tài nguyên nước bị khai thác không hiệu quả gây lãng phí, thiếu đội ngũ nông dân kế cận… Đây cũng chính là những thách thức mà ngành cà phê Việt Nam phải đối mặt.

Một trong những mục tiêu quan trọng của dự án là nâng cao đời sống của nông dân

Trong bối cảnh đó, việc đầu tư sản xuất cà phê theo chuỗi giá trị, nâng cao sản lượng, chất lượng hạt cà phê, cũng như thu nhập của nông dân đã và đang được các cơ quan chức năng lẫn doanh nghiệp chú trọng thực hiện. Trong đó, tại Việt Nam dự án phát triển cà phê bền vững Nescafé Plan, được tập đoàn Nestlé triển khai từ năm 2011. Dự án hướng tới mục tiêu, phát triển bền vững ngành cà phê Việt Nam, nâng cao chất lượng, giá trị hạt cà phê Việt trên thị trường, tăng thu nhập cho người trồng. Dự án Nescafé Plan bắt đầu được triển khai tại khu vực Tây Nguyên, khu vực trồng cà phê trọng điểm của Việt Nam, với hơn 575 nghìn ha, sản lượng khoảng 1,4 triệu tấn cà phê mỗi năm. Nescafé Plan bắt đầu thí điểm tại Đắk Lắk, Lâm Đồng và Đắk Nông, sau đó, được nhân rộng ra các khu vực trồng cà phê khác tại Tây Nguyên...

Tại những địa phương được triển khai dự án, đội ngũ chuyên gia của Nestlé đã gắn kết chặt chẽ với cơ quan chức năng, đặc biệt với những người trồng cà phê. Từ đó, góp phần thay đổi phương thức canh tác cà phê truyền thống bằng kỹ thuật tiên tiến. Các chuyên gia của dự án trực tiếp hỗ trợ người trồng kỹ thuật nhân giống, tưới nhỏ giọt, tỉa cành, thu hoạch cà phê và bảo quản sau thu hoạch. Bên cạnh đó, xây dựng một môi trường canh tác bền vững để đối phó với biến đổi khí hậu...

Từ những hướng dẫn trực tiếp của đội ngũ chuyên gia đến từ Nestlé, cũng như các cơ quan chức năng năng suất, chất lượng của cây cà phê được nâng lên rõ rệt, thu nhập của người trồng cũng tăng cao. Theo đại diện nhiều hộ trồng cà phê tham gia dự án, các phương pháp kỹ thuật đã giúp hồi sinh và chống lại bệnh tật cho cây cà phê, đặc biệt thân thiện với môi trường, bởi việc sử dụng phân hữu cơ từ chính vỏ cà phê giúp hạn chế đến 20% lượng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu. Mỗi ha cà phê luôn thu được ổn định từ 5,5 đến 7 tấn nhân, cao hơn năng suất trung bình của cả nước... góp phần nâng cao đời sống của người dân.

Phát triển bền vững ngành cà phê

Theo số liệu từ Nestlé Việt Nam, xuyên suốt 10 năm triển khai dự án, Nestlé liên tục duy trì kênh phân phát giống hỗ trợ nông dân và Chính phủ trong chương trình tái canh diện tích cà phê già cỗi; phân phát trên 46 triệu cây giống, giúp tái canh trên 46 nghìn ha cà phê già cỗi. Giới thiệu mô hình canh tác theo thực hành nông nghiệp tốt (GAP/NBFP); tập huấn trên 260 nghìn lượt nông dân và giúp họ áp dụng các kiến thức đã học ngay trên vườn của mình, với tỷ lệ áp dụng trên 80%; tiết kiệm 40% lượng nước tưới, giảm 20% lượng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật. Đặc biệt, mô hình trồng xen canh hợp lý, giúp bà con nông dân trồng cà phê thu nhập tăng trên 30% khi tham gia dự án Nescafé Plan.

Bên cạnh việc phân phối cây giống, cải tạo diện tích cà phê già cỗi, kết nối chặt chẽ giữa nông dân với các chuyên gia, tập huấn đào tạo kỹ thuật canh tác... Nescafé Plan còn góp phần hoàn thiện chuỗi liên kết giá trị trong sản xuất cà phê bền vững từ người nông dân đến người tiêu dùng. Điều này, góp phần quan trọng nâng cao giá trị hạt cà phê Việt Nam trên thị trường. Được biết, hàng năm Nestlé thu mua 20 đến 25% sản lượng cà phê của Việt Nam. Từ đó, chế biến sâu cho tiêu dùng nội địa và xuất khẩu, với tổng giá trị trung bình đạt 600-700 triệu đô la Mỹ, duy trì vị trí nhà thu mua cà phê lớn nhất Việt Nam. Sản phẩm sản xuất từ 100% hạt cà phê Việt Nam chất lượng cao với kỹ thuật Nescafé Plan đang được xuất khẩu đến 25 thị trường nước ngoài, đón nhận sự yêu thích của các “thượng đế” cả trong lẫn ngoài nước...

Có thể nói, kể từ thời điểm triển khai cho đến nay, Nescafé Plan đã có những tác động tích cực đến sự phát triển bền vững ngành cà phê Việt Nam, góp phần nâng cao đời sống của người nông dân. Về mặt xã hội, dự án cũng đã nâng cao vai trò và vị thế của người phụ nữ, thông qua việc đào tạo đội ngũ nữ trưởng nhóm nông dân tham gia dự án... Với những kết quả đạt được, Nescafé Plan được đánh giá là mô hình thành công trong hợp tác công tư (PPP). Năm 2019, Nestlé Việt Nam được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trao bằng khen với thành tích xuất sắc đóng góp cho ngành cà phê Việt Nam và phát triển nông nghiệp bền vững theo mô hình PPP, góp phần phát triển nông nghiệp nông thôn.

Tiếp nối những thành công, thời gian tới Nescafé Plan sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc áp dụng khoa học công nghệ trong việc canh tác, thu hoạch cà phê, giúp hạt cà phê Việt Nam đạt những tiêu chuẩn cao ở các thị trường; gia tăng sản lượng chế biến sản phẩm cà phê cho tiêu dùng nội địa và xuất khẩu; đồng thời nghiên cứu và phát triển những sản phẩm cà phê mới đáp ứng những thị hiếu mới của người tiêu dùng... Ông Binu Jacob - Tổng giám đốc Nestlé Việt Nam chia sẻ, trong những năm qua, Nestlé đã và đang tạo nhiều giá trị chung cho cộng đồng cũng như phát triển các hoạt động bền vững của công ty. Trong đó, Nescafé Plan là một ví dụ thành công điển hình. Chúng tôi tự hào khi chương trình Nescafé Plan tại Việt Nam đã mang đến những tác động tích cực cho sự phát triển bền vững của ngành cà phê, góp phần nâng cao giá trị cà phê Việt trên thương trường thế giới. Những thành quả ngày hôm nay, là động lực để chúng tôi tiếp tục phát triển và mở rộng dự án Nescafé Plan tại Việt Nam trong thời gian tới...