Thị trường chứng khoán tăng điểm tốt nhất

	Phía sau chuyện đắt - rẻ
	Mỡ nó rán nó
	Minh bạch hóa thị trường chứng khoán

Việt Nam gây ngạc nhiên cho thế giới khi trở thành một trong những thị trường chứng khoán tăng điểm tốt nhất trên toàn cầu trong năm 2017. Tính đến đầu tháng 11, chỉ số VN-Index đã tăng rất ấn tượng hơn 30% để lần đầu tiên từ 2009, vượt qua được cột mốc tâm lý 900 điểm. Nhiều chuyên gia nhận định rằng với xu thế hưng phấn của thị trường, VN-Index sẽ sớm vượt qua cột mốc 1.000 điểm hay thậm chí là 1.100 điểm trong quý I/2018. Nhưng liệu viễn cảnh này sẽ trở thành hiện thực?

Cổ phiếu SAB của Công ty bia Sài Gòn Sabeco đã tăng vọt

Giá... chát quá

Thị trường tăng điểm mạnh nhưng không vì thế mà tất cả đều hưởng niềm vui, bởi chỉ một số ít các mã tăng trưởng đột biến thậm chí đến mức... khó tin. Điển hình như cổ phiếu SAB của Công ty bia Sài Gòn Sabeco đã tăng vọt hơn 50% lên mức hơn 300.000 đồng/cổ phiếu, đưa giá trị vốn hóa của Sabeco hơn 8,5 tỷ USD và chỉ số giá trên thu nhập mỗi cổ phiếu (P/E) lên đến 43x - mức tương đương với khá nhiều các DN công nghệ tại Phố Wall (Hoa Kỳ) vốn được xem là đắt nhất thế giới.

Thực tế các nhà đầu tư (nhất là giới đầu cơ) rất đặt cược vào thương vụ đấu giá bán cổ phần nhà nước tại Sabeco. Với dân số đông và lượng tiêu thụ bia rượu hàng đầu thế giới, nhiều tập đoàn nước ngoài đã đánh tiếng muốn sở hữu cổ phần lại Sabeco. Mặc dù giá quá chát so với các thương hiệu nổi tiếng Carlsberg, Heineken (dựa trên định giá P/E) có thể là rào cản để thương vụ M&A này thành công.

Theo Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam, đóng góp vào tăng trưởng chung của thị trường còn phải kể đến các DN bất động sản. Theo thống kê, từ đầu năm đến nay có đến trên 80% mã cổ phiếu bất động sản tăng giá, trong đó có một số mã động sản đã tăng giá trên 300% và rất nhiều mã tăng trên 200%. Các cổ phiếu có tỷ lệ tăng giá từ 50% đến hơn 100% tương đối phổ biến trên cả hai sàn HoSE và HNX.

Không thể phủ nhận kết quả kinh doanh khá tích cực của khối các DN bất động sản nhưng việc tăng giá đến hơn 300% chỉ trong vài tháng như một số mã “trình diễn” cũng tạo nên tâm lý nghi ngại về một sự tăng giá ảo!

Tất nhiên, bên cạnh các mã cổ phiếu tăng nóng thì cũng có trường hợp tăng thực chất hơn, ổn định từ một số DN hàng đầu, điển hình như cổ phiếu VNM của Công ty sữa Vinamilk. Sức hấp dẫn từ nền tảng ổn định, thị phần nội địa lớn cùng xu thế gia tăng chi tiêu cho sức khỏe của người dân khiến các nhà đầu tư sẵn lòng chi ra một lượng tiền lớn để sở hữu cổ phiếu VNM.

Mới đây, nhà đầu tư Jardine Cycle & Carriage đã chi ra gần hơn 1 tỷ USD để thâu tóm 10% cổ phần của Vinamilk dù mức giá của công ty này đang giao dịch ở mức không hề rẻ: hơn 184.000 đồng và chỉ số giá trên thu nhập đã tăng vọt lên hơn 26x!

Dòng tiền cũng đổ mạnh hơn vào các mã cổ phiếu ngân hàng khi quá trình cải thiện nợ xấu khả quan hơn, cùng lợi nhuận ròng cải thiện mạnh. Các cổ phiếu tăng ấn tượng nhất phải kể đến: CTG, MBB, ACB, VPB, BID.

Theo thống kê của CTCP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), dòng vốn ngoại đổ vào thị trường đạt hơn 14.000 tỷ đồng kể từ đầu năm đến nay, phản ánh sự hấp dẫn của thị trường chứng khoán Việt Nam và triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế trong các năm tới. Dù vậy, không thể phủ nhận thị trường đang có dấu hiệu một sự tăng nóng nhất định, trong đó có thể đang có tình trạng bong bóng tại một số mã cổ phiếu đầu cơ.

Margin thử thách sức bền

Sức bền tăng điểm của thị trường trong các tháng tới sẽ chịu tác động rất lớn từ áp lực margin (lượng vốn cho vay ký quỹ). Theo một số thông tin thu thập được từ nhà môi giới tại một số chứng khoán hàng đầu, hiện tỷ lệ cho vay ký quỹ của các công ty chứng khoán đang ở mức rất cao.

Trước đó, tại phiên trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội (ngày 17/11), Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết, cho vay đầu tư chứng khoán hiện nay khoảng 10.000 tỷ đồng. “Tỷ trọng cho vay chứng khoán rất thấp so với tổng tín dụng và đã giảm mạnh so với năm 2016”, Thống đốc nói.

Dù vậy, các công ty chứng khoán đã nỗ lực bằng nhiều cách để lách qua khe cửa hẹp. Bởi cho vay margin với lãi suất lên tới 14%/năm là nguồn thu quan trọng cho các đơn vị môi giới, giữa lúc phí thu được từ môi giới giao dịch đang chịu áp lực suy giảm vì cạnh tranh khốc liệt về thị phần.

Theo báo cáo của Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI), tổng vay nợ ngắn hạn của công ty mẹ đến cuối tháng 9/2017 là 6.817 tỷ đồng, tăng 41% so với đầu năm 2017. SSI còn tăng thêm quy mô vay nợ gần 2.000 tỷ đồng bằng hình thức phát hành trái phiếu. Phần lớn số tiền vay thêm được SSI sử dụng để cho các nhà đầu tư chứng khoán vay lại để kinh doanh. Tổng cho vay margin và ứng trước tiền bán chứng khoán của SSI tăng gần 1.000 tỷ đồng, lên mức 4.729 tỷ đồng so với đầu năm.

Tại Công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC), lượng vốn cho vay margin tính đến cuối tháng 9 cũng hơn 3.540 tỷ đồng, Bản Việt cho vay gần 3.200 tỷ đồng hay Vndirect cho vay hơn 2.800 tỷ đồng. Uớc tính đến cuối quý III/2017, tổng vốn mà 20 công ty chứng khoán dẫn đầu thị trường cho vay đến nhà đầu tư lên đến 32.000 tỷ đồng - tương ứng với mức kỷ lục mới trên thị trường!

Tất nhiên, việc tăng cho vay từ các công ty chứng khoán một phần bởi quy mô thị trường đã mở rộng hơn, nhiều DN lớn lần đầu tiên niêm yết trên thị trường khiến cho nhu cầu đầu tư của khách hàng tăng lên. Nhưng không thể phủ nhận là việc sử dụng đòn bẩy tài chính ngày càng lớn có thể dẫn đến những rủi ro đáng kể nếu không được kiểm soát chặt chẽ, nhất là trong bối cảnh thị trường chứng khoán vẫn là nơi “vàng, thau lẫn lộn”.

Tốt nhất là ngoài việc chú ý đến các công bố hào nhoáng về doanh thu và lợi nhuận mà nhiều DN hào hứng chia sẻ, nhà đầu tư cần quan tâm hơn nữa đến các yếu tố khác có tầm quan trọng không kém, như năng lực quản trị, tính minh bạch thông tin và chiến lược phát triển của DN, để tránh rơi vào cái bẫy của giá cổ phiếu “tăng ảo”.

Chia sẻ quan điểm cá nhân, ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của Công ty Chứng khoán SSI nhắn nhủ. “Thời điểm đầu tư tốt nhất là khi mọi người có niềm tin vào nền kinh tế và có niềm tin vào các DN niêm yết. Rủi ro nhất là khi các nhà đầu tư cảm thấy tham lam và kiếm tiền dễ trên thị trường chứng khoán. Để thành công luôn phải phân định được hiện thị trường đang tốt hay đang rủi ro? Nhà đầu tư nhỏ phải rất thận trọng kẻo mất tiền!”.