TP.HCM: Đề xuất phát triển hạ tầng đô thị theo mô hình TOD

Theo Sở Giao thông Vận tải TP.HCM, TOD là chiến lược phát triển tích hợp đô thị với hệ thống giao thông công cộng rất hiệu quả, góp phần tăng lượng hành khách sử dụng hệ thống giao thông công cộng, đi bộ và xe đạp, giảm sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân, góp phần giảm ùn tắc, giảm tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường và thúc đẩy phát triển đô thị bền vững.

TOD sẽ phát triển đô thị với dân cư tập trung mật độ cao, qua đó nâng cao giá trị sử dụng đất trong khu vực bán kính 500 m từ các nhà ga đường sắt đô thị, cho nên TOD là một giải pháp tài chính mang tính chiến lược trong việc huy động và tối ưu hóa nguồn lực từ khai thác quỹ đất để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt đô thị.

TP.HCM nghiên cứu phát triển đô thị dọc tuyến Metro.

Lãnh đạo Sở Giao thông Vận tải TP.HCM cho rằng với các ưu điểm trên, cần sớm triển khai quy hoạch và thiết kế đô thị theo mô hình TOD để nâng cao hiệu quả đầu tư và khai thác các tuyến đường sắt đô thị, hệ thống vận tải hành khách công cộng của thành phố.

Theo ngành giao thông TP.HCM, trong điều kiện vốn ngân sách còn khó khăn, với những ưu điểm như lãi suất thấp hơn lãi suất thương mại, thời gian cho vay dài, phần viện trợ không hoàn lại chiếm tỷ lệ hấp dẫn..., vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) là nguồn vốn quan trọng để đầu tư các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, trong đó có đường sắt đô thị.

Tuy nhiên, hiện việc thu hút nguồn vốn ODA rất khó khăn khi Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, đồng thời việc quản lý, sử dụng vốn ODA để xây dựng cơ sở hạ tầng vẫn còn một số vướng mắc, bất cập. Do đó, cần thiết phải nghiên cứu, đề xuất những phương thức huy động vốn mới để đầu tư phát triển hạ tầng, đặc biệt là phương án khai thác quỹ đất khu vực xung quanh các nhà ga đường sắt đô thị và vùng phụ cận các tuyến vành đai, cao tốc gần với phát triển đô thị theo mô hình TOD.

Theo đó, Sở Giao thông Vận tải kiến nghị UBND TP.HCM giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc khẩn trương nghiên cứu về quy hoạch phát triển đô thị theo định hướng TOD, cập nhật vào Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng TP.HCM đến năm 2040 và tầm nhìn đến năm 2060 để phục vụ khai thác quỹ đất khu vực xung quanh các nhà ga đường sắt đô thị và vùng phụ cận các tuyến vành đai, cao tốc.

Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối họp với Sở Tài chính, Công ty Đầu tư Tài chính nhà nước TP.HCM, Ban Quản lý Đường sắt đô thị, Sở Giao thông Vận tải, Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Sở Tài nguyên và Môi trường và các sở, ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu UBND TP.HCM về phương án, kế hoạch huy động nguồn vốn để đầu tư các dự án đường sắt đô thị cần ưu tiên, tập trung đầu tư giai đoạn 2021-2035, báo cáo UBND TP.HCM trước ngày 30/11/2022, trong đó có phương án khai thác quỹ đất vùng phụ cận xung quanh các nhà ga đường sắt đô thị để tạo nguồn vốn cho ngân sách.

Giao Sở Giao thông Vận tải chủ trì, phối hợp với Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý Đường sắt đô thị đề xuất lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi một số dự án đường sắt có khả năng khai thác quỹ đất vùng phụ cận các nhà ga (đã được quy hoạch đô thị theo mô hình TOD)…

Trước đó, Văn phòng UBND TP.HCM đã truyền đạt ý kiến kết luận chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi, yêu cầu Sở Giao thông Vận tải chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, đánh giá lại các công việc đã thực hiện để đề xuất xây dựng hoàn thiện các tuyến Metro đảm bảo tính khép kín khi đưa vào sử dụng; tham mưu, đề xuất kế hoạch đẩy nhanh việc đầu tư xây dựng các hệ thống Metro đồng bộ.