“Chênh vênh” như thịt lợn
Tiềm năng lớn cho xuất khẩu thịt lợn | |
Giá heo tăng, chưa phải tín hiệu vui |
Như vậy, giá thịt lợn hơi đã tăng khoảng từ 5-10 nghìn đồng/kg so với giai đoạn “khủng hoảng giá thấp” sau Tết Nguyên đán trên địa bàn cả nước, hiện đảm bảo người chăn nuôi có lãi. Tuy nhiên, diễn biến này được nhìn nhận là một đợt tăng giá nhanh và khá bất ngờ, trong bối cảnh nhu cầu thị trường tăng trưởng chậm và giá thịt lợn đã có lúc rơi xuống đáy thấp nhất trong vòng 8 năm qua.
Người chăn nuôi lợn vẫn nên cẩn trọng với quyết định tái đàn |
Thực tế, việc giá lợn tăng trở lại cũng có vài nguyên nhân tác động trực tiếp. Yếu tố quan trọng nhất là sản lượng lợn thịt đang giảm, do người chăn nuôi chậm tái đàn sau giai đoạn giảm giá vừa rồi. Chủ một trang trại lợn tại Hà Nam cho hay, sau một năm biến động giá mạnh và duy trì ở mức thấp, chăn nuôi lợn không còn hấp dẫn. Một số chủ trang trại chịu lỗ, tình hình tài chính khó khăn nên dừng nuôi tiếp, bỏ chuồng. Đến thời điểm này, chỉ một số DN, hoặc trang trại có tiềm lực và tham gia vào hệ thống cung cấp nguyên liệu cho các tên tuổi lớn trong ngành còn hoạt động.
Một báo cáo phát đi từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Thời điểm trước Tết, giá thịt lợn hơi tăng khá phát đi tín hiệu tích cực cho người chăn nuôi có cơ hội tái đàn. Tuy nhiên sau Tết, giá thịt lợn hơi lại giảm xuống đáng kể khiến cho xu hướng giảm quy mô đàn tiếp tục diễn ra trên cả nước, nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đã treo chuồng, không còn chăn nuôi lợn. Cùng chia sẻ quan điểm trên, Tổng cục Thống kê ước tính tổng đàn lợn cả nước giảm khoảng 6,2% so với cùng thời điểm năm 2017.
Một nhân tố khác đẩy giá thịt lợn tăng lên trong thời gian gần đây là xuất hiện nguồn cầu mới. Với các tỉnh phía Nam, mặc dù việc đưa thịt lợn ra phía Bắc để xuất sang Trung Quốc vẫn “tắc”, nhưng thị trường Campuchia lại “chia lửa” cho cầu thị trường trong nước đang kém cải thiện. Nước này vừa nhập một lượng thịt heo đáng kể từ Việt Nam cho dịp Tết cổ truyền (ở trong nước, dân tộc Khmer cũng ăn tết này, gọi là Tết Chol Chnam Thmay). Tuy nhiên, nguồn cầu này sẽ nhanh chóng thay đổi khi dịp tết qua đi.
Ở phía Bắc, Trung Quốc tiếp tục không có tác động gì tới việc tăng giá liên tục vừa qua, bởi giá heo tại thị trường này đang ở mức thấp. Tuy nhiên, một nhân tố khác tác động đến thị trường thịt lợn, không chỉ phía Bắc mà nhiều khu vực, là việc nhiều người chăn nuôi khi thấy giá thịt lợn tăng đã chủ động giữ hàng chờ giá lên, nhằm gỡ lại những thua thiệt giai đoạn trước. Các DN thu mua và cung cấp lớn cũng theo đó tăng giá mua vào, dẫn tới giá thịt lợn tăng khá nhanh, vượt giá thành sản xuất tạo lợi nhuận cho người chăn nuôi trong thời gian qua.
Vậy, câu hỏi đặt ra là giá thịt lợn sẽ diễn biến thế nào? Đâu là những nhân tố quan trọng sẽ tác động đến giá thịt lợn trong thời gian tới? Liệu đã đến lúc tái đàn hay chưa? Trả lời những câu hỏi trên, đa số các chuyên gia trong ngành đều đưa ra cảnh báo những nhân tố đẩy giá thịt lợn lên cao trong thời gian qua chỉ là ngắn hạn.
Như đã nói ở trên, tết cổ truyền của Campuchia đã qua. Trong khi đó tại Trung Quốc, giá thịt lợn vẫn ở mức thấp và chưa có dấu hiệu cải thiện. Việc mất đi các nhân tố thúc đẩy tăng giá chắc chắn sẽ khiến người chăn nuôi không dễ “găm hàng” và vì thế cung cầu thịt lợn sẽ không “lệch pha” đột ngột như vừa qua.
Đặc biệt là về dài hạn, thị trường Trung Quốc sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến giá thịt lợn. Theo Trung tâm thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công thương), việc giết mổ lợn tại các DN Trung Quốc đang tăng mạnh, trong khi nhu cầu không tăng khiến giá lợn hơi giảm sâu xuống dưới mức bình quân 10,5 NDT/kg. Ngày 9/4/2018, giá lợn hơi cao nhất là tại tỉnh Hồ Nam, đạt 12 NDT/kg (tương đương 43.400 đồng/kg), còn giá lợn hơi thấp nhất là tại Tân Cương thì chỉ đạt 9 NDT/kg (tương đương 32.500 đồng/kg).
Trong khi đó, theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), sản lượng thịt lợn toàn cầu sẽ tăng gần 2% trong năm 2018, lên 113,1 triệu tấn. Trong đó, Trung Quốc là nước có sản lượng thịt lợn sản xuất lớn nhất thế giới với gần 54,7 triệu tấn, chiếm 48,4% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu.
Năm 2018, Trung Quốc tiếp tục nhập khẩu thịt do sản xuất trong nước không đáp ứng đủ nhu cầu. Tuy nhiên, nhập khẩu thịt lợn của Trung Quốc được dự báo sẽ giảm xuống do sản lượng thịt lợn của nước này đã tăng mạnh ngay từ đầu năm 2018. Theo USDA, đàn lợn của Trung Quốc sẽ tăng hơn 27 triệu con trong năm 2018.
Phân tích các nhân tố nêu trên, nhiều chuyên gia, DN tin rằng xu hướng tăng giá thịt lợn vừa qua thiếu cơ sở để tiếp tục tăng bền vững, thị trường vẫn “chênh vênh” khi đã có những nhân tố phát tín hiệu cần thận trọng với quyết định tái đàn. Chính vì vậy, cho dù vừa qua giai đoạn kinh doanh thua lỗ, hiện chuồng trại bỏ trống nhiều, nhưng người chăn nuôi cần tỉnh táo và thận trọng để tránh rơi vào tình thế khó khăn hơn nữa khi giá thịt lợn chưa có cơ sở vững chắc để duy trì mức đảm bảo kinh doanh có lãi như hiện tại.