Chứng khoán tuần: Dòng tiền quay sang 'quậy' cổ phiếu đầu cơ
Những 'diễn viên' thượng hạng?
VN-Index tăng tuần qua 2,3%, HSX30-Index tăng 1,6%, HSXMidcap tăng 2,5%, HSXSmallcap tăng 2,8%. Nhìn sơ qua biến động của các chỉ số cũng có thể thấy các chỉ số của nhóm cổ phiếu trung bình và nhỏ có sức bật tốt hơn các chỉ số còn lại.
Tuy nhiên bản thân mức tăng của các chỉ số cũng chưa phải là điều đáng kể. Thống kê 5 cổ phiếu có mức tăng giá lớn nhất sàn HSX thì mức tăng tối thiểu là xấp xỉ 20%, mức tăng tối đa là gần 30%. Sàn HSX trong 5 mã hàng đầu, mức dao động cũng tương tự và cổ phiếu tăng lớn nhất gần 36,8%.
Phần lớn các cổ phiếu tăng giá cao nhất thị trường tuần qua đều là các mã có thị giá cực thấp với giá chỉ vài ngàn đồng. Thêm nữa, thanh khoản cũng là điều đáng chú ý, vì một số mã giao dịch rất kém, chỉ vài ngàn cổ phiếu/phiên. Kể cả những mã giao dịch lớn như PTL hay HAR thì giá trị giao dịch cũng chỉ vài tỷ đồng/phiên.
Nói chung mức giao dịch vài tỷ đồng không phải là đáng chú ý, vì chắc chắn đó chỉ là "sân khấu" của một số ít nhà đầu tư. Cổ phiếu thanh khoản càng thấp càng dễ làm giá. Tuy nhiên bất lợi chính là việc làm giá thành công không phải đồng nghĩa với khả năng thoát ra một cách an toàn.
Thêm nữa, việc số ít cổ phiếu được đầu cơ mạnh mẽ không phải là dấu hiệu của một sức mạnh thật sự trên thị trường. Những đốm sáng đó chỉ mang tính trang điểm cho sự sôi động và hào hứng nhất thời. Một vài nhà đầu tư bỏ ra vài trăm triệu đồng để đẩy giá dăm ba mã cổ phiếu nhỏ không thể nào đại diện cho hàng triệu nhà đầu tư nói chung được.
Điều đó cũng hàm ý rằng tỷ suất lợi nhuận cá biệt của một nhóm cổ phiếu không đại diện cho cơ hội chung trên thị trường. Nếu như nhà đầu tư nào cũng chộp được cơ hội lợi nhuận 20-30% trong một tuần thì thị trường này chỉ toàn các tỷ phú.
Các cổ phiếu đầu cơ thường xuất hiện những đợt tăng giá mạnh khi kỳ vọng của thị trường lên cao, nhưng những cổ phiếu vốn hóa lớn – hay Index nói chung – lại không có được triển vọng tương xứng. Nguyên nhân là sức mạnh của các trụ cột – những mã blue-chips – không đủ, cả từ chuyển động giá lẫn thanh khoản thực tế.
Các cổ phiếu lớn luôn là nguồn gốc sức mạnh của thị trường, khi nhóm này vận động kém, có thể do tiền không mạnh hay ngưỡng kháng cự quá cứng, thì khẩu vị rủi ro cao hơn sẽ hướng sang các mã “nhẹ” hơn, dễ đẩy giá hơn.
Quá trình này đã lặp lại nhiều lần đến mức thị trường thường suy luận rằng, khi xuất hiện sóng mạnh của các cổ phiếu đầu cơ thì xu thế chung lại đang yếu đi và sắp tàn. Nguyên nhân có thể là do mức tăng của các blue-chips đã đến giới hạn trong thời điểm đó và lượng vốn vào không đủ để kéo giá lên cao hơn. Sức nặng của các blue-chips trở thành rào cản, trong khi các cổ phiếu nhỏ hơn chỉ cần một phần lượng vốn ở các blue-chips cũng có thể đẩy giá lên ngút trời.
"Trạng chết chúa cũng băng hà"
Trong bất kỳ tình huống thị trường nào, trừ những trường hợp khủng hoảng, luôn có các cổ phiếu đi ngược xu thế chung. Tuy nhiên những cổ phiếu như vậy luôn biến động không lường trước được và việc chọn đúng cổ phiếu gần như là một cơ hội phụ thuộc hoàn toàn vào may mắn.
Ở những thời điểm như hiện tại, thị trường thịnh hành lối suy nghĩ blue-chips giảm cũng không sao, chỉ số rớt cũng mặc, miễn là cổ phiếu đang nắm giữ vẫn tăng giá. Thực ra các mã đầu cơ có triển vọng lớn là vẫn tăng giá, nếu như thị trường được giữ ổn định. Nếu thị trường chung rơi vào xu thế giảm, sẽ là cực kỳ rủi ro cho các cổ phiếu dạng này.
Tuần qua các blue-chips có mức tiến triển chậm. Điển hình là HSX30 chỉ tăng 1,6%, thấp nhất trong các loại chỉ số. Các mã tăng tốt nhất tập trung vào 2 nhóm đang thịnh hành là cổ phiếu dầu khí và cổ phiếu thép: HSG tăng 12,39%, PVD tăng 11,3%, GAS tăng 7,1% và HPG tăng 6,91%.
Trong khi đó các cổ phiếu ngân hàng, bất động sản, tài chính nói chung lại không tiến triển như mong muốn, nhất là khi Thông tư 06 được ban hành được cho là làm các nhóm này hưởng lợi: VCB chỉ tăng 4,4%, BID tăng 2,81%, CTG tăng 2,3%, BVH tăng 2,59%, SSI tăng 2,4%...
Do đa số cổ phiếu blue-chips yếu hơn mặt bằng chung nên đà tăng của VN-Index không đủ mạnh. Mặt khác, việc các mã này có đủ sức kéo chỉ số vượt đỉnh hay không cũng còn là ẩn số. VN-Index cuối tuần giảm nhẹ, nhưng lại là phiên giảm ngay trước đỉnh cao cũ.
Nếu các blue-chips đảo chiều suy yếu, tất yếu sẽ dẫn đến sự đảo chiều ở chỉ số và khi đó, không có gì đảm bảo hiện tượng đầu cơ sẽ vẫn còn kéo dài. “Trạng chết chúa cũng băng hà” là điều thường thấy, nếu như các blue-chips quay đầu, hàng đầu cơ sẽ chịu áp lực rất lớn. Vì thế, việc dòng tiền từ bỏ các blue-chips để quay sang “quậy” ở các cổ phiếu đầu cơ nên được xem là dấu hiệu cảnh báo, hơn là dấu hiệu của một thị trường mạnh mẽ.