Cổ phiếu ngân hàng lên sàn: Tính toán thiệt hơn

Ảnh minh họa

Cổ phiếu NH niêm yết nổi sóng trở lại trong những ngày đầu năm đã thu hút sự quan tâm của nhiều NĐT cũng như tạo ra kỳ vọng ở những cổ phiếu ngành này còn đang giao dịch trên thị trường OTC. Bởi thời gian qua, NHNN cũng đã hối thúc các NH ra niêm yết. Dù vậy, các “ông chủ” nhà băng còn đang tính toán thiệt hơn và chưa mấy sốt sắng. Lý do nào khác ở đây?

Nguyên nhân có thể nằm ở việc một số NH vẫn đang phải tiến hành tái cấu trúc và một trong các giải pháp ở đây chính là M&A. Trường hợp nếu các NH niêm yết, việc M&A có thể gặp nhiều thách thức hơn so với khi còn ở “dưới sàn”.

Đơn cử, các giao dịch với khối lượng lớn nếu thực hiện trên sàn niêm yết có thể gặp nhiều khó khăn, ràng buộc hơn là giao dịch trên thị trường OTC. Và thành thực mà nói, nếu các NH, mà cụ thể hơn là các cổ đông lớn, những người có ảnh hưởng đến quyết định niêm yết đã không thấy được lợi ích rõ ràng thì vẫn còn có nhiều lý do để lần lữa việc này. Tuy nhiên, NH cũng là một công ty đại chúng và quyền lợi cũng cần phải được đảm bảo cho tất cả các cổ đông.

Giai đoạn thị trường trầm lắng kéo dài và ngay cả khi thị trường niêm yết nổi sóng thì các cổ đông nhỏ của NH chưa niêm yết đã có quá nhiều thiệt thòi. Ví dụ, một người đang nắm giữ cổ phiếu OTC trị giá khoảng 1 tỷ đồng của NH. Thực ra, 1 tỷ đồng này cũng chỉ là mức định giá tương đối, do trên thị trường OTC giao dịch ít, các mức giá tham chiếu cũng chỉ để “tham khảo” nên chốt giá giảm đi 5 - 10% không phải chuyện lạ.

Trong khi đó, 1 tỷ đồng gửi tiết kiệm lãi suất 6-7%/năm, còn đem đầu tư lên TTCK như năm 2014 vừa rồi, nhóm cổ phiếu NH niêm yết tăng giá trung bình khoảng 10% giá trị. Nhưng, cổ phiếu OTC của NH gần như không có cơ hội tạo ra tiền, lại mất chi phí cơ hội, cổ đông thiệt thòi.

Đến đây, một câu hỏi được đặt ra là nếu NH vẫn chưa muốn niêm yết, liệu có còn cách nào để đảm bảo quyền lợi cho cổ đông, nhất là cổ đông nhỏ lẻ hay không? Không phải không có cách.

Đơn cử, giữa quý IV/2014, ACB (mã chứng khoán niêm yết của NHTMCP Á Châu) đã tiến hành mua 13,5 triệu cổ phiếu quỹ với giá tới 15.500 đồng/cổ phiếu, tổng số tiền bỏ ra vào khoảng 200 tỷ đồng. So với các NH khác có giá giao dịch cổ phiếu OTC thấp hơn 10.000 đồng/cổ phiếu, thậm chí chỉ bằng giá cốc trà đá thì mức giá ACB đặt mua cổ phiếu quỹ nêu trên là cao hơn nhiều.

Giả sử, các NH có cổ phiếu giao dịch trên thị trường OTC thực hiện việc mua 10 triệu cổ phiếu quỹ với giá 7.000 - 8.000 đồng/cổ phiếu thì số tiền bỏ ra vào khoảng 70 - 80 tỷ đồng, một con số có lẽ không phải là quá tầm với nhiều NH, nhưng lại có tác dụng hỗ trợ cho không ít cổ đông nhỏ lẻ.

Có nghĩa rằng, cùng một mục tiêu hỗ trợ cổ đông nhưng NH có cổ phiếu giao dịch trên thị trường OTC thông thường sẽ chi phí ít hơn NH giao dịch trên thị trường niêm yết. Và đó là một tính toán đang cân nhắc, nhất là trong giai đoạn tái cấu trúc, nâng cao hiệu quả hoạt động, có lẽ không NH nào thừa nhiều tiền.

Hơn nữa, cổ tức cũng là một vấn đề cần được tính đến, dù biết rằng lợi nhuận của các NH đang trong giai đoạn khó khăn. Việc NH chia cổ tức, dù chỉ có tỷ lệ thấp, sẽ tạo ra sự yên tâm hơn cho các cổ đông. Và với các NH có cổ phiếu OTC thì thu nhập tính trên giá cổ phiếu (EPS) có vẻ hấp dẫn hơn.

Và như thế, trong lúc chuyện lên sàn còn đang là vấn đề lấn cấn, một giải pháp nhận được nhiều kỳ vọng là đưa cổ phiếu giao dịch tại UPCoM, nghĩa là không phải niêm yết, các điều kiện ràng buộc về công bố thông tin cũng như không niêm yết chính thức. Nhưng, NĐT vẫn kỳ vọng qua đây các NH minh bạch thông tin hơn nữa, chia sẻ hơn nữa với cổ đông. Chẳng hạn, gia tăng những thông tin liên quan đến hoạt động của mình một cách minh bạch rõ ràng hơn; có một lộ trình cụ thể, rõ ràng về việc niêm yết và công bố đến các cổ đông.

Cổ đông nào đã giữ cổ phiếu NH trên OTC từ trước đến nay, nếu được công bố một lộ trình niêm yết rõ ràng thì dù có phải đợi thêm, ít nhất họ cũng có một kỳ vọng, tin tưởng xác đáng.