Có thể giải thể hoặc cho phá sản TCTD yếu kém
TCTD yếu kém sẽ bị kiểm soát đặc biệt
Theo Dự thảo Luật, TCTD yếu kém là TCTD được NHNN Việt Nam đặt vào kiểm soát đặc biệt, tức là TCTD bị đặt dưới sự kiểm soát trực tiếp của NHNN.
NHNN xem xét, quyết định đặt TCTD vào tình trạng kiểm soát đặc biệt khi TCTD lâm vào một trong các trường hợp sau: (a) Mất khả năng thanh toán; (b) Có nguy cơ mất khả năng chi trả; (c) Có nguy cơ mất khả năng thanh toán, bao gồm cả trường hợp nợ không có khả năng thu hồi hoặc mô hình kinh doanh tiềm ẩn rủi ro hoặc Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc (Giám đốc) vi phạm pháp luật; (d) Khi số lỗ lũy kế của tổ chức tín dụng lớn hơn 50% giá trị của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ ghi trong báo cáo tài chính đã được kiểm toán gần nhất; (đ) Hai năm liên tục bị xếp loại ở mức xếp loại thấp nhất theo quy định của NHNN; (e) Không duy trì được tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu theo quy định của NHNN trong thời hạn 1 năm liên tục hoặc tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu thấp hơn 4% trong thời hạn 6 tháng liên tục; (g) Trường hợp khác trên cơ sở kiến nghị của Cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng hoặc theo đề nghị của TCTD.
Khi quyết định đặt TCTD yếu kém vào tình trạng kiểm soát đặc biệt, NHNN sẽ thành lập Ban kiểm soát đặc biệt để kiểm soát hoạt động của TCTD yếu kém.
TCTD yếu kém được vay đặc biệt của NHNN, Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam, Ngân hàng hợp tác xã và các TCTD khác để hỗ trợ thanh khoản khi TCTD lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả, đe dọa sự ổn định của hệ thống; để hỗ trợ phục hồi hoặc xử lý pháp nhân theo phương án phục hồi, phương án phá sản, phương án mua bắt buộc đã được phê duyệt.
Khoản vay đặc biệt được ưu tiên hoàn trả trước tất cả các khoản nợ khác, kể cả các khoản nợ có tài sản bảo đảm của TCTD yếu kém hoặc được chuyển đổi thành vốn góp, vốn cổ phần tại TCTD yếu kém. Việc hoàn trả khoản vay đặc biệt trong giai đoạn thực hiện Phương án phục hồi hoặc Phương án mua bắt buộc được thực hiện theo Phương án phục hồi hoặc Phương án mua bắt buộc đã được phê duyệt.
NHNN sẽ ra quyết định chấm dứt kiểm soát đặc biệt đối với TCTD yếu kém khi hoạt động của tổ chức tín dụng yếu kém trở lại bình thường; hoặc trong quá trình kiểm soát đặc biệt, TCTD yếu kém được sáp nhập, hợp nhất vào TCTD khác hoặc bán toàn bộ vốn điều lệ cho nhà đầu tư mới; hoặc sau khi Thẩm phán chỉ định quản tài viên hoặc doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản để xử lý thủ tục phá sản cho tổ chức tín dụng yếu kém.
Có thể giải thể hoặc cho phá sản TCTD yếu kém
Dự thảo Luật quy định rõ: Trong thời hạn tối đa 6 tháng kể từ ngày có Quyết định thành lập Ban kiểm soát đặc biệt, Ban kiểm soát đặc biệt phải hoàn thành việc đánh giá thực trạng tổng thể của TCTD yếu kém.
Trên cơ sở đánh giá thực trạng, Ban Kiểm soát đặc biệt đề xuất với NHNN chủ trương xử lý tổ chức tín dụng yếu kém.
Trong thời hạn tối đa 30 ngày kể từ ngày nhận được đề xuất của Ban kiểm soát đặc biệt, căn cứ kết quả đánh giá của NHNN về thực trạng tổng thể của TCTD yếu kém, NHNN quyết định hoặc trình Chính phủ quyết định chủ trương phục hồi hoặc xử lý pháp nhân hoặc mua bắt buộc đối với TCTD yếu kém.
Trong thời hạn tối đa 30 ngày kể từ ngày nhận được đề nghị của NHNN, Chính phủ quyết định chủ trương phục hồi hoặc xử lý pháp nhân hoặc mua bắt buộc đối với TCTD yếu kém.
Đối với TCTD thuộc diện phục hồi, tuy nhiên hết thời hạn thực hiện phương án phục hồi mà TCTD được kiểm soát đặc biệt không phục hồi theo các tiêu chí nêu tại phương án đã được phê duyệt hoặc NHNN xét thấy TCTD được kiểm soát đặc biệt không có khả năng phục hồi theo Phương án phục hồi đã được phê duyệt thì NHNN quyết định hoặc trình Chính phủ quyết định việc thực hiện phương án phá sản, giải thể hoặc mua bắt buộc theo quy định.
Việc xử lý pháp nhân được thực hiện theo một trong các hình thức sau: Sáp nhập; Hợp nhất; Bán toàn bộ vốn điều lệ; Giải thể; Phá sản.
TCTD yếu kém phải giải thể bắt buộc khi có đầy đủ các điều kiện sau. Thứ nhất, TCTD yếu kém không xây dựng phương án, không thực hiện được phương án phục hồi theo quy định, không thực hiện được phương án xử lý pháp nhân theo hình thức sáp nhập, hợp nhất, bán toàn bộ vốn điều lệ. Thứ hai, không thuộc trường hợp được mua bắt buộc theo quy định. Thứ ba, có đủ điều kiện giải thể theo quy định pháp luật về giải thể.
Trường hợp mua bắt buộc TCTD yếu kém, theo Dự thảo Luật, có thể chỉ định TCTD hoặc NHNN trực tiếp mua bắt buộc TCTD yếu kém.
Việc chỉ định TCTD mua bắt buộc TCTD yếu kém được thực hiện trong trường hợp đáp ứng các điều kiện sau đây: Thuộc trường hợp theo quy định tại Luật này; TCTD được kiểm soát đặc biệt là ngân hàng thương mại; Việc mua bắt buộc TCTD được kiểm soát đặc biệt để tránh ảnh hưởng an toàn hoạt động của hệ thống; Giá trị thực của vốn điều lệ nhỏ hơn 0 đồng; Có TCTD đề xuất mua TCTD được kiểm soát đặc biệt; TCTD được chỉ định phải có phương án khả thi theo đánh giá của NHNN.
Việc NHNN mua bắt buộc TCTD yếu kém được thực hiện trong trường hợp đáp ứng các điều kiện sau đây: Thuộc trường hợp theo quy định tại Luật này; TCTD được kiểm soát đặc biệt là ngân hàng thương mại; Việc mua bắt buộc TCTD được kiểm soát đặc biệt để tránh ảnh hưởng an toàn hoạt động của hệ thống; Giá trị thực của vốn điều lệ nhỏ hơn 0 đồng. Đồng thời không có TCTD đề xuất mua TCTD được kiểm soát đặc biệt.
(Xem toàn văn Dự thảo Luật)