Công bố kết luận thanh tra ACV
Kết luận dẫn báo cáo của ACV cho biết, từ tháng 3/2012 đến tháng 12/2016, ACV đã đầu tư xây dựng 85 dự án với tổng mức đầu tư hơn 42.140,4 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn ngân sách Nhà nước gần 1.421 tỷ đồng, vốn trái phiếu Chính phủ 4.221,7 tỷ đồng, vốn ODA là 12.443 tỷ đồng, vốn của ACV là 24.074,7 tỷ đồng.
Qua thanh tra cho thấy, việc huy động, quản lý sử dụng các nguồn đầu tư của ACV còn nhiều bất cập, tồn tại, trong đó có dự án mở rộng Nhà ga quốc tế T2 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, giai đoạn 1 với mức đầu tư là 1.523,4 tỷ đồng (tổng mức đầu tư giai đoạn 2 là 787,5 tỷ đồng).
Kết luận thanh tra nêu rõ, công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư, chất lượng công tác khảo sát, lập, thẩm định phê duyệt dự án còn nhiều hạn chế, thực tế trong quá trình thực hiện phải điều chỉnh, bổ sung phát sinh nhiều hạng mục.
Nguồn vốn bố trí dự án đầu tư không theo Quyết định đầu tư dự án được phê duyệt (theo quyết định phê duyệt, nguồn vốn đầu tư dự án là Quỹ đầu tư phát triển của ACV và nguồn vốn thương mại, thực tế sử dụng 100% nguồn vốn Quỹ đầu tư phát triển của ACV).
Thiết kế bản vẽ thi công chưa phù hợp với thiết kế kỹ thuật ở một số hạng mục làm tăng chi phí không hợp lý. Bên cạnh đó, việc nghiệm thu sai ở một số hạng mục cũng làm tăng chi phí. Tổng giá trị đề nghị xử lý là gần 4 tỷ đồng. Dự án này đã tính sai đơn giá, tính trùng chi phí, biện pháp thi công chưa đúng.
Ngoài ra còn các sai phạm khác, như các tiêu chuẩn thiết kế, chỉ dẫn kỹ thuật sử dụng chủ yếu tiêu chuẩn Anh, Mỹ. Tuy nhiên, trong quá trình thi công, nghiệm thu, chủ đầu tư đã phê duyệt điều chỉnh, bổ sung danh mục tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng theo tiêu chuẩn Việt Nam (dự án Nhà ga hành khách Phú Quốc, dự án Nhà ga hành khách Vinh ...). Quản lý vật liệu đầu vào còn một số tồn tại. Một số dự án đã bàn giao đưa vào sử dụng nhưng vẫn chưa quyết toán hạng mục đền bù giải phóng mặt bằng.
Đồng thời, có nhiều gói thầu đến khi chấm thầu chỉ còn lại một nhà thầu tham gia (gói 4, gói 5, gói 5a dự án Nhà ga hành khách Phú Quốc), hoặc có nhiều nhà thầu tham gia dự thầu nhưng chỉ có 1 nhà thầu đạt hồ sơ về đề xuất kỹ thuật (gói 5b Phú Quốc; gói 6, gói 6B, gói 6C dự án Nhà ga hành khách Vinh).
Cũng theo kết luận thanh tra, việc ACV là doanh nghiệp cổ phần, vốn nhà nước chiếm 95,4% vốn điều lệ, vốn đầu tư của ACV chủ yếu là vốn nhà nước, vì vậy với các dự án ACV vừa là cấp quyết định đầu tư, chủ đầu tư thực hiện dự án, vừa là đơn vị tiếp nhận dự án trong giai đoạn khai thác có thế dẫn đến thiếu khách quan trong quản lý đầu tư xây dựng công trình.
Thanh tra kết luận, tổng số tiền xử lý về kinh tế là 117 tỷ đồng, bao gồm: thu hồi về tài khoản ACV tại Dự án Nhà ga hành khách - Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc gần 67,8 tỷ đồng đồng; giảm trừ khi thanh quyết toán số tiền gần 1,85 tỷ đồng (dự án Mở rộng nhà ga quốc tế T2 - Cảng hàng không quốc tê Tân Sơn Nhất, Giai đoạn 1 là 343,6 triệu đồng, dự án Đường tầng và Sân đo ô tô Cảng hàng không Vinh là 85,2 triệu đồng. Dự án đầu tư xây dựng công trình Sửa chữa đường HCC 25R - Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất là 1,42 tỷ đồng).
ACV chịu trách nhiệm toàn diện trong công tác quản lý đầu tư xây dựng dự án. Các đơn vị Tư vấn lập dự án đầu tư chịu trách nhiệm trong công tác tư vấn lập dự án đầu tư, thiết kế cơ sở. Công ty Tư vấn thiết kể chịu trách nhiệm trong công tác tư vấn thiết kế kỹ thuật, dự toán. Vụ Kế hoạch Đầu tư, Cục Hàng không Việt Nam chịu trách nhiệm trong công tác quy hoạch.
Đối với các nhà thầu, Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu rà soát và khẩn trương khắc phục những tồn tại nêu trong kết luận; rà soát lại toàn bộ hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, hồ sơ chất lượng công trình, khối lượng thi công, đơn giá gói thầu để thanh, quyết toán theo quy định hiện hành.
ACV thành lập năm 2012 trên cơ sở sát nhập 3 Tổng công ty Cảng hàng không miền Bắc, miền Trung và miền Nam. Năm 2015, Thủ tướng phê duyệt Phương án cổ phần hóa Công tỵ mẹ - ACV với vốn điều lệ tỷ đồng, Nhà nước nắm giữ 75% vốn điều lệ, cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại ACV là Bộ Giao thông Vận tải.
Ngày 14/3/2016, Bộ Giao thông Vận tải có Quyết định số 59/QĐ-BGTVT điều chỉnh vốn điều lệ và cơ cấu vốn điều lệ của ACV là 21.771,7 tỷ đồng, trong đó, Nhà nước sở hữu 95,4%, các cố đông khác sở hữu 4,6% vốn điều lệ theo hình thức phát hành thêm. ACV chính thức hoạt động theo hình thức công ty cổ phần từ 1/4/2016 với vốn điều lệ là 21.771,7 tỷ đồng.