Cuộc đua đến ngân hàng đẳng cấp

Công nghệ phát triển vượt bậc

Có thể nói, NHTM Nhà nước là người đi đầu đưa công nghệ thông tin vào áp dụng trong hoạt động NH, nhưng tốc độ phát triển công nghệ hiện đại lại thuộc về các NHTMCP. Sacombank hiện là một NHTMCP đầu tư rất lớn vào công nghệ thông tin để mở rộng sản phẩm dịch vụ.

Ông Phan Huy Khang, Tổng giám đốc Sacombank nhìn nhận, Sacombank nhiều năm qua đã có những bước đột phá trên nền tảng công nghệ hiện đại. Người dùng có thể thao tác rất nhiều dịch vụ trên máy ATM, sử dụng dịch vụ eshop trên thiết bị di dộng, chuyển tiền đến thẻ Visa, chuyển tiền và nhận tiền bằng các thiết bị di động, thanh toán hóa đơn và nạp tiền điện thoại…

Công nghệ được một số NH đầu tư rất lớn nhưng chưa đồng bộ dịch vụ cho người dùng

“Chúng tôi đã đầu tư vốn xây dựng các chương trình để hiện đại hóa hoạt động NH, phát triển toàn diện các sản phẩm dịch vụ đến hoạt động quản trị, điều hành, kiểm soát rủi ro… Đến nay, trình độ và phạm vi ứng dụng công nghệ thông tin tại Sacombank có thể nói đã tiệm cận trình độ tiên tiến của thế giới” – ông Khang chia sẻ.

Trước đó, nhiều NH đi đầu trong đầu tư lớn vào công nghệ có Vietcombank, DongA Bank, Techcombank…, là những minh chứng rõ nét về tầm nhìn phát triển công nghệ hiện đại. Đơn cử, năm 2001, Techcombank đầu tư hệ thống NH lõi Globus/T24. Thời điểm đó đây có thể được coi là đơn vị tiên phong trong việc đầu tư công nghệ hiện đại hàng đầu thế giới. Sau đó, từ năm 2003, NH này cũng là một trong số các NH đầu tiên mở dịch vụ Internet Banking và Mobile Banking...

Ông Nghiêm Thanh Sơn, Phó vụ trưởng Vụ Thanh toán, NHNN cho biết, tất cả các NHTM hiện đang cung cấp dịch vụ Internet Banking và Mobile Banking cho cá nhân và DN. Một số NH đã phát triển dịch vụ hiện đại để thanh toán tiền điện, nước, cước phí điện thoại, viễn thông, truyền hình cáp, phí bảo hiểm, học phí… Thẻ NH đang trở thành phương tiện thanh toán phổ biến tại Việt Nam, được các NH chú trọng phát triển, có tốc độ phát triển nhanh chóng.

Không chỉ là thanh toán qua thẻ, thanh toán qua điện thoại di động đang trở thành một trào lưu, thúc đẩy các NH phát triển các sản phẩm dịch vụ dựa trên nền điện thoại di động. Những ứng dụng này của NH đem lại tiện ích và thuận lợi cho nhiều khách hàng, đặc biệt đối với những nơi mà người dân ít có điều kiện tiếp xúc với quầy kệ giao dịch ở NH.

Sự đa dạng và lớn mạnh về công nghệ là điểm tích cực đối với nền tảng phát triển của ngành NH. Nhiều NH đã tiến rất xa khi rút tiền tại máy ATM không cần dùng thẻ (Techcombank, VietBank, Eximbank, Sacombank) mà chỉ cần tích hợp thông tin thẻ vào điện thoại thông minh (smartphone).

Chưa đồng bộ

Theo đánh giá của một lãnh đạo NHTM, tiềm lực tài chính và trình độ công nghệ được xem là những yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định năng lực cạnh tranh của NH. Trong đó yếu tố công nghệ luôn được các NH quan tâm để nâng cao chất lượng dịch vụ cung ứng cho khách hàng, tạo lợi thế cạnh tranh. Song, giới hạn tài chính của mỗi TCTD sẽ quyết định đến hoạt động đầu tư công nghệ ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ có hàm lượng công nghệ tiên tiến nhiều hay ít.

Mặt khác do hạn chế về đội ngũ nhân lực nên đâu đó còn có sự lãng phí trong đầu tư công nghệ do chưa thể khai thác hết những ứng dụng tiên tiến do công nghệ mang lại. Điển hình như chiếc máy ATM, đến nay vẫn còn sự khác nhau giữa máy của NH này có thể thao tác nhiều dịch vụ tài chính trên máy như thanh toán thẻ tín dụng, chuyển tiền, đóng cước phí… nhưng nhiều máy lại mới chỉ dừng lại ở việc rút tiền mặt, chuyển khoản và tra cứu số dư.

Song song đó, dịch vụ NH điện tử được hầu hết các NH áp dụng cũng rơi vào tình trạng như máy ATM. Có máy chỉ thao tác những lệnh đơn giản, có máy lại thực hiện được rất nhiều loại giao dịch mà không phải đến phòng giao dịch. Điển hình như thanh toán hóa đơn mua vé máy bay, tiết kiệm online, đăng ký khoản vay… với một chiếc máy tính nối mạng internet mà không cần đến điểm giao dịch NH.

Các chuyên gia NH đã từng chia sẻ một nghiên cứu thị hiếu người dùng dịch vụ tài chính cho thấy, xu hướng ngày càng ít người trung thành với một NH. Nghiên cứu cũng đưa ra một kết quả khảo sát tại Việt Nam: 54% lượng khách hàng không chắc chắn mình sẽ trung thành và 15% lượng khách hàng sẽ thay đổi NH trong tương lai. Nguyên nhân chính khiến khách hàng rời bỏ NH do chất lượng dịch vụ (chiếm 53%), tiếp theo lãi suất và phí, còn lại là chất lượng tư vấn...

Cải tiến để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao

Nếu trước đây người dân tìm đến và sử dụng dịch vụ NH có nền tảng công nghệ hiện đại nhất, qua đó, họ cảm thấy hài lòng về dịch vụ, thì nay, đòi hỏi của khách hàng đã thay đổi. Vì sự cạnh tranh gay gắt giữa các NHTM với nhau, khách hàng yêu cầu dịch vụ của NH phải được áp dụng ở tất cả mọi nơi, nhanh hơn, tiện ích hơn, tốt hơn đến tay khách hàng. Từ đó, khách hàng, có thể sẵn lòng chi trả cho những dịch vụ tốt hơn thay vì phải chờ đợi và có lúc “giao dịch không thành công”.

Thách thức đặt ra là các NH cần bắt tay đầu tư hệ thống công nghệ có hiệu năng và độ mở cao cũng như an toàn về bảo mật. Tiếp đó là đầu tư vào công nghệ mới để đưa ra các sản phẩm, dịch vụ nhằm gia tăng sự thuận tiện cho khách hàng trong thanh toán. Cuối cùng, là những cái bắt tay với nhau để các NH đều có thể triển khai đồng bộ tiện ích, đem lại thuận tiện nhất cho khách hàng.

Theo đó, một số NH đã triển khai hàng loạt dự án tự động hóa hoạt động kinh doanh cốt lõi như phê duyệt tín dụng, phát hành và thanh toán L/C, chuyển tiền và kiều hối, thanh toán thuế điện tử, thanh toán hoá đơn... cần có sự đồng bộ giữa các NH với nhau thì khách hàng mới có thể gia giảm được thời gian.

Hơn nữa, các ứng dụng công nghệ điện tử trực tuyến mà NH mở ra lôi kéo được sự chú ý. Vì nó cho phép thực hiện nhiều tính năng thanh toán thuận tiện cũng phải được nâng cấp so với các sản phẩm thông thường.

Đơn cử, trong việc mua sắm, người tiêu dùng đòi hỏi các ứng dụng hỗ trợ chủ thẻ đa dạng hơn nữa trong việc tìm kiếm các chương trình khuyến mãi, ưu đãi dịch vụ du lịch, ăn uống, thời trang, mua sắm, làm đẹp… từ các đơn vị chấp nhận thẻ liên kết với NH và thanh toán trực tuyến ngay trên thiết bị di động.

Với Internet Banking cần thêm nhiều tính năng mới như: chuyển tiền đến thẻ (thẻ tín dụng, thẻ thanh toán, thẻ trả trước) được phát hành bởi tất cả các NH Việt Nam. Người dùng có thể chuyển từ tài khoản sang thẻ tín dụng hoặc thẻ trả trước của NH thông qua kênh Internet Banking (ngoại trừ chuyển từ thẻ tín dụng đến thẻ tín dụng).

Đối với dịch vụ chuyển – nhận tiền bằng di động, khách hàng có thể chuyển tiền từ tài khoản, thẻ tín dụng hoặc thẻ trả trước thông qua Internet Banking. Thậm chí, khách hàng có thể tiếp nhận yêu cầu giao dịch ngay trên máy ATM như đăng ký mở thẻ, thay đổi hạn mức, nhận điểm thưởng...

Một số chuyên gia công nghệ thông tin trong lĩnh vực NH cho rằng, để phát triển hiệu quả, các NHTM phải đồng bộ hoá công nghệ thay vì mạnh ai nấy làm như thời gian qua. Như vậy, mới có thể phấn đấu công nghệ NH Việt Nam đạt mức tiên tiến trong khu vực vào năm 2025 và ngang tầm quốc tế vào năm 2030.

Điều đó cũng có nghĩa rằng các NHTM không còn thời gian để tự phong mình là NH có nền tảng công nghệ hiện đại nhất, thương hiệu mạnh nhất… mà cần phải chạy nước rút trong quá trình đồng bộ hoá các giải pháp công nghệ với NH bạn, sau đó cạnh tranh về chất lượng dịch vụ.