Đang đình trệ, nhưng không quá tệ

Các công ty châu Á đang tìm kiếm các cơ hội từ việc sáp nhập khi giá dầu thế giới giảm mạnh. Tuy nhiên các nhà môi giới lại cho rằng việc giá dầu biến động, cùng với những thay đổi về mặt nhân sự quản lý cấp cao tại các công ty sản xuất dầu quốc gia của Trung Quốc đang khiến hoạt động sáp nhập trong lĩnh vực dầu và khí đốt tại khu vực này trở nên ngưng trệ.

Theo thống kê của nhà cung cấp dữ liệu Dealogic, hoạt động mua bán sáp nhập xuyên biên giới trong lĩnh vực năng lượng và khí đốt tại châu Á (ngoại trừ Nhật Bản) đã có sự sụt giảm mạnh trong vòng 1 năm qua, từ mức tổng giá trị các thương vụ trị giá 3,6 tỷ USD xuống còn 1,7 tỷ USD vào thời điểm hiện tại. Trái ngược với sự bùng nổ trở lại hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) trên toàn cầu với thương vụ gần đây, nhất là công ty khí đốt Shell đã đạt được thỏa thuận mua lại tập đoàn BG trị giá 70 tỷ USD vào tháng 4/2015 vừa qua, thì tại châu Á mọi thứ dường như vẫn còn khá im ắng.

Các hoạt động M&A trong lĩnh vực dầu mỏ tại châu Á khá sôi động

Theo David Blumental, một thành viên của Latham & Watkin, một công ty tư vấn về hoạt động M&A trong lĩnh vực dầu mỏ và khí đốt cho biết, sự dao động của giá dầu thế giới đã dẫn đến sự thiếu đồng thuận giữa người mua và người bán, gây khó khăn cho hai bên có thể đạt được một thỏa thuận về mức giá cả. Và điều này tất yếu sẽ dẫn đến sự chững lại của hoạt động M&A trong lĩnh vực này.

Theo thống kê cho đến thời điểm hiện tại, giá dầu thô Brent đã giảm sâu xuống dưới mức 100 USD/thùng vào mùa thu vừa qua, và dường như chưa có dấu hiệu phục hồi trở lại với mức giá hiện tại chỉ dao động xoay quanh ngưỡng 65 USD/thùng. Một chỉ số năng lượng cơ bản khác là giá dầu thô ngọt nhẹ miền Tây cũng rơi tự do kể từ suốt một năm qua, và hiện cũng đang nằm ở ngưỡng giá trị tương tự như chỉ số Brent.

Không những chịu tác động từ sự biến động của giá dầu, sự thay đổi đối với một loạt nhân sự cao cấp đến từ nước ngoài tại các công ty dầu mỏ hàng đầu Trung Quốc cũng tác động mạnh đến hoạt động M&A trên thị trường khu vực.

Cụ thể như CNPC, Sinopec và Cnooc, những “người khổng lồ” thuộc sở hữu nhà nước trong lĩnh vực dầu mỏ của Trung Quốc đều đã chỉ định những tổng giám đốc mới vào tháng 5. Theo ông Blumental, rõ ràng những thay đổi nhân sự quản lý cấp cao tại các công ty dầu mỏ Trung Quốc đang khiến thị trường có sự chao đảo mạnh, và dường như tất cả đều đang đứng im để dõi theo các động thái này. Điều này tất yếu khiến hoạt động M&A bị ngưng trệ thời gian vừa qua.

Như vậy, hiện nay hoạt động này đã chững lại không chỉ tại Trung Quốc, thị trường dầu mỏ lớn nhất khu vực, mà còn tại khu vực Đông Nam Á, khi các công ty tại đây đang gặp những vấn đề khó khăn lớn về mặt tài chính.

Tuy nhiên, trong khi hoạt động M&A đối với 3 “người khổng lồ” hàng đầu tại Trung Quốc có dấu hiệu trở lên trầm lắng khi chiến lược hoạt động đang có sự sắp xếp lại, thì đối với các công ty có quy mô nhỏ, xu hướng M&A lại diễn ra sôi nổi hơn. Ví dụ cụ thể là một công ty dầu lửa và khí đốt tại Trung Quốc niêm yết trên thị trường Hồng Kông vừa đạt được thỏa thuận mua lại Calgary, một chi nhánh thuộc tập đoàn năng lượng Baccalieu trị giá 236 triệu USD, và hiện lại đang tiếp tục có những buổi làm việc với một số ngân hàng để thảo luận về các chiến lược tiềm năng.

Theo Hilarry Lau, một thành viên của Herbert Smith Freehills, công ty tư vấn về các thương vụ sáp nhập dầu và khí đốt cho biết, đây là thời điểm thuận lợi cho các công ty nhà nước của Trung Quốc tìm kiếm các cơ hội đầu tư do giá dầu đang xuống mức khá thấp, cho phép họ có thể nhanh chóng kiếm tìm các tài sản hợp với chiến lược đầu tư dài hạn của tổ chức.

Việc giá dầu giảm mạnh cũng đang thu hút một lượng lớn nhà đầu tư thuộc lĩnh vực khác tham gia vào thị trường này. Theo bà Lau, các quỹ đầu tư lớn tại Trung Quốc thay vì đầu tư bất động sản và các tài sản truyền thống khác, hiện có xu hướng chuyển sang tìm kiếm cơ hội đối với lĩnh vực dầu mỏ và khí đốt.

Như vậy, cho đến thời điểm hiện tại, xu hướng M&A đối với lĩnh vực năng lượng tại châu Á mặc dù chưa có những khởi sắc mạnh mẽ, nhưng cũng không hoàn toàn đến mức quá thất vọng. Ví dụ gần đây nhất, nhà sản xuất dầu Afren đã đẩy mạnh bán tài sản và đã thu hút được một số nhà đầu tư từ Trung Quốc. Ngoài ra, công ty thăm dò dầu và khí đốt Newfeild cũng đang xem xét việc bán thị phần tại Trung Quốc, và hiện đã chọn Goldman Sachs làm nhà tư vấn cho thương vụ này.

Vượt qua sự đình trệ, một số công ty đã đạt được thành công trong các thương vụ mua bán và giai đoạn tồi tệ này đối với thị trường M&A tại khu vực sẽ sớm qua đi, bà Lau cho biết thêm.