Đề xuất bổ sung điều kiện để đảm bảo an toàn vốn cho Quỹ ĐTPT địa phương
Ảnh chỉ mang tính minh họa |
Còn nhiều tồn tại, hạn chế
Theo tờ trình của Bộ Tài chính, bên cạnh những kết quả đật được quá trình triển khai Nghị định số 138/2007/NĐ-CP và Nghị định số 37/2013/NĐ-CP cho thấy hệ thống Quỹ đầu tư phát triển địa phương (Quỹ ĐTPTĐP) vẫn còn những tồn tại, hạn chế.
Đó là nguồn vốn hoạt động của các Quỹ ĐTPTĐP vẫn còn hạn chế so với nhu cầu đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội tại địa phương.
Đối với vốn điều lệ, mặc dù quy định vốn điều lệ tối thiểu hiện nay đã rất thấp (ở mức 100 tỷ đồng), tuy nhiên, cho đến nay, vẫn còn 3/42 Quỹ chưa đủ vốn điều lệ tối thiểu 100 tỷ đồng, 18/42 Quỹ có quy mô vốn từ 100 đến dưới 200 tỷ đồng, 12/42 Quỹ có vốn điều lệ trên 200 tỷ đến 500 tỷ đồng và chỉ có 8 Quỹ có quy mô vốn lớn hơn 500 tỷ đồng...
Trong khi đó, hoạt động sử dụng vốn còn một số bất cập như tỷ lệ nợ xấu ở một số Quỹ ĐTPTĐP ở mức cao, mức lãi suất cho vay tối thiểu chưa phản ánh được đầy đủ chi phí trong lãi suất cho vay...
Ngoài ra hiện các quy định về chế độ tiền lương, tiền thưởng, phát hành trái phiếu của Quỹ ĐTPTĐP được áp dụng theo quy định đối với công ty TNHH một thành viên do Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ. Tuy nhiên trong thời gian qua, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp và Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015 của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp được ban hành. Do vậy, cần rà soát, sửa đổi các quy định của Quỹ ĐTPTĐP được áp dụng theo quy định đối với công ty TNHH một thành viên do Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ cho phù hợp với quy định hiện hành.
Vì vậy, Bộ Tài chính cho rằng việc ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 138/2007/NĐ-CP và Nghị định số 37/2013/NĐ-CP sẽ đáp ứng được các yêu cầu: Xây dựng khung khổ pháp lý ổn định để tạo điều kiện cho các Quỹ ĐTPTĐP hoạt động và phát triển; giảm rủi ro trong hoạt động cho vay, đầu tư cho các Quỹ, ngân sách nhà nước và hệ thống tài chính; nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát hoạt động của Quỹ ĐTPTĐP nhằm khắc phục các tồn tại, hạn chế trong tổ chức và hoạt động của Quỹ.
Bổ sung các điều kiện cho vay để đảm bảo an toàn vốn và phòng ngừa rủi ro
Tại dự thảo Nghị định, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung các điều kiện cho vay để đảm bảo an toàn vốn và phòng ngừa rủi ro trong việc cho vay các dự án kết cấu cơ sở hạ tầng; Sửa đổi cách xác định lãi suất cho vay để tạo tính chủ động cho Quỹ ĐTPTĐP và phù hợp với chi phí đầu vào.
Cụ thể, Bộ Tài chính trình Chính phủ bổ sung các điều kiện cho vay đối với chủ đầu tư theo hướng: chủ đầu tư phải có năng lực pháp luật dân sự; phải thực hiện các thủ tục đầu tư theo quy định của pháp luật; và phải có vốn chủ sở hữu tham gia trong quá trình thực hiện dự án tối thiểu 20% tổng vốn đầu tư án.
Về lãi suất cho vay, Bộ Tài chính dự kiến sửa đổi cách xác định lãi suất cho vay tối thiểu theo hướng bổ sung nguyên tắc khi xác định lãi suất cho vay tối thiểu trong đó chi phí cơ hội của vốn chủ sở hữu được tính tối thiểu bằng bình quân lãi suất huy động kỳ hạn 3 tháng của 3 ngân hàng thương mại cổ phần có vốn nhà nước trên 50% cộng phí quản lý, các chi phí khác có liên quan đến hoạt động cho vay của Quỹ ĐTPTĐP.
UBND cấp tỉnh quyết định tỷ lệ chi phí quản lý và các chi phí khác có liên quan đảm bảo Quỹ ĐTPTĐP đủ nguồn kinh phí hoạt động và trích lập dự phòng rủi ro theo quy định.
“Việc bổ sung nguyên tắc xác định lãi suất nêu trên sẽ tạo mặt bằng chung trong việc xác định lãi suất cho vay, đồng thời, vẫn đảm bảo quyền chủ động của các địa phương trong việc xác định lãi suất cho vay đến từng dự án cụ thể”, Bộ Tài chính cho biết.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đề xuất bổ sung quy định các Quỹ ĐTPTĐP trích lập dự phòng rủi ro đầu tư theo cơ chế áp dụng cho doanh nghiệp.
Bộ Tài chính cho biết, Theo quy định hiện hành (Nghị định số 93/2017/NĐ-CP ngày 7/8/2017 và Thông tư số 05/2013/TT-BTC ngày 9/01/2013), các TCTD thực hiện trích lập dự phòng các khoản đầu tư dài hạn, dự phòng phải thu khó đòi (ngoài dự phòng rủi ro trong hoạt động ngân hàng) theo quy định chung áp dụng đối với doanh nghiệp. Đối với Quỹ ĐTPTĐP, việc trích lập dự phòng rủi ro đối với hoạt động đầu tư trực tiếp, dự phòng các khoản phải thu khó đòi cũng được thực hiện theo quy định áp dụng đối với doanh nghiệp, tuy nhiên, mới được quy định tại cấp Thông tư do Bộ Tài chính ban hành (Thông tư 28/2014/TT-BTC ngày 25/2/2014).
Vì vậy để tăng cường cơ sở pháp lý, Bộ Tài chính trình Chính phủ bổ sung tại dự thảo Nghị định quy định về trích lập dự phòng rủi ro đối với hoạt động đầu tư trực tiếp, dự phòng các khoản phải thu khó đòi thực hiện theo quy định hiện hành áp dụng cho doanh nghiệp.
(Xem toàn văn hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị định tại đây)