Điểm lại thông tin kinh tế tuần 16-20/7

Tổng quan:

Tăng trưởng tín dụng 6 tháng đầu năm đạt 7,88%, là mức tăng thấp trong 3 năm gần đây. Theo ý kiến của các chuyên gia, diễn biến này phản ánh quan điểm thận trọng hơn của Ngân hàng Nhà nước đối với cung tiền M2 và cho vay mới, do lạm phát đang tăng tốc.

Đứng từ góc độ các tổ chức tín dụng, theo khảo sát của Vụ Thống kê dự báo (Ngân hàng Nhà nước), nhiều tổ chức tín dụng cho biết, quý II/2018 nhu cầu vay vốn được nhận định là cao, nhưng cho vay đầu ra lại tăng chậm. Nguyên nhân một phần có thể do các tổ chức tín dụng cẩn trọng hơn, đặc biệt siết chặt hơn trong cho vay vào các lĩnh vực rủi ro như bất động sản và giao thông.

Trong 3 tháng trở lại đây, lãi suất kỳ hạn dài cho vay mua, xây, sửa nhà tại các ngân hàng cổ phần đã lên đến 12,5%/năm, tăng khoảng 2%/năm so với trước đây. Đồng thời, nhiều ngân hàng có động thái thẩm định lại giá và chỉ xét cho vay không quá 70% giá trị. Quý I/2018, tăng trưởng tín dụng bất động sản chỉ đạt 3,65% trong khi cùng kỳ năm 2017 đạt tới 7,34%.

Tăng trưởng tín dụng chậm lại trong khi huy động vốn tăng nhanh hơn, đồng thời Ngân hàng Nhà nước mua được lượng lớn ngoại tệ và cung ứng tiền ròng khoảng gần 210 nghìn tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm nên thanh khoản của hệ thống tổ chức tín dụng tương đối dồi dào.

Tuy nhiên, xu hướng này đã đảo ngược từ đầu tháng 7 đến nay, khi lãi suất qua đêm tăng lên... Ngân hàng Nhà nước cũng đã bán ra gần 2 tỷ USD khi các tổ chức tín dụng trên thị trường có nhu cầu mua với tỷ giá 23.050 VND/USD.

Theo Uỷ ban Giám sát tài chính quốc gia, lãi suất cho vay VND 6 tháng đầu năm ở mức 7-11%, lãi suất cho vay USD ở mức 2,4-7% (lãi suất cho vay bình quân khoảng 8,8%). Đầu năm, các ngân hàng lớn như Vietcombank, VietinBank, BIDV và Agribank đã giảm lãi cho các lĩnh vực ưu tiên và khách hàng tốt, mức giảm khoảng 0,5%.

Xu hướng giảm lãi suất được kỳ vọng lan tỏa đến các ngân hàng còn lại nhằm mục tiêu hỗ trợ doanh nghiệp, giảm chi phí vay vốn. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, lãi suất VND sẽ khó có điều kiện giảm, thậm chị, có ý kiến cho rằng kỳ vọng giảm lãi suất cho vay trong năm nay ngày càng xa.

Các chuyên gia cho rằng lãi suất tăng hay giảm không phải là yếu tố thuần túy thị trường. Sự điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước có tác động đến việc giảm/tăng của lãi suất đầu vào/đầu ra. Trong bối cảnh tỷ giá vẫn đang biến động mạnh, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đẩy nhanh tiến trình tăng lãi suất, chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, lạm phát trong nước có nguy cơ tăng cao, ưu tiên hàng đầu của Chính phủ hiện nay là ổn định nền kinh tế vĩ mô. Nhiều khả năng chính sách tiền tệ sẽ được điều hành theo hướng thận trọng hơn.

Đồng quan điểm, một số chuyên gia cho rằng với mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, Ngân hàng Nhà nước sẽ giảm mục tiêu tăng trưởng tín dụng thấp hơn. Thực tế, room tín dụng của nhiều ngân hàng thương mại hiện đã gần cạn, nhiều ngân hàng đang có nguyện vọng được nới room, nhưng đến nay vẫn chưa có công bố chính thức từ phía Ngân hàng Nhà nước về việc này.

Vì vậy, hầu hết các chuyên gia đều nhất trí rằng tăng trưởng tín dụng có thể sẽ nhanh hơn trong 6 tháng tới, nhưng về cơ bản, mức tăng trưởng của tín dụng cho cả năm 2018 sẽ thấp hơn 1-2% so với năm 2017; đồng thời, lãi suất tín dụng cũng sẽ duy trì ở mức tương đương như hiện nay.

Tóm lược thị trường trong nước:

Tuần từ 16-20/7, tỷ giá trung tâm vẫn được Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tăng - giảm nhẹ. Chốt tuần 20/7, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 22.660 VND/USD, tăng nhẹ 12 đồng so với cuối tuần trước đó. Tỷ giá mua giao ngay vẫn được Ngân hàng Nhà nước niêm yết ở mức 22.700 VND/USD; tỷ giá mua kỳ hạn 3 tháng ở mức 22.775 VND/USD. Tỷ giá bán ra được niêm yết cố định ở mức 23.050 VND/USD.

Tỷ giá liên ngân hàng dao động nhẹ quanh mức 23.050 VND/USD gần suốt tuần qua, ngoại trừ 2 phiên cuối tuần tỷ giá biến động tăng khá vào đầu phiên, tuy nhiên đã giảm trở lại vào cuối phiên. Chốt phiên cuối tuần 20/7, tỷ giá giao dịch ở mức 23.053 VND/USD, tăng nhẹ 1 đồng so với cuối tuần trước đó.

Trái lại, tỷ giá trên thị trường tự do tăng mạnh hầu hết các phiên trong tuần qua. Kết thúc phiên cuối tuần 20/7, tỷ giá tăng 110 đồng ở cả hai chiều mua vào và bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, với tỷ giá mua vào ở mức 23.280 VND/USD và tỷ giá bán ra đạt mốc 23.310 VND/USD.

Với thị trường tiền tệ liên ngân hàng, tuần qua, lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng bật tăng mạnh ở tất cả các kỳ hạn, đặc biệt trong phiên cuối tuần tăng xấp xỉ 1% mỗi kỳ hạn. Chốt phiên 20/7, lãi suất giao dịch quanh mức: qua đêm 3,22% (+1,96 điểm phần trăm); 1 tuần 3,50% (+2,11 điểm phần trăm); 2 tuần 3,58% (+2,07 điểm phần trăm); 1 tháng 3,78% (+2,02 điểm phần trăm).

Trong khi đó, lãi suất liên ngân hàng đối với USD giữ đà tăng nhẹ ở tất cả các kỳ hạn tương tự tuần trước đó. Chốt phiên cuối tuần 20/7, lãi suất đứng ở mức: qua đêm 2,13% (+0,05 điểm phần trăm); 1 tuần 2,23% (+0,01 điểm phần trăm); 2 tuần 2,33% (+0,01 điểm phần trăm); 1 tháng 2,47% (+0,02 điểm phần trăm).

Đối với thị trường mở, tuần qua, Ngân hàng Nhà nước giảm chào thầu tín phiếu xuống mức 12.000 tỷ đồng, chia đều cho 2 kỳ hạn 28 ngày và 91 ngày. Tuy nhiên, cả 5 phiên trong tuần đều không có khối lượng trúng thầu, mặc dù đến phiên cuối tuần, lãi suất chào thầu đã được Ngân hàng Nhà nước tăng lên mức 1,75% đối với kỳ hạn 28 ngày và 2,25% đối với kỳ hạn 91 ngày. Trong tuần có 31.200 tỷ đồng tín phiếu đáo hạn. Như vậy, khối lượng tín phiếu lưu hành trên thị trường giảm xuống mức 61.281 tỷ đồng.

Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chào thầu 1.000 tỷ đồng/phiên trên kênh cầm cố trong tuần với kỳ hạn 7 ngày, lãi suất giữ ở mức 4,75%, phiên cuối tuần có 993 tỷ đồng trúng thầu.

Như vậy, Ngân hàng Nhà nước đã bơm ròng 32.193 tỷ đồng ra thị trường thông qua nghiệp vụ thị trường mở trong tuần vừa qua.

Trên thị trường trái phiếu, trong tuần qua, Kho bạc Nhà nước và Ngân hàng Chính sách xã hội tổ chức đấu thầu 10.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ và trái phiếu Chính phủ bảo lãnh. Mặc dù khối lượng dự thầu cao gấp hơn 2 lần khối lượng cần huy động, song tỷ lệ trúng thầu chỉ đạt 48%.

Ngày 16/7, Ngân hàng Chính sách xã hội gọi thầu 2.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ bảo lãnh ở 3 loại kỳ hạn 5, 10 và 15 năm. Tuy nhiên, chỉ huy động được 200 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 5 năm với lãi suất giảm mạnh 1,35% xuống mức 4,05%. 2 loại kỳ hạn còn lại không có khối lượng trúng thầu.

Ngày 18/7, Kho bạc Nhà nước gọi thầu 8.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ ở 6 loại kỳ hạn 5 - 30 năm. Ngoại trừ kỳ hạn 20 năm đấu thầu thất bại, Kho bạc Nhà nước huy động được 4.600 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ ở 5 kỳ hạn còn lại. Lãi suất trúng thầu không thay đổi ở kỳ hạn 5 năm, 7 năm và 30 năm, trong khi tăng nhẹ 0,03% ở kỳ hạn 10 năm và 15 năm. Cụ thể, kỳ hạn 5 năm giao dịch tại 3,45%, 7 năm 3,85%, 10 năm 4,46%, 15 năm 4,76%, 30 năm 5,42%.

Với chứng khoán, thị trường có một tuần giao dịch khá tích cực khi cả hai chỉ số đều tăng điểm hầu hết các phiên, đồng thời giá trị giao dịch cũng đã khởi sắc hơn so với tuần trước đó. Chốt tuần 20/7, VN-Index đóng cửa tại 933,39 điểm, tăng mạnh 23,67 điểm (+2,60%) so với cuối tuần trước đó. Tương tự, HNX-Index tăng 5,11 điểm (+4,98%) lên mức 107,62 điểm.

Thanh khoản thị trường tuần qua đã tăng trở lại so với tuần trước đó với giá trị giao dịch trung bình đạt khoảng trên 4.800 tỷ đồng/phiên. Khối ngoại bán ròng cả 5 phiên trong tuần qua với tổng giá trị gần 666 tỷ đồng trên cả 2 sàn.

Tin quốc tế

Trên thị trường tài chính quốc tế, Chủ tịch Fed Jerome Powell khẳng định tiếp tục lộ trình nâng dần lãi suất trong 2 phiên điều trần bán thường niên về chính sách tiền tệ trước Quốc hội Mỹ.

Tuy nhiên, một lần nữa Tổng thống Trump lại bình luận công khai về chính sách của Fed, theo đó ông chỉ trích quyết định nâng lãi suất của Cơ quan này sẽ đặt Mỹ vào thế bất lợi, trong khi nhiều Ngân hàng Trung ương khác tiếp tục nới lỏng tiền tệ. Hơn thế nữa, Tổng thống Trump cũng đã lên tiếng cáo buộc một số đối tác thương mại lớn "thao túng làm tỷ giá đồng tiền và lãi suất của họ thấp hơn".

Cáo buộc này được đưa ra sau khi Trung Quốc được cho là đã và đang phá giá đồng nội tệ để canh tranh trong cuộc chiến thương mại hiện nay. Đồng CNY của Trung Quốc hiện đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 1 năm qua, tại 6,7671 CNY đổi 1 USD vào ngày 20/7. Mấu chốt của vấn đề hiện nay là liệu Ngân hàng Trung ương Trung Quốc PBoC có can thiệp để giữ tỷ giá USD/CNY quanh ngưỡng 6,8 nhằm tránh căng thẳng leo thang xa hơn thành một cuộc chiến tiền tệ hay không.