Gỡ vướng để tăng hiệu quả
Là một trong số các NHTM cho vay theo Nghị định 67/2014/NĐ-CP về một số chính sách phát triển thủy sản, đại diện BIDV cho biết, đến nay NH này đã cho vay 46 khoản vay lưu động, 17 khoản vay đóng mới tàu và đến hết tháng 5/2015 sẽ ký thêm 20 hợp đồng đóng mới nữa. BIDV luôn quán triệt cho vay mức tối đa theo hướng dẫn của NHNN, tài sản đảm bảo cho khoản vay là con tàu, thủ tục vay rõ ràng, minh bạch, hướng dẫn bà con dễ hiểu.
Tính đến nay, các NHTM đã ký hợp đồng tín dụng đóng mới, nâng cấp cho tổng số 28 tàu với giá trị là 243,31 tỷ đồng, thời hạn vay 11 năm. Tài sản đảm bảo cho các khoản vay này chính là những con tàu đóng mới, nâng cấp được hình thành từ vốn vay. Các NHTM không yêu cầu khách hàng bổ sung tài sản thế chấp khác. Tùy theo nhu cầu khách hàng, mức cho vay chiếm từ 60-95% tổng giá trị đầu tư đóng mới, nâng cấp con tàu. Dư nợ cho vay loại này hiện đạt khoảng 67 tỷ đồng.
Nhiều địa phương mong sớm có điều chỉnh thiết kế tàu để NH giải ngân cho vay |
Phát biểu tại Hội nghị sơ kết việc thực hiện Nghị định 67 diễn ra sáng ngày 24/4, Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh cho rằng: Nghị định này đã đi vào cuộc sống, phát triển thủy sản nói chung và góp phần vào việc bảo vệ chủ quyền trên biển. Phó thủ tướng hoan nghênh các bộ, ngành, địa phương đã triển khai Nghị định này nhanh chóng, đồng bộ, tích cực và thu được kết quả khả quan nhất định.
Ông nhấn mạnh rằng, chính sách đưa ra đã đúng hướng, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân, cơ bản đáp ứng được yêu cầu, phù hợp với thực tiễn. Trong quá trình triển khai thực hiện cần thường xuyên cập nhật kết quả. Những vướng mắc, khó khăn trong thực tế đã có tháo gỡ khó khăn từ địa phương, đơn vị để điều chỉnh kịp thời. Tuy nhiên, Phó thủ tướng cũng lưu ý rằng, người dân đang mong muốn việc thực hiện được tốt hơn và đó là những mong muốn chính đáng.
Theo kiến nghị của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, hiện nay mẫu tàu mà Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNN) thiết kế không phù hợp với tất cả vùng miền, tỉnh, thành phố. Do đó nếu để các địa phương chủ động thiết kế thì đề nghị Nhà nước hỗ trợ kinh phí 100%. Ngoài ra, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu còn đề xuất rằng, hiện tỉnh này đã được phê duyệt 121 tàu được áp dụng các chính sách tại Nghị định 67, trong đó có 11 tàu dịch vụ, vậy có thể cho phép tỉnh tăng số lượng tàu dịch vụ này lên nhưng tổng vẫn không đổi được không? Bên cạnh đó, các bộ, ngành có thể xem xét kéo dài thời hạn cho vay đóng tàu sắt lên 16 năm thay vì 11 năm như quy định hiện nay.
Có thể cho ngư dân vay vốn đóng tàu nhưng vẫn sử dụng máy cũ để giảm chi phí |
Tỉnh Bến Tre thì đề nghị thêm, cũng giống như tàu vỏ thép, khi thiết kế tàu vỏ gỗ thì đề nghị ngân sách Nhà nước hỗ trợ kinh phí cho địa phương, với ước tính chi phí thiết kế khoảng 130 - 150 triệu đồng. Còn một đại diện của tỉnh Phú Yên thì kiến nghị, với những ngư dân không có tiền mặt để đối ứng (từ 5 - 30% theo Nghị định 67) thì phía NH có thể thẩm định trên cơ sở tài chính rõ ràng để cho vay vốn đối ứng theo tiến độ hoàn thành con tàu. Một vấn đề nữa cũng được nhiều địa phương đề nghị các bộ, ngành xem xét là có thể cho ngư dân vay vốn đóng tàu nhưng vẫn sử dụng máy cũ để giảm chi phí.
Ngay tại Hội nghị, đại diện của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN) cho biết, hiện Bộ đang xây dựng thông tư hướng dẫn về sử dụng máy cũ cho “tàu Sáu bảy”, có thể theo hướng nếu chất lượng máy tàu còn trên 70% và mới sử dụng dưới 10 năm thì vẫn được hưởng các chính sách quy định tại Nghị định 67. Cũng theo vị này, nếu máy tàu có chứng nhận chất lượng của nước ngoài thì có thể chấp nhận trong trường hợp đó là những nước đã có thỏa thuận công nhận chất lượng với Việt Nam. Với máy móc có chứng nhận rõ ràng sử dụng dưới 10 năm cũng cho nhập và hậu kiểm. Hiện chúng ta có trên 200 tổ chức, trung tâm giám định chất lượng các máy móc thiết bị.
Liên quan đến thiết kế mẫu tàu, Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh khẳng định, nếu những điều chỉnh thiết kế theo đề nghị của địa phương là nhỏ, không ảnh hưởng tới an toàn của con tàu thì có thể ủy quyền cho địa phương điều chỉnh, và phải chịu trách nhiệm về thay đổi này. Còn điều chỉnh lớn thì vẫn phải do Bộ NN&PTNT chịu trách nhiệm.
Về hạn mức và giải ngân vốn, Phó thủ tướng cho rằng, hiện nay Nghị định 67 quy định mức cho vay tối đa để cho người dân theo đó đề xuất. Riêng về vốn đối ứng, Phó thủ tướng đồng tình với đề nghị trả theo tiến độ, có thể chia ra làm 3 - 4 lần vì tàu vỏ sắt phải đóng trong vòng 1 năm, còn tàu vỏ gỗ khoảng từ 5 - 6 tháng mới đóng xong. Về khó khăn trong vốn đối ứng mà ngư dân kiến nghị, Phó thủ tướng đề nghị NHNN nghiên cứu để phần vốn đối ứng có thể được cho vay thương mại. Ngoài ra, về kiến nghị kéo dài thời gian cho vay đóng tàu, Chính phủ sẽ tiếp tục xem xét trong thời gian tới.
Kết luận Hội nghị, Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh yêu cầu, trên cơ sở kiến nghị của ngư dân và đại diện địa phương, có những điểm phải nghiên cứu tiếp, trước khi tiếp thu điều chỉnh trong thời gian tới.