Khu phụ... trở thành nỗi lo chính trong trường học

Quả thực chuyện nhà vệ sinh cho học sinh trong trường học không phải là chuyện quá lớn nhưng cũng không phải là nhỏ. Cũng thật sự tế nhị khi bàn đến câu chuyện nhà vệ sinh, tuy nhiên câu chuyện này vẫn luôn là nỗi ám ảnh của các em học sinh.

Nhà vệ sinh của các trường ở thành phố thì còn khá chứ nhà vệ sinh tại các trường ở các huyện, thị thì quả thật rất tệ, mặc dù trong quy hoạch xây dựng trường học trong mỗi thiết kế đều có quy định hạng mục nhà vệ sinh. Tuy nhiên, khi xây dựng thì nhà vệ sinh tại các trường học đa số là một hạng mục ít được giám sát chặt chẽ dẫn đến tình trạng chỉ đưa vào sử dựng được một thời gian ngắn liền bị xuống cấp và không thể sử dụng được.

Những cảnh bẩn thỉu, nhếc nhác trong nhà vệ sinh tại các trường học vẫn tồn tại là nỗi lo lớn cho các thầy cô và học trò

Có thể lấy một ví dụ, tại trường mầm non thị trấn NL, huyện NL của tỉnh Thanh Hóa, hơn 10 ngày nay, cô và các cháu lớp 3-4 tuổi đã phải di chuyển và học nhờ tại hết lớp học này đến lớp học khác bởi một lý do khá tế nhị đó là nhà vệ sinh hỏng. Theo phản ánh của giáo viên và học sinh của lớp thì nhà vệ sinh bị thấm nước, dột. Bên cạnh đó, trong thời gian sử dụng mùi khó chịu bốc lên khiến cô và cháu phải đóng chặt cửa nhưng vẫn không hết mùi. Được biết, các công trình nhà vệ sinh của trường mầm non này mới được làm năm 2015, khép kín để sử dụng cho trẻ, tuy nhiên đến thời điểm này đa số nhà vệ sinh bị ngấm và cần phải sửa chữa lại.

Tình trạng nhà vệ sinh bốc mùi là tình trạng thường gặp ở các nhà vệ sinh tại các trường học. Bên cạnh đó, tỷ lệ các nhà vệ sinh đã xuống cấp chiếm tỷ lệ cao, đặc biệt là tại các trường học thuộc huyện miền núi. Đầu năm học, một trong những điều không vui nhất với học sinh, giáo viên là bị phân công vào phòng học nằm gần khu vệ sinh. Điều này là không thể tránh khỏi bởi theo thiết kế xây dựng trường học cao tầng, mỗi tầng phòng học phải bố trí một khu vệ sinh cho học sinh nên sẽ có lớp học phải nằm sát khu vực này.

“Năm học nào tôi cũng nhận được phản ánh nhiều nhất của phụ huynh là con em họ phàn nàn về mùi khai bốc ra từ khu vệ sinh, đặc biệt là vào những ngày thời tiết nắng nóng, nhu cầu đi vệ sinh nhiều, các phòng vệ sinh đều quá tải dù lao công đã tăng cường dọn dẹp nhưng vẫn không tránh khỏi mùi khai nồng nặc xông vào lớp học. Cả học sinh lẫn giáo viên đều khổ khi học ở những lớp học sát khu vệ sinh như vậy”, cô Nguyễn Thúy Minh, giáo viên một trường tiểu học thuộc quận Đống Đa chia sẻ.

Thực tế, khu vệ sinh ở trong các trường học nội đô thường xuyên ở trong tình trạng quá tải. Vào giờ ra chơi, với khoảng 1.000 học sinh có mặt ở trường, mỗi lớp trung bình có vài học sinh đi vệ sinh thôi cũng đủ khiến nhà vệ sinh phải tải khoảng vài trăm lượt sử dụng. Trong khi đó, điều kiện điện, nước nhà vệ sinh lại thường xuyên thiếu thốn, bất tiện.

Em Nguyễn Tiến Dũng, học sinh một trường THCS trên địa bàn quận Hoàn Kiếm cho biết, khu vực đi tiểu của nhà vệ sinh nam phải dùng xô để hứng nước dội sau khi đi vệ sinh. Tuy nhiên, do vòi nước chảy nhỏ, nhiều học sinh không đủ kiên nhẫn chờ để dội nước dẫn tới khu vệ sinh thường xuyên có mùi khó chịu.

Tình trạng cấp thoát nước trong các khu vệ sinh sau một thời gian sử dụng nhiều nơi đã bị hư hỏng. Có trường chỉ 4 năm sau khi nhận bàn giao, khu vệ sinh của học sinh đã bị hỏng đường thoát nước.

“Sàn nhà vệ sinh ngập nước khiến nhiều em đứng từ ngoài cửa đi vệ sinh cả lên tường, lên cửa. Thầy cô bắt được thì học sinh kêu là nhà vệ sinh quá bẩn, nước lênh láng, không thể bước vào trong nên đành giải quyết kiểu “bất đắc dĩ” như vậy”, cô Nguyễn Thúy Minh kể lại.

Phải thừa nhận nhiều trường học ở Hà Nội đã xây dựng lâu năm ở vào thời điểm số lượng học sinh chưa đông nên số nhà vệ sinh chỉ đáp ứng nhu cầu ở mức thấp. Khi số học sinh tăng mạnh, trường chỉ cố gắng để có thêm chỗ học đã đủ mệt thì việc bố trí đủ nhà vệ sinh là điều bất khả thi.

Theo quy định của Bộ Y tế về vệ sinh trường học, bình quân từ 100-200 học sinh trong một ca học phải có 1 hố tiêu. Với các trường tổ chức bán trú, nội trú đảm bảo bình quân 25 học sinh có 1 hố tiêu.

Trên thực tế, điều này còn quá xa vời với các trường học ở nội thành. Nhiều trường nội thành có bán trú ở Hà Nội, nhất là trường tiểu học đều có số lượng học sinh trong lớp lên tới 50-60 học sinh thì việc quá tải nhà vệ sinh là điều hiển nhiên.

Tuy nhiên, điều đáng nói hơn là ý thức sử dụng khu vệ sinh công cộng của học sinh phần nhiều còn kém. Trường hợp học sinh “quên” không giật, dội nước sau khi đi vệ sinh dường như khá phổ biến. Việc vứt bỏ giấy, rác đúng chỗ cũng không được tuân thủ khiến nhiều nhà vệ sinh như một bãi rác bốc mùi sau mỗi giờ ra chơi.

Em Nguyễn Tiến Dũng thừa nhận, nhiều bạn rất thiếu ý thức khi sử dụng nhà vệ sinh trong trường vì cho là đã có bộ phận lao công lo quét dọn. Tuy nhiên, một lao công không thể quản tất cả các khu vệ sinh trong trường để lúc nào cũng sáng bóng, sạch sẽ. “Em và các bạn đã có dịp tham quan trường song ngữ Wellspring. Riêng khu vệ sinh ở đây thực sự rất sạch. Thế mới biết, không phải trường nào khu vệ sinh cũng là “ác mộng” của học sinh”, em Nguyễn Tiến Dũng cho biết.

Cô Trần Thị Hải Yến, Giám đốc Điều hành trường THCS Alpha cho biết: “Việc giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh của học sinh rất quan trọng. Trường có đầu tư đến đâu về cơ sở vật chất nhưng với hàng trăm người sử dụng thì cũng sẽ hỏng hóc, xuống cấp nếu không có ý thức. Hiện trường này vẫn thỏa thuận với phụ huynh, trường hợp phát hiện học sinh mắc lỗi, không giữ gìn vệ sinh chung thì phải phạt, trong đó có hình thức tự dọn dẹp nhà vệ sinh”.

Có thể thấy, cùng với việc đầu tư, nâng cấp khu vệ sinh trường học thì rõ ràng học sinh cần được nhắc nhở nhiều hơn về việc giữ gìn vệ sinh trường lớp nói chung. Việc Hà Nội có đầu tư hàng trăm tỷ đồng cho khu vệ sinh trường học trong năm học tới mới chỉ khắc phục tình trạng xuống cấp, hỏng hóc nhưng sẽ không thể duy trì lâu dài nếu học sinh không được phụ huynh, thầy cô có biện pháp nhắc nhở, chịu trách nhiệm về vệ sinh môi trường trong trường học.

Câu chuyện về nhà vệ sinh tại các trường học thực chất không lớn nhưng nó lại ảnh hưởng đến việc học tập và sinh hoạt của các em học sinh tại các nhà trường. Đã có rất nhiều các nhà trường ý thức được việc này và có giải pháp hữu hiệu nhưng đa số vẫn là câu chuyện cần phải bàn của mỗi trường học. Vì vậy, để giải quyết vấn đề này thì trước hết về trách nhiệm nhà quản lý cần phải quy hoạch và xây dựng nhà vệ sinh có chất lượng đảm bảo, bên cạnh đó, cần hơn nữa chính là ý thức của nguời sử dụng. Các nhà trường cần làm tốt công tác tuyên truyền cho các học sinh nâng cao ý thức khi sử dụng. Xây dựng các nội quy, quy định cụ thể đối với sử dụng nhà vệ sinh tại các trường học….

Có như vậy thì vấn đề nhà vệ sinh trường học mới cơ bản được giải quyết và không trở thành nỗi ám ánh của học sinh, sẽ hạn chế được tình trạng học sinh nhịn đi vệ sinh khi đến lớp, giảm các mùi khó chịu khi học gần khu vệ sinh.