Kinh tế phục hồi nhưng vẫn còn khó khăn
“Có thể một phần khó khăn là ở chi phí sản xuất sẽ cao hơn quý I do tác động từ việc tăng giá điện và giá xăng dầu”, theo Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư – TS. Nguyễn Bích Lâm nhận định.
Nhưng lại có những yếu tố thuận lợi cho thời gian tới. Đó là lạm phát giảm, xếp hạng tín nhiệm tăng, triển vọng xuất khẩu hàng hóa chế tác đầy hứa hẹn là các yếu tố cải thiện triển vọng đầu tư. Quy định mới về hợp tác công tư (PPP) sẽ giúp thu hút thêm nhiều đầu tư tư nhân vào cơ sở hạ tầng và xã hội qua đó hỗ trợ tăng trưởng.
Dù tình hình kinh tế Việt Nam cải thiện, báo cáo của ADB cho hay, một số vấn đề về cấu trúc vẫn cần được giải quyết. Trong ngắn hạn, Việt Nam cần đẩy nhanh hơn quá trình củng cố sức mạnh của hệ thống ngân hàng. Triển vọng cải thiện của tăng trưởng kinh tế trong dài hạn sẽ phụ thuộc vào khả năng cải cách cấu trúc sâu hơn nữa, đặc biệt trong việc hỗ trợ các DN trong nước gia nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu. Chính phủ có thể sẽ gặp khó khăn để đạt được chỉ tiêu thu ngân sách.
DN Việt Nam vẫn hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài |
Nhìn từ góc độ DN, theo TS. Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM): trong tính toán kinh doanh năm 2015 cũng như khoảng 3-5 năm sau 2015, DN cần phải tính toán 4 yếu tố:
Thứ nhất, từ năm 2011 đến nay, kinh tế vĩ mô đã có sự ổn định tốt hơn và lạm phát tháng 3/2015 chỉ tăng 0,93% so với tháng 3/2014. Tháng 4 lạm phát sẽ tăng do ảnh hưởng của việc giá xăng dầu vừa qua, dự báo cả năm nay, lạm phát cũng chỉ dao động trong khoảng 4%.
Tiếp đến, điều cần lưu ý là cán cân thanh toán. Ông Thành phân tích, Việt Nam đang có dự trữ ngoại tệ khoảng 3 tỷ USD nhưng cán cân thương mại đang có sự thâm hụt (nhập siêu – PV). Song xét về tổng thể, cả năm 2015, dự trữ ngoại tệ vẫn có thể thặng dư 5 tỷ USD. Khả năng từ nay đến cuối năm, NHNN sẽ sử dụng 1% biên độ điều chỉnh còn lại.
Thứ hai, xét về cơ hội kinh doanh, nhìn vào cầu tiêu dùng thì ít nhất trong 4 năm trở lại đây, chưa có quý nào tiêu dùng lớn như quý I vừa qua. Những thời điểm khó khăn trước, tăng trưởng tiêu dùng chỉ khoảng 5% sau khi trừ lạm phát nhưng quý I năm nay, tăng đến 9%. Nếu như mọi năm, tăng trưởng kinh tế quý I thấp và quý sau thường cao hơn quý trước nhưng quý I năm nay đã tăng đến 6,03% và nếu duy trì như hàng năm thì có thể tăng trưởng kinh tế năm nay theo nhiều dự báo cao hơn mục tiêu 6,2% như đã đề ra.
Thứ ba là chi phí kinh doanh của DN, trong đó liên quan đến môi trường kinh doanh. Hiện Chính phủ đang cố gắng thực thi những điều luật đã được thông qua như: Luật Đầu tư, Luật DN, thực hiện Nghị quyết 19 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia… Trong đó, với Nghị quyết 19, lần đầu tiên trong lịch sử, các mục tiêu phấn đấu đã được cụ thể hóa bằng những con số, đặc biệt trong lĩnh vực thuế, hải quan.
Cuối cùng cần phải nhìn nhận là tiềm năng, lợi thế của Việt Nam về dân số, cải cách, lao động… đang thu hút các dòng vốn đầu tư. Xét về trong nước, Việt Nam nhận nhiều dòng vốn ODA, FDI nhưng tỷ lệ đầu tư của nhà nước không tăng. Điều đó cho thấy tỷ trọng đầu tư tư nhân lớn. Vấn đề là khai thác dòng vốn đó tiếp tục đổ vào thay vì nằm nhiều ở tiết kiệm, đầu tư tài chính. Điều đó đòi hỏi có giải pháp làm sao lòng tin của người dân quay trở lại. “Xét về thu hút vốn nước ngoài, tôi chỉ có thể khẳng định rằng dòng tiền nước ngoài đang nhìn Việt Nam như một cơ hội”, ông Thành nói.
Cùng quan điểm, GS. John Vong, cố vấn cấp cao cho Ngân hàng Thế giới và Liên Hợp Quốc nhìn nhận, Việt Nam đóng vai trò quan trọng về vị trí địa lý trong khu vực, thế giới và đó là lý do nhiều người nước ngoài biết đến Việt Nam. Việt Nam vẫn là quốc gia dẫn đầu khu vực sông Mê Kông dù một số người nghĩ rằng là Thái Lan. Bởi lẽ, Thái Lan những năm qua tốc độ tăng trưởng kinh tế đã chậm lại.
Nhưng tất nhiên, với những nỗ lực cải cách về môi trường kinh doanh đang được thực hiện, chính sách điều hành của Chính phủ, DN, nhà đầu tư mong chờ những chính sách mới sẽ nhanh chóng phát huy hiệu quả trong thực tế, đem niềm tin quay trở lại.