Linh hoạt tạo lập tín dụng chính sách
Đầu tháng 11 vừa qua, UBND TP. Hồ Chí Minh đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương cho thành phố tạo lập nguồn vốn tín dụng chính sách để thực hiện đề án cho vay hộ cận nghèo phát triển kinh tế.
Ảnh minh họa
Thực tế cho thấy, trong vòng hơn 20 năm qua (từ 1992-2013), TP. Hồ Chí Minh đã trải qua 3 giai đoạn với 7 lần điều chỉnh nâng mức chuẩn hộ nghèo cho phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội địa phương. Đến thời điểm hiện nay, TP. Hồ Chí Minh đã bắt đầu chuyển sang giai đoạn 4, nâng mức chuẩn hộ nghèo lên 16 triệu đồng/người/năm và mức chuẩn hộ cận nghèo là 21 triệu đồng/người/năm. Trong giai đoạn 2014-2015, Thành phố dự kiến cho vay bình quân mỗi năm khoảng 20% số hộ cận nghèo trên địa bàn với mức vay trung bình 25 triệu đồng/hộ.
Như vậy, với lượng hộ cận nghèo khoảng 20.000 hộ hiện nay, tổng nhu cầu vốn cho vay trong 2 năm sẽ đạt khoảng 5.000 tỷ đồng. Đây là nguồn tín dụng chính sách rất lớn. Vậy TP. Hồ Chí Minh đã làm cách nào để tạo lập được nguồn vốn này trong suốt nhiều năm qua?
Cách làm đầu tiên có thể ghi nhận là sự đa dạng hóa các nguồn huy động vốn. Tính đến nay, ngoài NH Chính sách xã hội (NHCSXH), tại TP. Hồ Chí Minh có khoảng 30 quỹ tài chính phục vụ cho vay hộ nghèo và cận nghèo. Đó là các quỹ như: Quỹ Quốc gia về việc làm, Quỹ Xóa đói giảm nghèo, Chương trình cho vay hộ nghèo (Quỹ 316), Chương trình Quốc gia hỗ trợ giải quyết việc làm (Quỹ 71), Chương trình Hỗ trợ đào tạo và giải quyết việc làm cho người có đất bị thu hồi (Quỹ 156), Quỹ Hội Liên hiệp Phụ nữ TP. Hồ Chí Minh, Quỹ Trợ vốn cho người lao động nghèo tự tạo việc làm (C.E.P)… Ngoài ra, mỗi quận, huyện đều chủ động thành lập Quỹ Xóa đói giảm nghèo cấp quận.
Những thống kê cho thấy, đến thời điểm tháng 4/2014 mặc dù nguồn vốn Trung ương phân bổ khoảng 2.200 tỷ đồng, nhưng NHCSXH Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đã huy động được thêm gần 360 tỷ đồng từ tiền gửi tiết kiệm dân cư thông qua hệ thống Tổ Tiết kiệm và vay vốn. Song song đó, UBND TP. Hồ Chí Minh cũng đã cấp hơn 300 tỷ đồng để NHCSXH đẩy mạnh cho vay thực hiện chương trình giảm hộ nghèo tăng hộ khá. Đến hết tháng 9/2014, tổng dư nợ của NHCSXH Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đã đạt 2.190 tỷ đồng, trong đó chính sách cho vay hộ nghèo là 803 tỷ đồng.
Trong khi đó, đồng hành với NHCSXH, các quỹ tài chính trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh cũng phát huy tích cực vai trò của mình. Theo thống kê của Sở LĐ-TB&XH TP. Hồ Chí Minh, trong giai đoạn 2009-2013, nguồn vốn tăng thêm của các quỹ hàng năm ước hơn 400 tỷ đồng.
Đơn cử như Quỹ C.E.P, từ một mô hình nhỏ tại TP. Hồ Chí Minh đã lan rộng ra hơn 30 tỉnh thành trên cả nước, huy động gần 700 tỷ đồng và đã cho hơn 2,3 triệu hộ dân vay vốn để thoát nghèo. Hay như Quỹ xóa đói giảm nghèo ở khu vực quận 5, TP. Hồ Chí Minh cũng huy động được gần 7.000 tỷ đồng. Từ nguồn vốn này, địa phương đã thành lập 57 tổ tự quản giảm nghèo, xét duyệt cho hơn 1.700 hộ vay vốn phát triển kinh tế.
Cách làm thứ hai là phối hợp cấp vốn hiệu quả giúp dân thoát nghèo nhanh chóng và huy động vốn luân chuyển. Điển hình như huyện Hóc Môn, trong giai đoạn 2009-2013, các quỹ tài chính đã phối hợp cho hộ nghèo vay gần 277 tỷ đồng. Như vậy, cùng một lúc có khoảng 15 quỹ đổ vốn vào khu vực hộ nghèo, giúp hơn 2.700 hộ nông dân ở địa phương thoát nghèo và vươn lên làm giàu. Một bộ phận dân cư sau khi ổn định kinh tế gia đình, bắt đầu đóng góp trở lại cho các quỹ thông qua tiền gửi tiết kiệm. Chính vì thế, các quỹ tài chính trên địa bàn nhanh chóng huy động được hàng trăm tỷ đồng để cho vay trở lại, xoay vòng cho các hộ khó khăn khác.
Như vậy, có thể thấy rằng với cách làm linh hoạt và chủ động, trong những năm qua TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện rất hiệu quả chủ trương xóa đói, giảm nghèo, trở thành địa phương luôn “đi trước, về trước” trong công tác xóa nghèo, nâng cao mức sống người dân. Những cách làm của TP. Hồ Chí Minh trong việc tạo lập nguồn tín dụng chính sách có thể xem là bài học hữu ích cần được xem xét, nhân rộng.
Hà Minh