Món quà thời thơ ấu
Tôi thì luôn nhớ những mùa kem thơ ấu vào khoảnh khắc ấy, khi chưa đến 7 giờ sáng, ngoài ban công đã lung linh từng chùm hoa nắng rọi vào từng tán cây, kẽ lá. Tôi hay nghĩ miên man, ở thành phố này, có lẽ chẳng đứa trẻ con nào sáng bừng con mắt, dỏng mãi tai lên, rồi vắt chân lên cổ chạy theo hồi còi tựa như tiếng rao kem mút! kem mút! từ tay mấy bác bán kem. Quanh năm suốt tháng, họ đạp chiếc xe cọc cạch rỉ sét với thùng kem bằng gỗ làm lóe lên trong mắt lũ trẻ quê mùa nỗi thèm thuồng đẹp như cổ tích.
Ở cái xóm nhỏ ven sông của tôi, có thể điểm mặt được từng người bán kem, hình như từ ngày ấy, nghề mưu sinh chật vật cũng đã được phân chia địa bàn! Một "ông" chưa già lắm, chạc ngoài năm mươi, nhưng tất cả trẻ con đều gọi là "ông" vì ông hay cáu bẳn, đứa nào chậm chân một chút là ông đạp xe vù đi. Dưới nắng hè bỏng rát, "ông" không bao giờ có đủ kiên nhẫn để đợi chờ. Mấy đứa con nhà giàu, hay đưa tiền chẵn cũng bị ông cáu, dọa lần sau không bán cho nữa. Nhưng bù lại, kem của ông thơm ngon nhất, trên que kem còn có nổi vân gợn sóng trông vừa đẹp, khi ăn kem cũng lâu chảy hơn.
Ngày lên ba, chị em tôi ở với bà ngoại để bố mẹ đi làm, cứ nghe tiếng còi kem là bà tất tưởi cầm cái bát sắt chạy ra ngõ, loáng cái bà đã đem bát kem vào nhà, hơi lạnh bốc lên mát rượi. Bà không ăn, chỉ mủm mỉm cười, tay gỡ mớ tóc tổ quạ cho cháu. Chị em tôi ăn thỏa thích. Ăn đến ê răng. Ăn xong lại gối đầu vào lòng bà thiu thiu ngủ. Vài năm sau, bố mẹ đón chị em tôi về nhà, hôm nào muốn ăn kem thì chị phải kiếm đầy mấy rổ rau lợn, nấu cơm canh trước lúc bố mẹ về; em phải quét nhà sân cổng ngõ tinh tươm, lau bàn ghế gọn gàng; đó là chưa kể tới chuyện đi học mà ăn điểm kém thì đừng vòi vĩnh kem làm gì. Mỗi mùa kem qua đi, mùa sau lại thấy que kem nhỏ hơn, tan nhanh hơn. Mẹ bảo đấy là do chúng tôi đã lớn, còn que kem vẫn thế. Có lần tôi bị điểm kém, mẹ chỉ cho tiền mua một que kem, chị em tôi cầm hai trăm đồng ra năn nỉ anh thanh niên bán cho hai que, anh lấy ra hai que trong suốt, loại kem chúng tôi chưa nhìn thấy bao giờ. Anh bảo đó là kem đá. Chỉ làm dăm que để anh ăn khi khát nước. Hai chị em vừa mút kem vừa nhìn nhau, kem chẳng ngọt ngào gì, chỉ thấy vị mát tỏa lan dần trong miệng. Mắt chúng tôi cay xè, nhìn mãi ra cánh đồng vàng hươm, vượt qua sẽ tới nhà bà ngoại, bỗng nhớ cái bát sắt đựng kem, nhớ nụ cười mủm mỉm và bàn tay hiền hòa gỡ tóc rối của bà.
Lần đầu tiên được ra Hà Nội, khi ấy tôi đã lên mười. Nửa đêm nhớ nhà nằm khóc thút thít. Bác tôi dỗ dành: Nín đi, ngày mai bác cho đi ăn kem Tràng Tiền. Lòng dạ chợt sáng bừng, nằm im thin thít. Bác đi làm về, tạt qua nhà chở tôi trên chiếc xe đạp đi băng băng giữa phố phường. Bác mang theo cặp lồng bảo để phần về cho các anh nữa. Bác nắm chặt tay tôi đứng xếp hàng. Không có tiếng còi, không có người bán kem ngồi trên xe đạp, chỉ có mấy cô bán hàng trẻ trung. Tất nhiên, tôi được ăn thỏa thích, kem sữa dừa, đậu xanh, sô cô la… những loại kem ở quê không có. Nhưng chẳng hiểu sao tôi không thích những ánh mắt không lời và nụ cười kín kẽ của mấy cô bán hàng. Tôi chỉ muốn nghe tiếng còi kem, muốn được vắt chân lên cổ mà chạy theo, muốn cầm trên tay hai trăm lẻ mà hân hoan, tự hào rằng mình xứng đáng có được món quà từ mùa kem thơ ấu.
Mai Lữ