Nền kinh tế đã có tâm thế mới

TS. Vũ Viết Ngoạn

Nhận định về nền kinh tế, một số ý kiến cho rằng, tăng trưởng “chưa bền vững”, vẫn “mong manh” nhưng trong báo cáo của Ủy ban lại có những nhận định nền kinh tế đã “phục hồi mạnh mẽ… duy trì vững chắc”, ông có thể nói rõ thêm?

Báo cáo của Ủy ban nhận định: Tăng trưởng phục hồi mạnh mẽ. Nền tảng vĩ mô được duy trì vững chắc với nhiều chuyển biến tích cực xét cả về chu kỳ tăng trưởng, nền tảng vĩ mô cũng như các chỉ số vĩ mô được duy trì vững chắc. Đầu tư chuyển biến tích cực. Tiêu dùng cải thiện. Ngành công nghiệp và xây dựng phục hồi tốt. Lạm phát tiếp tục duy trì xu hướng ổn định. Năng suất của nền kinh tế có sự chuyển biến khả quan. Khu vực DN phi tài chính tiếp tục xu hướng phục hồi, mở rộng quy mô, cải thiện hiệu quả kinh doanh. Niềm tin đầu tư, kinh doanh và tiêu dùng duy trì xu hướng tích cực. Thị trường tài chính ổn định. Thu ngân sách vẫn đạt kết quả khá.

Sự phục hồi mạnh mẽ thể hiện rõ ở tăng trưởng từng quý. Mô hình kinh tế lượng đánh giá tăng trưởng theo từng quý của Ủy ban cho thấy rõ là nền kinh tế đã bắt đầu phục hồi. Không chỉ là tăng trưởng quý sau cao hơn quý trước mà gia tốc tăng trưởng cũng lớn hơn. Từ quý III/2013 đến quý I/2015, phân tích tốc độ tăng trưởng theo quý cho thấy gần đây đã có mức gia tốc từ 0,25% đến 0,35% (từ quý III/2014 – quý I/2015). Đây là mức hết sức ấn tượng bởi giai đoạn quý III/2013 – quý III/2014, mức gia tốc chỉ là 0,1%.

Tổng cầu tiêu dùng, cầu đầu tư và tổng cung đều được cải thiện. Nhìn vào chỉ số tiêu thụ điện năng – đây là chỉ số phản ánh khá sát sức khỏe của nền kinh tế, kinh doanh của các DN cho thấy sản lượng tiêu thụ điện tăng nhiều so với cùng kỳ năm trước, trong khi trung bình quý I thường có tốc độ tăng thấp. Chỉ số vận chuyển tiêu dùng, hàng hóa cũng cho thấy rõ xu hướng tăng trưởng liên tục từ quý III/2013 trở lại đây.

Một chỉ số nữa rất ấn tượng là chỉ số nhập khẩu máy móc thiết bị trong quý I tăng tới 44%, cho thấy sức khỏe của các DN đã cải thiện và nhu cầu đầu tư cho tương lai đã phục hồi mạnh. Tính theo từng quý, tình hình sức khỏe của các DN ngày càng khá hơn tính trên phương diện doanh thu, lợi nhuận, thanh khoản và quy mô vốn. Đặc biệt, có một yếu tố hết sức đáng quan tâm là DNNVV – đối tượng cho đến nay vẫn được coi là bộ phận gặp rất nhiều khó khăn nhưng trong năm 2014 mức độ khó khăn cũng đã giảm đi rất nhiều.

Thị trường tài chính đã có rất nhiều khởi sắc, tình hình tài chính của các tổ chức tài chính trên thị trường đều có cải thiện.

Và dự báo cho tương lai?

Tôi thấy rằng nền kinh tế đã có tâm thế mới.

Từ chỗ phải bình ổn kinh tế vĩ mô (KTVM), chúng ta đã chuyển sang giữ được ổn định KTVM và duy trì KTVM ổn định trong suốt thời gian dài vừa qua và đưa nền tảng KTVM lên mức bền vững hơn trước đây rất nhiều. Như Ủy ban đã nhận định, đà kinh tế tiếp tục phục hồi rõ nét với gia tốc cao hơn. Tâm thế mới với sự phục hồi và ổn định bền vững tạo nền tảng cho kinh tế trong thời gian tới bước vào giai đoạn tăng trưởng nhanh và bền vững trên nền tảng vĩ mô ổn định.

Đó cũng là những cơ sở để chúng tôi dự báo, tăng trưởng GDP năm 2015 có khả năng cao hơn mục tiêu 6,2%, và sẽ đạt mức 6,5%.

Trên nền tảng KTVM như vậy, ở phía vi mô, DN sẽ có những cơ hội chuyển biến nào, theo ông?

Tôi cho rằng đây là một thời điểm rất tốt tạo đà cho sự chuyển biến mới của DN và các DN đã có sự chuyển động rồi. Một biểu hiện về sự chuyển biến này là nhìn riêng các DNNVV niêm yết trên TTCK, thấy quy mô vốn và doanh thu năm 2014 đã tăng từ 27% đến 29% so với năm 2013.

Các DN đang kỳ vọng vào các cơ hội mới trong thời gian tới đây khi một loạt các FTA cũng như triển vọng khả năng của TPP hay AEC vào cuối năm nay, coi đó là những yếu tố môi trường thuận lợi. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là mọi người nhận thấy đã có một lòng tin rất tốt về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thể chế, cải cách hành chính mà thời gian qua chúng ta thực hiện và đã đạt được những hiệu quả đáng khích lệ… Tôi cho đây là những kết quả chưa từng có trong quá trình từ khi khởi động chương trình tái cơ cấu nền kinh tế đến nay.

Xin cảm ơn ông!