Người Việt khao khát đất nước đổi mới

	Chính sách chọn người thắng làm chậm đà tăng trưởng
	Phấn đấu thực hiện thắng lợi toàn diện kế hoạch năm 2019, tạo nền tảng cho phát triển nhanh và bền vững
	Chính sách mới có hiệu lực từ tháng 1/2019

Ông Ousmane Dione

Ông Ousmane Dione - Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam đã nhấn mạnh như vậy khi trả lời phỏng vấn của Thời báo Ngân hàng.

Ngày 30/12, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), phiên bản không có Mỹ của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), đã chính thức có hiệu lực, tạo ra một khu vực thương mại tự do. Nhưng có bất lợi nào không khi Việt Nam đứng ở nhóm cuối trong số các nước tham gia?

Đầu tiên phải công nhận vai trò của Việt Nam trong việc thúc đẩy CPTPP dù Mỹ đã rút không tham gia. Và việc Quốc hội Việt Nam sớm phê chuẩn CPTPP đã thể hiện cam kết mạnh mẽ đối với đổi mới và hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, khẳng định vai trò và vị thế địa - chính trị quan trọng của Việt Nam trong khu vực Đông Nam Á cũng như châu Á-Thái Bình Dương, thực sự nâng cao vị thế của Việt Nam trong khối ASEAN, trong khu vực cũng như trên trường quốc tế.

Phải thừa nhận một thực tế là so với 10 nền kinh tế khác trong CPTPP, Việt Nam đứng ở cuối, nhưng đây là cơ hội chứ không phải bất lợi. Tham gia CPTPP mở ra cơ hội lớn để Việt Nam kết nối với các nền kinh tế lớn trên thế giới, sẽ tạo cơ hội để Việt Nam nâng cao khả năng tiếp cận các thị trường xuất khẩu và thu hút các nguồn đầu tư nước ngoài mới. Tuy nhiên, Việt Nam cũng sẽ phải đối mặt sức ép cạnh tranh rất cao trong “cuộc chơi” CPTPP này.

Mặc dù vậy cạnh tranh cũng là động lực tạo ra các cơ hội thay đổi cho Việt Nam. CPTPP sẽ là động lực tiếp theo để Việt Nam cải cách sâu và rộng trong top 10 nước CPTPP để có lực cạnh tranh với các nước khác, không chỉ trong CPTPP.

Hãy nhìn vào những con đường các nước trong CPTPP đã đi, những cải cách nào họ đã thực hiện để rút ra bài học cho mình. Chúng ta sẽ phải tìm hiểu để chơi được ở hạng trên thì chúng ta cần có những cải cách gì để thăng tiến chơi ở thứ hạng trên đó. Khi đó, Việt Nam hoàn toàn có thể đi những con "đường tắt" trong cải cách để hoàn thiện khả năng cạnh tranh của mình.

Việt Nam có câu “Biết mình biết người trăm trận trăm thắng”. Vậy theo ông Việt Nam đang ở đâu?

Đã có nhiều nghiên cứu khác nhau để hiểu rõ Việt Nam đang ở đâu và những thách thức gì đang đặt ra để từ đó tìm ra những giải pháp để làm gì.

Khi tôi còn bé, tôi biết đến Việt Nam là một nước nghèo, chỉ có 10% người dân có điện dùng. Khi tôi bắt đầu làm việc ở Ngân hàng Thế giới, Việt Nam là một nước nhận viện trợ. Nhưng đến nay, Việt Nam đã là một nước xuất khẩu nông sản lớn, là một quốc gia hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư nước ngoài. Việt Nam bây giờ khác hẳn các thời kỳ trước đây và không nhiều nước trên thế giới làm được như Việt Nam. Hiện nay 99% người dân Việt Nam có điện dùng, 97-98% người dân được giáo dục phổ thông - một tỷ lệ mà nhiều nước phát triển ở mức thu nhập trung bình thấp không đạt được… Đất nước phát triển mang đến sự khác biệt trong chất lượng cuộc sống chính thế hệ các bạn có thể cảm nhận được.

Sự thay đổi và phát triển của Việt Nam cũng được nhìn thấy ở tên gọi các hội nghị và vai trò của các nhà tài trợ. Từ hội nghị đầu tiên ở Paris là Hội nghị tham vấn các nhà tài trợ… rồi đến Hội nghị các nhà tài trợ, tiếp là Hội nghị đối tác phát triển… và đến nay là Diễn đàn cải cách và phát triển. Vai trò các nhà tài trợ cũng khác đi.

Thế nhưng dù chúng tôi luôn đồng hành hỗ trợ Việt Nam, song các nhà tài trợ chỉ là những lái phụ, là hành khách; còn lái chính vẫn là Chính phủ và người dân Việt Nam trong con tàu phát triển đó. Trong bối cảnh Việt Nam vẫn còn có những vấn đề nội tại, và thế giới thì biến động và căng thẳng thương mại trên thế giới, chúng tôi nghĩ có thể sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng, nhưng trên thực tế, Việt Nam đã vượt qua được các chướng ngại đó.

Phải thừa nhận là Việt Nam đã có nỗ lực rất tốt khi chúng ta đã giữ được ổn định kinh tế vĩ mô trong bối cảnh kinh tế thế giới có biến động, giữ được lạm phát thấp tạo sự tin tưởng của nhà đầu tư và thu hút FDI tăng lên. Kết quả năm 2018 Việt Nam đã đạt được tốc độ tăng trưởng rất cao.

Xuất khẩu đang đóng góp tích cực vào thành tích tăng trưởng của Việt Nam

Năm 2018 đã đi qua, năm 2019 đã đến. Theo ông, Việt Nam cần làm gì để đạt mục tiêu trong một bối cảnh đầy thách thức?

Tuy tốc độ tăng trưởng vẫn cao như vậy, nhưng ở đây có 2 vấn đề mà Việt Nam cần lưu ý. Thứ nhất là Việt Nam cần làm gì để đối mặt với các cú sốc bên ngoài. Thứ hai là Việt Nam cần tiếp tục công cuộc cải cách, đặc biệt là cải cách trong lĩnh vực ngân hàng như chúng ta đã làm thời gian qua (cải cách và xử lý nợ xấu...), tiếp tục cải cách những lĩnh vực quan trọng đã thực hiện trong thời gian qua.

Tôi cho rằng, ở đây chúng ta không chỉ tập trung vào con số mà phải chú ý đến chất lượng cải cách, chất lượng tăng trưởng. Trong tương lai, Việt Nam cần để ý đến chất lượng hơn là số lượng.

Theo tôi, thách thức với Việt Nam không phải là cần làm gì, vì chúng ta đã có các gạch đầu dòng cụ thể rồi; mà là “làm thế nào”. Ví dụ như Việt Nam hoàn toàn có thể chú trọng lựa chọn FDI chất lượng cao, muốn vậy, cần có nguồn nhân lực chất lượng đòi hỏi phải cải cách về chất lượng giáo dục, đầu tư, sáng tạo trong thời đại kỷ nguyên số để đưa Việt Nam lên tầm cao hơn. Chúng ta có thể tạo cho các đô thị dễ sống hơn, đáp ứng nhu cầu của người dân.

Việt Nam cũng cần chú ý giải quyết tình trạng giải ngân chậm. Chúng tôi trong thời gian vừa qua đã nhìn vào chất lượng giải ngân, chất lượng đấu thầu các dự án và đưa ra nhiều khuyến cáo để chất lượng giải ngân tốt hơn. Khi chúng ta có điều kiện đầy đủ thì việc giải ngân sẽ tốt, nhanh hơn. Nếu giải ngân chậm thì kết quả sẽ lâu hơn, kéo dài hơn. Với tôi thà dự án chậm còn hơn chúng ta làm dự án kém đi. Đây cũng là việc Việt Nam cần chú ý trong năm tới cũng như các năm sau.

Năm vừa rồi Việt Nam đã bị tụt hạng về môi trường kinh doanh, ông nhìn nhận vấn đề này thế nào?

Tôi biết người Việt Nam đòi hỏi rất cao, có tham vọng lớn. Tất cả mọi người đều muốn Việt Nam phát triển, muốn cải cách và cải cách đó phải thực hiện từ hôm qua rồi, chứ không phải đến hôm nay.

Tuy nhiên, cải cách là một quá trình và phải thực hiện từng bước. Cải cách không phải qua một đêm là xong. Phát triển không phải là con đường thẳng, mà cũng có khúc ngoặt và cũng không phải là con đường bằng phẳng. Quá trình đi trên con đường phát triển có thể có lúc không đi nhanh nhưng phải có tầm nhìn rõ ràng và một đích đến rõ ràng. Nhưng như tôi đã nói, Chính phủ đã nỗ lực và đã nhìn ra, đã kịp thời điều chỉnh. Chính phủ đã có tầm nhìn xa và những cải cách đang làm là hướng đến tầm xa đó.

Hai năm qua con đường phát triển rõ ràng hơn, đã thấy xuất hiện nhiều chính sách có tính chiến lược hơn tốt hơn tạo tiền đề cho những bước đi tương lai, như vĩ mô ổn định, lạm phát thấp… tạo sự hấp dẫn cho DN đầu tư, có thể nó chưa mang lại kết quả ngay như tạo tiền đề cho con đường phát triển sắp tới.

Cải cách có thể làm từng bước nhưng phải với một suy nghĩ, tầm nhìn đầy đủ và thực hiện đồng bộ.

Với tầm nhìn đó, dù điều kiện bên ngoài không thuận lợi như trước nhưng tăng trưởng của Việt Nam vẫn đứng vững. Và thời gian tới cho dù phải đối mặt với ngày càng nhiều trở ngại bên ngoài nhưng tôi tin triển vọng của Việt Nam là vẫn vững.

Xin trân trọng cảm ơn ông!