“Nhịp cầu” dẫn vốn tới phụ nữ nghèo
Khi chị em được vay vốn ưu đãi
“Trao tiền cho chị em thì ngân hàng rất yên tâm” - đó là chia sẻ của hầu hết các cán bộ tín dụng Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) ở nhiều địa phương trên cả nước. Chia sẻ đó cũng phần nào chứng minh cho việc Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam là tổ chức có số vốn nhận ủy thác lớn nhất từ NHCSXH trong số các tổ chức hội, đoàn thể.
Đồng vốn ưu đãi của NHCSXH luôn đồng hành cùng phụ nữ nghèo phát triển sản xuất, chăn nuôi |
Tính đến 30/9/2016, Hội LHPN Việt Nam đang quản lý 72.684 Tổ tiết kiệm và vay vốn (TK&VV) với tổng dư nợ đạt gần 60 nghìn tỷ đồng cho 2.652.796 hộ gia đình vay. Trong đó tập trung ở các chương trình: cho vay hộ nghèo trên 14 nghìn tỷ đồng; hộ cận nghèo trên 12 nghìn tỷ đồng; hộ thoát nghèo trên 4 nghìn tỷ đồng; học sinh, sinh viên thông qua hộ gia đình trên 8,1 nghìn tỷ đồng; giải quyết việc làm trên 2,5 nghìn tỷ đồng.
Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Tuyết cho biết: Thông qua ủy thác vốn NHCSXH, các cấp hội đã thu hút thêm hội viên, phát huy vai trò trong việc tạo điều kiện cho chị em, nhất là các hộ nghèo do phụ nữ làm chủ hộ có cơ hội tiếp cận trực tiếp với nguồn vốn vay thuận lợi và kịp thời, giúp họ tự chủ trong việc phát triển kinh tế.
Bên cạnh đó, chị em chủ động hơn trong khai thác thế mạnh và điều kiện gia đình, địa phương, mạnh dạn đầu tư phát triển mô hình, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, gắn sản xuất với thị trường, áp dụng khoa học kỹ thuật, sử dụng vốn đúng mục đích và hiệu quả.
Những đánh giá này đã được chúng tôi kiểm chứng trong những chuyến công tác địa phương qua nhiều mô hình thoát nghèo, làm giàu của đồng bào từ vốn vay NHCSXH. Có thể khẳng định, từ nguồn vốn của NHCSXH đã tiếp thêm sức mạnh, giúp cho rất nhiều gia đình phụ nữ thoát nghèo và vươn lên làm giàu chính đáng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện tốt chương trình giảm nghèo của địa phương.
Đơn cử như gia đình bà Chu Thị Hồng, dân tộc Tày, ở thôn Mai Hạ, xã Xuân Hòa, huyện Bảo Yên (Lào Cai) là một trong những điển hình về sử dụng vốn ưu đãi hiệu quả. Từ một hộ nghèo, điều kiện kinh tế khó khăn, năm 2009, gia đình bà Hồng được Tổ TK&VV của thôn, cùng Hội Phụ nữ xã Xuân Hòa giới thiệu vay 30 triệu đồng từ NHCSXH huyện để đầu tư nuôi trâu sinh sản.
Có nguồn vốn, cộng với khát vọng thoát nghèo được cụ thể qua nhiều mô hình sản xuất, kinh doanh, tới nay, gia đình bà Hồng trở thành hộ có kinh tế khá giả trong thôn. Giờ gia đình bà Hồng đã có xe tải chở hàng, mở đại lý phân bón, xưởng gỗ thu hút và tạo việc làm thường xuyên cho 16 lao động địa phương.
Cũng với số tiền 30 triệu đồng vay của NHCSXH, gia đình bà Trần Thị Phíp ở thôn Giao Bình, xã Xuân Giao, huyện Bảo Thắng (Lào Cai) đã đầu tư trồng 3 ha rừng sản xuất (trồng cây mỡ) kết hợp với chăn nuôi gia súc. Đến nay, ngoài rừng mỡ sắp đến kỳ khai thác, gia đình bà Phíp còn có trang trại chăn nuôi 160 con lợn thịt. Hàng năm thu nhập từ sản phẩm rừng trồng và chăn nuôi gần 150 triệu đồng.
Đối với hội viên phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ dân tộc thiểu số thì từ nguồn vốn vay, còn mở ra cơ hội cho chị em được tham gia sinh hoạt Tổ TK&VV. Qua các buổi sinh hoạt như vậy, họ có cơ hội vượt qua các rào cản về tập quán, thói quen lạc hậu của gia đình, của cộng đồng để phát triển kinh tế gia đình, cải thiện cuộc sống.
Nhiều chị em mạnh dạn tham gia thảo luận, trao đổi, học hỏi để nâng cao kiến thức, kỹ năng sống và phát triển sản xuất. Hoạt động tín dụng ưu đãi còn góp phần quan trọng vào nâng cao dân trí, phổ cập giáo dục tiểu học, xóa mù chữ bền vững ở các xã đặc biệt khó khăn...
Tiếp tục nâng cao chất lượng sử dụng vốn
Theo đánh giá của Hội LHPN Việt Nam, để cùng NHCSXH đưa nguồn vốn vay đến đúng đối tượng, tập trung ưu tiên cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách ở các huyện nghèo, các cấp Hội Phụ nữ cơ sở luôn luôn gắn vốn vay với chương trình phát triển kinh tế, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, ngành nghề phù hợp; các chương trình dạy nghề, chuyển giao công nghệ, khuyến nông, khuyến lâm, định hướng thị trường,...
Tuy nhiên, cũng phải thừa nhận một thực tế là việc sử dụng đồng vốn đúng mục đích, hiệu quả là một bài toán khó đối với các hộ chính sách vay vốn. Bởi nguyên nhân của sự đói nghèo hầu hết xuất phát từ việc thiếu kiến thức, khoa học kỹ thuật và kiến thức quản lý tài chính gia đình của người vay.
Vì vậy, Hội LHPN Việt Nam đã chỉ đạo các cấp hội tập trung hướng dẫn các hộ vay vốn những kiến thức cơ bản về tài chính vi mô, phối hợp mở các lớp tập huấn kiến thức khoa học kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi để họ có thể tự vận dụng vào phát triển sản xuất.
Đáng chú ý, ở một số địa phương, chị em còn tập hợp, liên kết với nhau để phát huy sức mạnh nội lực. Cụ thể như tập hợp nhau lại thành các tổ hợp tác, các tổ sản xuất, lấy đó làm ưu thế để dần dần tạo thành thương hiệu cho sản phẩm của mình.
Từ đầu năm 2012 đến nay, đã có 4.583 mô hình tổ hợp tác/tổ liên kết được các cấp hội hỗ trợ thành lập, trong đó nguồn kinh phí Đề án 295 đã hỗ trợ thành lập 217 mô hình (135 tổ hợp tác, 82 tổ liên kết). Đã có 68/217 mô hình hoạt động hiệu quả; có sự liên kết đầu vào, đầu ra và hỗ trợ quy trình sản xuất máy móc thiết bị hiện đại hơn, tổ chức sản xuất, trích khấu hao, xây dựng quỹ phát triển sản xuất và luân chuyển vốn để nhân rộng mô hình; duy trì việc làm thu nhập cho các thành viên.
Những hội viên vay vốn từ NHCSXH được hướng dẫn tham gia các hợp tác xã, tổ liên kết để mở rộng quy mô sản xuất, giảm chi phí sản xuất, kinh doanh, tăng vị thế trong đàm phán, ký kết hợp đồng, nhờ đó tăng giá trị sản phẩm. Hoạt động này góp phần không nhỏ trong việc khuyến khích ngày càng nhiều phụ nữ tham gia mô hình kinh tế tập thể.
Cùng với đó, các cấp hội chủ động phối hợp với NHCSXH tập huấn cho đội ngũ cán bộ hội phụ trách hoạt động uỷ thác và Ban quản lý Tổ TK&VV kiến thức, kỹ năng cơ bản về quản lý tín dụng, kiểm tra giám sát nhằm phát hiện và phòng ngừa rủi ro. Các cán bộ của hội và NH đã cùng hướng dẫn hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác áp dụng kiến thức khoa học, kỹ thuật vào sản xuất để đạt hiệu quả cao.
Thời gian tới, Hội LHPN Việt Nam tiếp tục giao chỉ tiêu tăng trưởng dư nợ đến các cấp hội cơ sở. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đảm bảo vốn vay đến đúng đối tượng thụ hưởng. Hội cũng sẽ phối hợp với NHCSXH tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ hội các cấp và Ban quản lý Tổ TK&VV do hội quản lý.
Đặc biệt, công tác vận động được hội chú trọng để xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỉ lại vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước, giúp hộ vay vốn nhận thức và hiểu rõ trách nhiệm về việc sử dụng vốn đúng mục đích và hoàn trả đầy đủ gốc lãi vốn vay, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn...