Nhức nhối nạn phá rừng

Thời gian gần đây, tại Quảng Nam tình trạng buôn bán, vận chuyển gỗ lậu diễn ra phức tạp ở nhiều địa phương trong tỉnh. Cùng với đó là nạn phá rừng trái phép diễn ra nhiều nơi ở các huyện miền núi. Các lực lượng chức năng liên tục phát hiện, bắt giữ số lượng gỗ lớn. Trong khi đó những vụ phá rừng, những vụ bắt số gỗ lậu lớn vẫn chưa được xử lý dứt điểm. Rừng vẫn tiếp tục bị tàn phá.

Tàn phá rừng ở Trà Ka, Bắc Trà My

Trong những ngày cuối tháng 1/2015, Đội Kiểm lâm cơ động và phòng cháy chữa cháy số 2 mở đến 8 lượt kiểm tra, kiểm soát lâm sản tại các khu vực cây số 17 đến 28 thuộc xã Cà Dy, khu vực nhà máy thủy điện Sông Bung 4 (thuộc địa bàn huyện Nam Giang), các địa bàn thuộc huyện Đại Lộc và Phước Sơn, phát hiện hơn 10m3 gỗ các loại nằm rải rác dọc bìa rừng, hoặc tập kết gần đường chuẩn bị tiêu thụ.

Cùng thời điểm, Hạt Kiểm lâm Phước Sơn phối hợp với Đội Kiểm lâm cơ động và phòng cháy chữa cháy số 1 bất ngờ tấn công các tiểu khu 652, 653 và 646 thuộc địa bàn xã Phước Hiệp, phát hiện 5 vụ khai thác rừng trái phép, tạm giữ hơn 20m3 gỗ các loại. Điều đáng nói, kiểm lâm chỉ lập biên bản, xử lý tang vật gỗ vi phạm, hầu như chưa tìm ra đối tượng khai thác gỗ trái phép.

Kiểm soát tuyến quốc lộ 14E thuộc xã Phước Trà (Hiệp Đức), cơ quan chức năng bước đầu tạm giữ hơn 7,3m3 gỗ và ô tô mang BKS 92C-00644. Tài xế bỏ của chạy lấy người. Đó mới chỉ là một phần nổi của tảng băng phá rừng tại Quảng Nam…

Thực tế công tác bảo vệ rừng vẫn tồn tại nhiều bất cập, nạn phá rừng gia tăng ở nhiều địa phương làm không khỏi nhức nhối dư luận xã hội. Như vụ phá rừng hơn 45m3 gỗ quý do lâm tặc khai thác ở khu vực rừng giáp ranh giữa hai huyện Đông Giang (Quảng Nam) và Hòa Vang (TP. Đà Nẵng) bị các cơ quan chức năng phát hiện. Đến nay vụ việc chưa được giải quyết dứt điểm.

Điều đáng nói, đây là vụ khai thác gỗ trái phép có quy mô lớn nằm ngay cạnh Trạm quản lý, bảo vệ rừng, gây bức xúc trong nhân dân. Vụ việc nói trên chưa lắng xuống thì người dân bất bình với vụ việc phát hiện gỗ lậu khủng ở Nam Trà My.

Cụ thể Đoàn kiểm tra liên ngành gồm Phòng pháp chế Thanh tra Chi cục Kiểm lâm, Thanh tra chuyên ngành của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Đội Kiểm lâm Cơ động số 1 tỉnh Quảng Nam, bất ngờ phục kích đột nhập 4 xưởng cưa tại xã Trà Mai, huyện Nam Trà My phát hiện đến 5 điểm cất giấu gỗ lậu quy mô lớn. Tổng số gỗ lậu phát hiện tại 4 xưởng cưa và khu vực nói trên hơn 382 thanh, phách gỗ và 347 sản phẩm gỗ trái phép với khối lượng hơn 26m3.

Hay như vụ 10 cán bộ kiểm lâm của huyện Nam Trà My trong lúc đi tuần tra phát hiện và phục kích vây bắt 1 vụ khai thác rừng trái phép tại tiểu khu 790 thuộc địa phận thôn 3 xã Trà Leng. Lúc này có 4 đối tượng đang dùng cưa lốc xẻ gỗ trái phép, với tổng khối lượng trên 20m3.

Vụ lâm tặc phá rừng, thuộc địa phận thôn 8, xã Trà Tân khiến cây ngã đè lên đường dây 35 kV tại khoảng trụ 290 - 291 làm hư hỏng 4 trụ bê tông ly tâm cao 10,5 m, 1 bộ xà bị cong, nhiều trụ điện lân cận nghiêng vẹo, đặc biệt là gây mất điện toàn bộ huyện Nam Trà My và 4 xã của huyện Bắc Trà My khiến gần 2.900 hộ dân mất điện.

Địa hình nơi xảy ra sự cố rất hiểm trở, trụ điện nằm trên đồi cao nên phải gần một ngày sau ngành điện lực địa phương mới khắc phục xong sự cố. Có rất nhiều vụ phá rừng, buôn bán vận chuyển gỗ trái phép mà các cơ quan chức năng đã phát hiện bắt giữ nhưng tình trạng phá rừng, buôn bán, vận chuyển gỗ lậu vẫn liên tiếp xảy ra.

Trước đó, một lượng gỗ quý lên đến 257 phách (51m3) được lực lượng chức năng phát hiện nằm la liệt khắp các khe suối ở thượng nguồn sông Thu Bồn thuộc xã Quế Lâm, huyện Nông Sơn và đây được xem là vụ phá rừng lớn tại tỉnh Quảng Nam.

Theo ông Phan Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam, gần đây, hoạt động khai thác lâm sản trái phép thường xảy ra ở vùng giáp ranh giữa Quảng Nam - Quảng Ngãi - Kon Tum, Quảng Nam - Đà Nẵng và các địa phương. Năm 2014, ngành tiếp tục tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Nam ban hành một số chủ trương, biện pháp kiểm tra, kiểm soát, truy quét các điểm nóng phá rừng; huy động cả hệ thống chính trị vào công tác giữ rừng.

Song tại Quảng Nam, những năm gần đây, trong báo cáo của ngành kiểm lâm chỉ chú ý đến số gỗ đã tịch thu, còn khối lượng gỗ nằm trong rừng chưa chuyển ra ngoài thì hầu như chưa thống kê. Có những vụ tàn phá rừng lớn, gỗ được xẻ dọc, chất đống để lâu trong rừng như vụ tàn phá rừng nguyên sinh tại xã Trà Ka, huyện Bắc Trà My.

Theo Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam, đến nay đã xử lý 6 cán bộ kiểm lâm sai phạm bằng các hình thức kỷ luật; và tiếp tục xử lý cán bộ kiểm lâm chậm phát hiện các vụ phá rừng. Quan điểm của ngành là xử lý mạnh tay, cương quyết cán bộ sai phạm.

Điều đáng nói cho dù ngành lâm nghiệp quyết tâm với nạn lâm tặc, nhưng Quảng Nam địa bàn rừng núi rộng, trong khi lâm tặc liều lĩnh, bám vào rừng sâu, ăn ở trong rừng, vận chuyển gỗ lậu bằng nhiều phương thức như dùng sức người, sức trâu, xe ô tô quá đát, bằng đường rừng, đường sông. Lực lượng kiểm lâm thì quá mỏng.

Thiết nghĩ, chính quyền tỉnh Quảng Nam cần có những giải pháp tích cực hơn trong công tác bảo vệ rừng, không thể vin vào lực lượng kiểm lâm quá mỏng bỏ mặc để công tác bảo vệ rừng không kiểm soát như thời gian qua.