Rủi ro từ tài sản thế chấp
Năm 2009, bà Trần Thị Mỹ Hạnh - Giám đốc Công ty cổ phần thương mại D&T đã bị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Bà Hạnh đã đem thế chấp 47 lô đất thuộc dự án An Khánh - Bảo Sơn cho NHTMCP Dầu khí toàn cầu (GP Bank) để vay hơn 60 tỷ đồng. Nhưng sau đó, bằng những thủ đoạn tinh vi, bà Hạnh lại đem bán chính những lô đất đã được thế chấp trên. Cũng vì các điều khoản bí mật không công bố của hợp đồng vay thế chấp giữa ngân hàng và bà Hạnh, đã dẫn đến việc đất thế chấp vẫn được đem bán.
Ảnh: MH
Đặc biệt, khi các dịch vụ ngân hàng liên tục được phát triển để phục vụ tối đa nhu cầu khách hàng đã trở thành mảnh đất mầu mỡ cho các đối tượng xấu lợi dụng. Điển hình như các dịch vụ: vay tiền mua xe, thế chấp chính xe mua; vay tiền mua nhà, thế chấp nhà mua… Cách đây không lâu, Công an TP. Hồ Chí Minh đã ra quyết định khởi tố vụ án Đinh Gia Thị Vân Anh (Công ty TNHH Chánh Lộc) về hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” trong việc thế chấp 4 xe ôtô vay 6,4 tỷ đồng tại NHTMCP Xăng dầu Petrolimex (PG Bank) chi nhánh Sài Gòn, sau đó đem bán các xe ôtô trên mà không trả tiền vay ngân hàng. Cùng hành vi trên, mới đây, ngày 29/5/2012 Thân Văn Nam (Điện Bàn, Quảng Nam) đã bị bắt do có dấu hiệu bỏ trốn sau khi đã bán chiếc xe ô tô đã thế chấp tại Phòng giao dịch Điện Bàn - chi nhánh Quảng Nam của NHTMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB).
Nguy hiểm nhất phải kể đến loại hình lừa đảo bằng các loại giấy tờ giả như: giấy chứng nhận sở hữu tài sản, sở hữu đất, hợp đồng thương mại… đem thế chấp ngân hàng. Có trường hợp sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất làm từ phôi thật nên rất khó phân biệt. Ngày 16/6/2012, TAND TP. Hà Nội đã tuyên án chung thân với Đào Hữu Tình và Nguyễn Thị Thúy Hằng 20 năm tù với tội danh “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Các đối tượng đã dùng thủ đoạn để thâm nhập vào doanh nghiệp Viễn Đông. Sau đó, sử dụng 92 hóa đơn GTGT “khống” và 13 hợp đồng “ảo” các hạng mục đầu tư, xây dựng để vay hơn 38 tỷ đồng của NHTMCP Đông Nam Á (SeAbank).
Những hình thức lừa đảo trên chỉ là những ví dụ điển hình cho thấy những rủi ro trong hoạt động ngân hàng hiện nay. Và để hạn chế những rủi ro này, thiết nghĩ các ngân hàng nên thực hiện đầy đủ các thủ tục xác minh về tài sản thế chấp trước khi cho vay.
Hoàng Giáp