Thanh toán thẻ vướng ở dịch vụ công

Mới đây NHNN chi nhánh TP. Hồ Chí Minh có công văn số 898/HCM-NCTH gửi NHNN để kiến nghị với Bộ Tài chính sử dụng ngân sách chi trả phí quẹt thẻ thay cho người đến khám, chữa bệnh tại những bệnh viện công nhằm tăng giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt.

Phí quẹt thẻ hiện các đơn vị cung ứng dịch vụ công không được hạch toán vào chi phí

Hạch toán phí thanh toán vào chi phí

Theo lãnh đạo các bệnh viện Từ Dũ, Bình Dân, Nhi Đồng và những bệnh viện quận, huyện ở TP. Hồ Chí Minh, nhiều ngân hàng đề nghị đặt máy POS thanh toán dịch vụ khám chữa bệnh, nhưng ngành Tài chính không cho hạch toán phí quẹt thẻ vào chi phí bệnh viện.

Một số bệnh viện chê đường truyền dữ liệu thanh toán chậm, không tương thích với đơn vị chấp nhận thanh toán thẻ… Đầu năm 2014, một chi nhánh của Agribank ở TP. Hồ Chí Minh đề nghị tặng một xe cứu thương cho Bệnh viện Nhiệt Đới để được thanh toán viện phí. Nhưng cuộc thương thảo này bất thành do quy trình thanh toán chưa rút ngắn được thời gian cho bệnh nhân và người nhà.

Đại diện các bệnh viện công cho rằng, nếu phí thanh toán qua POS được hạch toán vào chi phí thì họ sẽ thực hiện ngay để giảm bớt thời gian cho người bệnh. Nhất là lợi ích đưa lại cho thân nhân của người bệnh không phải cầm tiền mặt dễ gặp rủi ro mất cắp... Tuy nhiên, nếu “đẩy” khoản phí quẹt thẻ vào tay bệnh nhân, bệnh viện sẽ bị phản ứng do mức thu phí cao hơn quy định chung nên họ thường yêu cầu thanh toán bằng tiền mặt để giảm bớt thiệt hại.

Trong khi đó, những bệnh viện khu vực ngoài công lập, hoạt động theo cơ chế tự chủ tài chính hoặc mô hình xã hội hóa thì lại sợ lộ hồ sơ bệnh án nên không chịu liên kết thông tin người chi trả viện phí với ngân hàng. Ông Đặng Anh Long, Phó phòng Tài chính - kế toán, Bệnh viện Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh cho biết, mới có khoảng 1% trong tổng giao dịch thanh toán khám chữa bệnh qua thẻ ngân hàng, trong khi khối lượng giao dịch ngày một lớn.

Quá nhiều bước nộp tiền

Chi nhánh 3 của VietinBank vừa qua đã triển khai thu viện phí tại Bệnh viện Chợ Rẫy, nhưng vì chưa rút ngắn thời gian đóng tiền viện phí nên người dân vẫn sử dụng tiền mặt.

Chu trình khám chữa bệnh hiện nay phải đi qua các bước: đóng tiền khám bệnh, sau đó, nếu phải thực hiện thủ thuật xét nghiệm lại đóng tiền… rất nhiều khâu và các bước phải trả tiền. Đó là chưa kể, sau khi khám xong, muốn mua thuốc theo đơn thì bệnh nhân tiếp tục đóng tiền mua thuốc. Trong khi, hiện nay thanh toán các dịch vụ khám chữa bệnh có 3 hình thức: tiền mặt, ngân hàng phát hành thẻ trả trước không ghi danh - áp dụng cho những người không có tài khoản ngân hàng và thẻ tín dụng ghi danh - cho những người đã có tài khoản.

Bà Nguyễn Thị Phương Lan, Phó giám đốc VietinBank chi nhánh 5 (TP. Hồ Chí Minh) cho biết, mặc dù khuyến khích người nhà bệnh nhân sử dụng thẻ tín dụng thanh toán viện phí để ngân hàng sẵn sàng cho vay vốn theo hình thức ứng trước không tính lãi trong 45 ngày đầu, nhưng các bệnh viện không mặn mà vì sợ ảnh hưởng đến hạch toán chi phí của bệnh viện. Theo bà Lan, ngân hàng này đã kết hợp với Bệnh viện Đại học Y dược xây dựng phần mềm kết nối ngân hàng với bệnh viện. Theo đó, VietinBank phát hành một thẻ đồng thương hiệu, người dân ứng tiền trước bằng cách nộp tiền mặt hoặc chuyển khoản nếu có tài khoản ngân hàng… và sử dụng thẻ để thanh toán toàn bộ chi phí trong quá trình khám chữa bệnh.

Tuy nhiên, Bệnh viện Đại học Y dược không phải là đơn vị cung ứng dịch vụ công, nên có thể tự chủ được các chi phí tài chính. Còn các đơn vị cung ứng dịch vụ công, bị hạn chế bởi những nguyên tắc tài chính – kế toán của bộ chủ quản thì hiện vẫn vướng ở khâu hạch toán chi phí tính thuế khi đặt máy POS.

Theo ông Nguyễn Văn Nguyện - chuyên viên thẻ thanh toán thuộc NHNN chi nhánh TP. Hồ Chí Minh, nếu ngân sách hỗ trợ một phần cho phí thanh toán qua POS và các giao dịch thanh toán dịch vụ công sẽ tạo điều kiện cho khu vực bệnh viện thuận lợi hơn trong hạch toán chi phí thanh toán khám chữa bệnh cho người dân không phải sử dụng tiền mặt. Điều này vừa an toàn và tiến tới thanh toán không dùng tiền mặt ở bệnh viện đảm bảo an toàn tài chính cho bệnh nhân và thân nhân.

Ông Nguyện cho biết thêm, ngành Ngân hàng đã đề xuất với Bộ Tài chính có cơ chế hỗ trợ phí thanh toán qua POS, thanh toán online khi cấp dịch vụ công trực tuyến cho các đơn vị công như trường học, bệnh viện. Theo đó, các sở, ngành cấp phép dịch vụ công, khoản phí thanh toán không dùng tiền mặt này được coi là một khoản chi ngân sách Nhà nước và được đưa vào hạch toán, quyết toán.

Việc hỗ trợ phí quẹt thẻ thanh toán qua POS sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh cho các đơn vị cung ứng dịch vụ công là quyết định cần thiết của Bộ Tài chính nhằm góp phần thực hiện chủ trương chung của Chính phủ hạn chế sử dụng tiền mặt trong giao dịch xã hội. Được biết trước đó, Bộ Tài chính đã có Công văn 16675/BTC-KBNN ngày 6/12/2007 hỗ trợ cho các đơn vị sử dụng ngân sách Nhà nước khoản tiền chi trả cho các ngân hàng khi thực hiện trả lương cho cán bộ, công chức qua tài khoản ngân hàng. Và có lẽ, việc bù chi phí cho các khoản thanh toán chi phí khi sử dụng các dịch vụ công cũng cần tiếp tục được ngành Tài chính quan tâm hỗ trợ cho người dân.

Phạm Hà Nguyên