Tuyển sinh vào lớp 6: Lúng túng tìm phương án xét tuyển

Phương thức tuyển sinh thay đổi chóng mặt

Có thể nói chưa năm nào tình hình tuyển sinh vào cấp 2 lại có nhiều biến động như năm nay. Hà Nội là địa phương đang lúng túng tìm phương án tuyển sinh vào lớp 6. Ngày 16/4, Sở GD&ĐT Hà Nội đã cho phép 3 trường THCS Nguyễn Tất Thành, Mari Curie, Lương Thế Vinh được tuyển sinh lớp 6 theo hình thức xét tuyển kết hợp với đánh giá năng lực học sinh bằng bài đo chỉ số IQ, EQ... 3 trường còn lại là THCS Nguyễn Siêu, THCS chuyên Hà Nội-Amsterdam, THCS Cầu Giấy chỉ được xét tuyển đầu vào lớp 6.

Tuy nhiên, điều bất ngờ là quyết định trên chỉ có hiệu lực trong thời gian ngắn vì ngay trong tối 17/4, Phó giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Phạm Văn Đại đã có văn bản hỏa tốc gửi UBND các quận, huyện; các Phòng GD&ĐT yêu cầu chỉ đạo tất cả các trường THCS trên địa bàn TP. Hà Nội tuyển sinh vào lớp 6 theo phương thức xét tuyển, không được phép thi tuyển dưới bất kỳ hình thức nào, kể cả việc xét tuyển kết hợp với đánh giá năng lực học sinh qua chỉ số IQ, EQ…

Với công văn này, UBND TP. Hà Nội đã làm đúng với tinh thần hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, nhưng trên thực tế lại làm cho việc tuyển sinh vào lớp 6 tại các trường có số lượng học sinh nộp đơn đăng ký cao, đặc biệt là trường chuyên Hà Nội - Amsterdam rất khó khăn. Ngoài ra, cũng khó có lời giải phù hợp với một số trường dân lập có số lượng học sinh theo học lớn.

Sở yêu cầu các trường trình phương án tuyển sinh, hiện các trường đang loay hoay tìm cách giải quyết phù hợp

Nhà trường loay hoay

Chính những lãnh đạo các trường THCS đã khá ngạc nhiên vì quyết định của Bộ GD&ĐT. Bởi lâu nay, ở nước ta, có tới 90% em học sinh cứ học xong lớp 5 là lên lớp 6, riêng chỉ có một phần rất nhỏ các em có nguyện vọng vào trường chuyên, lớp chọn, trường dân lập có lượng thí sinh đăng ký lớn hơn nhiều lần chỉ tiêu tuyển sinh mới phải thi.

Việc “cấm thi” của Bộ GD&ĐT khiến nhiều người cho rằng, đây là một quyết định vội vàng. Nếu cần giải pháp để xử lý một số trường đặc biệt như thế thì nên nghĩ cách khác, và phải có thời gian chuẩn bị chu đáo chứ không nên đột ngột thực hiện ngay. Nhiều người trong ngành giáo dục cũng rất hoang mang vì quy định này.

Trước công văn của Sở GD&ĐT Hà Nội, nhiều trường đang lúng túng đi tìm phương án xét tuyển phù hợp. PGS. Văn Như Cương, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường Lương Thế Vinh cho biết: “Bao nhiêu công sức, vất vả của nhà trường để nghĩ ra phương án tuyển sinh bị vứt đi hết. Tôi không hiểu tại sao lại có sự thay đổi xoành xoạch như vậy”.

PGS. Văn Như Cương cũng đặt câu hỏi, vì sao Bộ cho phép các trường đề ra phương án tuyển sinh để phù hợp với nhà trường, địa phương để Sở Giáo dục và các cấp xét duyệt, thì UBND TP. Hà Nội lại chỉ đóng khung tất cả đều xét tuyển?

Quyết định này của UBND thành phố không chú ý đến quyền lợi của phụ huynh, học sinh và không hiểu cho những khó khăn của các trường có hồ sơ đăng ký vượt quá cao so với chỉ tiêu. “Thực tế có khoảng 4.000 hồ sơ đăng ký, chúng tôi làm thế nào để chọn được ra 500 em nhận vào trường?”- PGS Văn Như Cương trăn trở.

Ông Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng trường THCS Marie Curie cho biết: “Chúng tôi quá bất ngờ trước công văn của Sở GD&ĐT. Không chỉ phụ huynh, học sinh mà bản thân nhà trường cũng rất hoang mang, không biết phải tuyển sinh như thế nào”.

Lãnh đạo trường Mari Curie cho rằng, nếu chỉ xét tuyển bằng học bạ sẽ rất khó khăn cho các trường vì số các cháu có điểm 9, 10 hai môn Văn, Toán trong tiểu học rất nhiều. Riêng từ năm học 2014-2015, bậc tiểu học triển khai không chấm điểm, không xếp loại khá, giỏi cho học sinh mà chỉ có hai mức đánh giá đạt và không đạt, mà tỷ lệ học sinh “đạt” ở Hà Nội gần như đạt 100%. Thế lại càng như "đánh đố" các trường khi tuyển chọn. Thậm chí, có ý kiến còn đưa ra có nên làm theo hình thức bốc thăm, gắp phiếu như ở các trường mầm non...

Những hệ lụy…

Một số ý kiến cho rằng, việc xét tuyển vào lớp 6 của Bộ GD&ĐT chưa phải là giải pháp hay, độ chính xác xét tuyển không cao và vô hình trung lại "tiếp tay" cho tình trạng tiêu cực, quan hệ nhờ vả “con ông cháu cha”, cò mồi hoạt động. Hơn nữa, việc xét tuyển không động chạm đến kiến thức các môn Văn, Toán, Ngoại ngữ sẽ không đánh giá được năng lực thực sự của học sinh có nhu cầu vào trường, không công bằng trong tuyển sinh với học sinh.

Mọi người đều biết rằng hiện nay học bạ bậc tiểu học có hai mức loại đánh giá “đạt”, hoặc “không đạt”, mà đại đa số là “đạt”. Bởi vậy nếu một trường nào đó có 2.000 hồ sơ đăng ký mà chỉ có thể nhận vào học 500 em thì làm thế nào để “xét tuyển” nếu không được “thi tuyển”? Chắc chắn cảnh tượng phụ huynh xếp hàng từ nửa đêm, xô đổ cổng trường như đã từng xảy ra tại Hà Nội vài năm trước sẽ lặp lại.

Vậy là sau khi Bộ GD&ĐT cho Sở tìm phương án tuyển sinh, Sở yêu cầu các trường trình phương án, thì hiện các trường đang loay hoay tìm cách giải quyết phù hợp. Đó là một câu hỏi sát sườn, một bài toán khiến hầu hết các hiệu trưởng phải đau đầu tìm lời giải.

Để khắc phục tình trạng nêu trên, điều cốt yếu là cần rút ngắn sự chênh lệch về chất lượng dạy, học, điều kiện cơ sở vật chất giữa các trường. Bởi vì khi đó, chắc các vị phụ huynh sẽ không còn tâm lý chọn trường, chọn lớp, gây áp lực quá nặng nề về học tập đối với con em mình, đặt ra những bài toán khó đối với ngành giáo dục như hiện nay.

Thiết nghĩ, Bộ GD&ĐT nên sớm có những điều chỉnh thích hợp!