Vẫn cần tập trung cho ổn định
Lạm phát tháng 3 chỉ ở mức 0,16%, trong khi đó tỷ giá tiếp tục ổn định, thâm hụt thương mại cũng có dấu hiệu cải thiện tốt… đây có nên được xem là các biểu hiện tích cực?
Vâng, tất nhiên đây là các dấu hiệu tốt. Các vấn đề của KTVM Việt Nam thường xoay quanh lạm phát cao, đồng tiền mất giá và những quan ngại về thâm hụt thương mại cao. Những ổn định gần đây cho thấy các chính sách dường như đang giải quyết được các vấn đề này.
Tuy nhiên, tăng trưởng GDP quý I chỉ đạt 4% - mức thấp nhất trong 3 năm trở lại đây. Theo ông điều này có đáng quan ngại?
Quả thật con số tăng trưởng GDP quý vừa qua rất thấp so với cũng kỳ những năm gần đây. Tuy nhiên, chúng tôi không thấy quá quan ngại vì tăng trưởng GDP của Việt Nam thường thấp vào quý đầu năm, sau đó tăng nhanh trở lại trong những quý còn lại. Vì lẽ đó, chúng tôi sẽ cảm thấy quan ngại hơn nếu mức tăng trưởng không tăng trở lại trong các quý tiếp theo.
Mặc dù vậy, sản xuất đang có dấu hiệu đình trệ khi nhu cầu nội địa lẫn bên ngoài sụt giảm, ông có nghĩ vậy?
Tôi lại cho rằng xuất khẩu dường như vẫn tăng trưởng khá tốt. Tất nhiên, cũng có các vấn đề nào đó với những doanh nghiệp cụ thể, nhưng nhìn trên bình diện chung thì các nhà sản xuất vẫn có triển vọng sáng sủa trong nền kinh tế.
NHNN vừa tiếp tục giảm các mức lãi suất điều hành thêm 1%. Song nhiều ý kiến cho rằng mức cắt giảm như vậy là chưa đủ để hỗ trợ nền kinh tế. Ông đánh giá thế nào về điều này?
Theo tôi, lãi suất cao là một phần của "phương thuốc đắng" mà nền kinh tế cần để kiểm soát lạm phát và bình ổn tiền đồng. Hiện xu hướng thay đổi lãi suất theo hướng giảm xuống đã bắt đầu, nhưng việc cắt giảm quá nhanh và quá mạnh có thể làm mất tác dụng của các hiệu quả chính sách được thực hiện trong năm ngoái.
Xuất khẩu vẫn giữ được đà tăng trưởng tốt. (Ảnh: MH)
Vậy trong điều hành CSTT thời gian tới, NHNN nên chú ý tập trung vào những vấn đề gì?
Vẫn cần tập trung mạnh cho ổn định giá cả và tiền tệ. Đây cũng là những nội dung đã được NHNN khẳng định sẽ tiếp tục theo đuổi.
Liên quan đến quan hệ Việt Nam - EU, 2 bên đã thống nhất chuẩn bị các nội dung đàm phán FTA. Liệu có các trở ngại trong quá trình đàm phán sắp tới?
Các cuộc đàm phán sẽ tập trung vào nhiều vấn đề, bao gồm việc xóa bỏ hàng rào thuế quan, tăng cường thương mại trong dịch vụ và giải quyết các rào cản phi thuế quan. Đồng thời, các cuộc đàm phán cũng sẽ hướng tới việc đạt được một thỏa thuận rộng hơn về quyền sở hữu trí tuệ và sự cạnh tranh trong các thị trường khác.
Công tác chuẩn bị cho mỗi lĩnh vực đàm phán như vậy có thể sẽ xuất hiện những khó khăn, nhưng khi vượt qua được sẽ giúp cả EU và Việt Nam bước vào các cuộc đàm phán với cùng mục tiêu. Kinh nghiệm đàm phán giữa EU với Singapore và Malaysia cũng cho thấy điều này. Các cuộc đàm phán với 2 nước này bắt đầu từ năm 2010 và từ đó đến nay đã có nhiều tiến triển đáng kể. Với Việt Nam, chúng tôi tin tưởng các cuộc đàm phán cũng sẽ được thúc đẩy nhanh chóng và hai bên sẽ đạt được các thỏa thuận trên tất cả những nội dung đưa ra.
Theo nhìn nhận của ông, quá trình đàm phán này sẽ mất bao lâu và ông kỳ vọng những lợi ích gì cho mỗi bên khi hiệp ước này được ký kết?
Tôi không muốn đưa ra dự đoán về thời gian hoàn thành các cuộc đàm phán này nhưng chúng tôi lạc quan khi hai bên đã thống nhất được khuôn khổ các nội dung sẽ đưa ra đàm phán. Chúng tôi hài lòng về triển vọng các cuộc đàm phán song phương đầy đủ với Việt Nam và tin rằng việc đàm phán sẽ được bắt đầu sớm. Một hiệp ước FTA với EU sẽ giúp Việt Nam hưởng lợi từ các hàng hóa chất lượng cao nhập khẩu từ EU cũng như sự chuyển giao công nghệ. Điều này giúp nâng cao chất lượng hàng hóa xuất khẩu của các bạn và vì vậy sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam có thể cải thiện khả năng cạnh tranh của mình trong dài hạn. Việt Nam và EU là những nền kinh tế có thể bổ sung cho nhau, nhất là khi sự hợp tác hai bên được thúc đẩy tốt hơn nữa. Các mối quan hệ thương mại sâu sắc hơn sẽ tạo ra các cơ hội mới cho các nhà xuất khẩu, nhập khẩu và người tiêu dùng cũng như đóng góp cho tăng trưởng của cả hai nền kinh tế.
Tôi cũng cho rằng, khi Hiệp định FTA Việt Nam - EU được ký kết, FDI của EU sẽ tiếp tục tăng cả về số lượng và chất lượng. Các doanh nghiệp châu Âu ngày càng nhận thấy Việt Nam như một cửa ngõ vào ASEAN, từ đó họ có thể phục vụ hiệu quả thị trường ASEAN và các nền kinh tế lớn khác trong khu vực châu Á như Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ. Do đó, chúng tôi hoan nghênh việc kết thúc thành công các công việc chuẩn bị và mong đợi các vòng đàm phán chính thức để sớm đi đến khởi động Hiệp định FTA. EuroCham sẵn sàng tư vấn về các nội dung cụ thể trong Hiệp định FTA và hỗ trợ Chính phủ bằng những kiến nghị từ phía khu vực tư nhân.
Xin cảm ơn ông!
Đỗ Lê thực hiện