Vốn FDI hy vọng ở nhà đầu tư cũ
Luôn dẫn đầu nhưng vài tháng gần đây, dòng vốn từ Nhật Bản vào Việt Nam đã không còn tăng đột biến. Nhiều nhận định cho rằng, giai đoạn Nhật Bản chuyển vốn ra ngoài lãnh thổ đã thôi “hối hả” và giờ là lúc nhà đầu tư bình tĩnh hơn để xem xét các địa điểm đầu tư chiến lược. Ở thời điểm này, những ưu thế trong thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam dường như lại đang bị “lung lay” trước sức cạnh tranh lớn của nhiều quốc gia khác.
“Chúng tôi hết sức quan ngại trước sự sụt giảm dòng vốn FDI vào Việt Nam, trong 5 năm qua chưa thấy sự phục hồi nào”, ông Kim Jung In - Chủ tịch Phòng Thương mại Hàn Quốc (Korcham) lưu ý. Trong khi đó, Phó cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) Đặng Xuân Quang cũng thừa nhận, việc thu hút vốn FDI đạt mức chỉ tiêu trên 15 tỷ USD trong năm nay đã thất bại. “Đến thời điểm này có thể khẳng định để đạt mục tiêu thu hút vốn FDI của năm nay là rất khó. Nhưng chúng tôi cố gắng để đạt mức tốt nhất”, ông nói.
Điều “trớ trêu” là sự sụt giảm vốn FDI đăng ký vào Việt Nam diễn ra trong lúc dòng vốn vẫn đổ dồn về châu Á, đặc biệt là một số nước trong khu vực ASEAN. Theo TS. Lương Văn Khôi - Trưởng ban Kinh tế thế giới (NCEIF), Việt Nam vẫn chưa tận dụng được xu hướng hồi phục của dòng vốn FDI thế giới để tăng cường thu hút FDI vào trong nước.
Ảnh minh họa
Theo dự báo của Diễn đàn Thương mại và Phát triển Liên Hợp quốc (UNCTAD), dòng vốn FDI toàn cầu dự báo tăng từ 1,5 nghìn tỷ USD năm 2011 lên gần 1,6 nghìn tỷ USD năm 2012. Trong khi đó, thu hút vốn FDI của Việt Nam trong hầu hết thời gian của năm đều kém rất xa so với cùng kỳ năm trước. “DN của chúng tôi thấy rằng, kinh doanh tại Việt Nam hiện nay khó khăn hơn. Nhiều nhà đầu tư bày tỏ rằng sẽ phải xem xét lại việc đầu tư vào Việt Nam”, ông Christopher Twomey - Chủ tịch Phòng Thương mại Hoa Kỳ (Amcham) cảnh báo.
Đánh giá về môi trường kinh doanh tại Việt Nam, Giám đốc điều hành Jestro lưu ý, giá điện và mức lương thấp tại Việt Nam vẫn còn sức hút đối với dòng vốn FDI. Tuy nhiên, chi phí lương đang tăng nhanh tại Việt Nam cũng làm mất dần ưu thế này.
Trong khi đó, các nhà đầu tư Nhật Bản luôn quan ngại vấn đề thủ tục pháp lý rườm rà và hay thay đổi; hạ tầng kỹ thuật yếu kém, đặc biệt là giao thông vận tải; thị trường tiêu thụ thấp khó khuyến khích sản xuất lên trình độ cao hơn. “Quan ngại hiện nay là việc gia tăng thuế mà DN thành viên của chúng tôi phải chịu”, ông Preben Hjortlund - Chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu (Eurocham) tại Việt Nam nói.
Tính hay thay đổi của chính sách, bất ổn vĩ mô và hạ tầng yếu kém là các quan ngại ngắn hạn. Nhưng khi đánh giá về triển vọng dài hạn, nhiều nhà đầu tư tỏ ra lạc quan hơn. “Điều quan trọng là chúng tôi lạc quan về triển vọng trung và dài hạn”, ông Preben Hjortlund bộc bạch.
Quan điểm này có thể thấy được qua số liệu mở rộng đầu tư từ các dự án đã cấp phép. Trong vài năm trở lại đây, dù bối cảnh kinh tế vĩ mô trong nước thiếu ổn định, nhưng lượng vốn FDI giải ngân và tăng thêm của những nhà đầu tư đã vào Việt Nam không hề suy giảm. Đến tháng 11/2012, vốn FDI giải ngân vẫn đạt xấp xỉ năm trước, trong khi vốn đăng ký tăng thêm cao hơn trên 41%.
“Chúng tôi cho rằng những năm tới và sang 2013, vốn FDI tăng chính vẫn tập trung vào tăng vốn dự án đã cấp phép”, ông Đặng Xuân Quang nói.
Diệu Phúc