Chính sách của các ngân hàng trung ương đang phân hóa
Sự khác biệt có thể sẽ được hiển thị đầy đủ trong tuần này với các quyết định chính sách cuối cùng trong năm 2021 của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), NHTW Châu Âu (ECB), NHTW Nhật Bản (BoJ) và NHTW Anh (BoE). Bên cạnh đó khoảng 16 NHTW khác cũng sẽ nhóm họp trong tuần này, trong đó có các NHTW Thụy Sĩ, Na Uy, Mexico và Nga.
Với Fed, cơ quan này được dự báo sẽ tăng tốc độ thu hẹp chương trình mua tài sản để có thể kết thúc chương trình này sớm hơn so với kế hoạch mà họ đưa ra một tháng trước. Thậm chí, Fed còn có thể tăng lãi suất sớm hơn dự kiến vào năm 2022 nếu cần để ngăn chặn lạm phát.
Chỉ số giá tiêu dùng tháng 11 tại Mỹ đã tăng tới 6,8% so với một năm trước đó, mức cao nhất trong 39 năm qua. Những người theo dõi Fed kỳ vọng các dự báo kinh tế mới của Fed sẽ lần đầu tiên cho thấy rằng đa số các nhà hoạch định chính sách dự kiến tăng lãi suất ít nhất một lần vào năm 2022.
Ảnh minh họa |
Trong khi đó với ECB, mặc dù có khả năng sẽ chấm dứt biện pháp kích thích khẩn cấp, nhưng Chủ tịch ECB Christine Lagarde được dự báo sẽ giữ nguyên lập trường chính sách hỗ trợ vào thứ Năm vì bà khẳng định lạm phát cao hiện tại chỉ là yếu tố tạm thời. Lagarde đã từng phát biểu bà không mong đợi sẽ tăng lãi suất vào năm 2023.
Áp lực giá giảm ở Nhật Bản cũng đang cho phép Thống đốc BoJ Haruhiko Kuroda giữ nguyên lập trường chính sách nới lỏng hiện tại, ngay cả khi chính phủ tung ra một đợt chi tiêu kỷ lục khác. Các nhà hoạch định chính sách tiền tệ của Nhật Bản sẽ nhóm họp vào thứ Sáu.
Đáng chú ý nhất, Thống đốc BoE Andrew Bailey hiện đang hạ nhiệt về nhu cầu tăng lãi suất. Sự xuất hiện của biến thể Omicron đã làm thay đổi quan điểm về lạm phát của không ít quan chức BoE. Michael Saunders, một thành viên Ủy ban chính sách tiền tệ (MPC) của BoE khá tích cực trong việc kêu gọi thắt chặt chính sách để kiểm soát lạm phát, song gần đây cũng kêu gọi nên kiên nhẫn trước khi tăng lãi suất từ 0,1% để đánh giá tác động kinh tế của biến thể này.
Trong khi đó, NHTW Na Uy có thể tăng lãi suất một lần nữa. Ngược lại, NHTW Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cắt giảm một lần nữa theo yêu cầu của Tổng thống Recip Tayyip Erdogan.
Ở một diễn biến khác, trong khi Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc bắt đầu nới lỏng chính sách do sự suy thoái của thị trường bất động sản có nguy cơ cản trở tăng trưởng, các nền kinh tế mới nổi khác như Brazil và Nga lại đang mạnh tay thắt chặt. NHTW Nga có thể làm như vậy một lần nữa trong tuần này, cũng như Mexico, Chile, Colombia và Hungary...
“Chúng tôi đang chuẩn bị cho sự phân kỳ chính sách tiền tệ ngày càng tăng”, Alicia Garcia Herrero - Nhà kinh tế trưởng khu vực Châu Á-Thái Bình Dương của Natixis SA nói.
Mặc dù lộ trình lãi suất của các NHTW lớn trên thế giới là khác nhau, nhưng điểm chung là việc thu hẹp trên diện rộng các chương trình mua trái phiếu sẽ làm giảm sự hỗ trợ cho các nền kinh tế. Các chiến lược gia của BofA Global Research dự đoán, thanh khoản sẽ đạt đỉnh vào quý đầu tiên của năm 2022. Fed, ECB và BoE sẽ thu hẹp bảng cân đối kế toán của họ xuống 18 nghìn tỷ USD vào cuối năm sau từ mức trên 20 nghìn tỷ USD vào đầu năm.
Những tác động đối với sự chia rẽ trong chính sách toàn cầu cũng có thể bao gồm đồng đôla tăng so với đồng euro và nhân dân tệ, có khả năng gây ra căng thẳng tiền tệ khi xuất khẩu của Trung Quốc tăng. Đồng bạc xanh mạnh hơn cũng sẽ hút tiền chảy khỏi các thị trường mới nổi, làm suy yếu sự phục hồi mong manh của các nền kinh tế này. “Việc Fed tăng lãi suất vào năm tới và đồng đôla Mỹ mạnh hơn sẽ là thời điểm thử thách đối với các thị trường mới nổi”, Jerome Jean Haegeli - Nhà kinh tế trưởng của Swiss Re AG ở Zurich cho biết.