"Cửa sáng" cho cổ phiếu đầu tư công

Nhận định về tình hình kinh tế trong năm 2023, các chuyên gia cho rằng động lực tăng trưởng năm tới đây chủ yếu phải dựa vào nội lực, cụ thể là đầu tư công và hoạt động của doanh nghiệp Việt Nam.

Thông lệ điều hành kinh tế cũng cho thấy, trong các giai đoạn kinh tế gặp khó, nhà nước luôn phát huy vai trò bằng việc đẩy mạnh đầu tư công để tạo thành lực đẩy bù đắp cho các động lực khác. Điều này được kỳ vọng sẽ tạo cơ sở cho nhóm cổ phiếu đầu tư công phục hồi mạnh mẽ trong năm 2023.

Ảnh minh họa

Cổ phiếu đầu tư công thường được biết đến là nhóm hưởng lợi từ các hoạt động đầu tư của nhà nước vào những dự án, công trình khác nhau. Lĩnh vực của nhóm đầu tư công thực tế rất rộng, gồm bất động sản, xây dựng, vật liệu xây dựng… Tuy nhiên, đối với giới đầu tư, thông thường khi nhắc đến “cổ phiếu đầu tư công”, người ta thường nghĩ đến nhóm xây dựng hạ tầng, những đơn vị chủ yếu xây dựng các công trình đường sá, cầu, hạ tầng khu công nghiệp… với những cái tên tiêu biểu như: FCN, HHV, VCG, C4G… Đôi khi, người ta cũng gọi luôn nhóm này là đầu tư công.

Trước hết nhìn lại năm 2022 - năm khó khăn với nhóm xây dựng hạ tầng nói riêng và nhóm xây dựng nói chung. Nguyên nhân chủ yếu là do giá các nguyên liệu đầu vào đồng loạt tăng mạnh. Do đó, doanh nghiệp “đầu tư công” đồng loạt ghi nhận kết quả kinh doanh suy giảm trong quý III/2022 và nhiều khả năng là cả năm 2022.

Đơn cử, CTCP Fecon (HoSE: FCN) ghi nhận doanh thu thuần quý III/2022 đạt 664 tỷ đồng, giảm 24% so với cùng kỳ năm ngoái. Trừ đi các chi phí và giá vốn, Fecon chỉ còn lãi 749 triệu đồng, trong khi cùng kỳ con số này là 20 tỷ đồng. Xét lũy kế 9 tháng, lãi ròng Fecon sụt giảm 97% còn 2 tỷ đồng và cách rất xa mục tiêu lãi cả năm 280 tỷ đồng.

Tương tự, doanh thu thuần quý III/2022 của CTCP Hưng Thịnh Incons (HoSE: HTN) đạt 1.004 tỷ đồng; lãi ròng 3,4 tỷ đồng, giảm gần 85%. 9 tháng đầu năm ghi nhận lợi nhuận sau thuế 133 tỷ đồng và mới hoàn thành hơn 50% kế hoạch.

Với CTCP Đầu tư Hạ tầng giao thông Đèo Cả (HNX: HHV) ghi nhận doanh thu quý III/2022 là 563 tỷ đồng, tăng 24,5% so với cùng kỳ. Mặc dù doanh thu tăng song chi phí đầu vào còn tăng nhanh hơn, nên sau khấu trừ, lãi ròng mà doanh nghiệp này thu về là hơn 73 tỷ đồng, giảm so với con số 83 tỷ đồng hồi quý III/2021. Tính chung 9 tháng, HHV hoàn thành hơn 18,3% chỉ tiêu cả năm.

“Ông lớn” khác trong ngành là CTCP Xây dựng Coteccons (HoSE: CTD) trong quý III/2022 đã lỗ sau thuế 3,5 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng đầu năm, CTD đạt 8.307 tỷ đồng doanh thu, tăng 34%; song lãi ròng chỉ vỏn vẹn 1,8 tỷ đồng, hoàn thành 9,6% chỉ tiêu lợi nhuận cả năm…

Sang năm 2023, dự kiến sẽ có 793.000 tỷ đồng dành cho giải ngân đầu tư công, tăng hơn 38% so với kế hoạch năm 2022. Bộ Tài chính cho biết, những vướng mắc đã được nhận diện từ năm 2022 sẽ được giải quyết ngay từ đầu năm 2023, kể cả giao vốn từ đầu năm, hay tổ chức đấu thầu, phê duyệt dự án từ quý I để triển khai ngay trong quý II/2023. Những yếu tố đó sẽ có tác dụng đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn trong năm 2023 nhanh hơn so với năm 2022.

VnDirect nhìn nhận giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 sẽ tăng 20-25% so với giải ngân thực tế năm 2022 nhờ nút thắt thiếu các loại vật liệu xây dựng như đá, đất đắp… đã được giải quyết khi Chính phủ cấp phép khai thác cho các mỏ mới; đồng thời giá vật liệu xây dựng như sắt thép, xi măng, đá xây dựng được dự báo sẽ giảm trong năm tới.

Theo VnDirect, giá vật liệu xây dựng sẽ tiếp tục giảm trong các quý tới do nhu cầu yếu. Giá vật liệu xây dựng giảm có thể giúp các doanh nghiệp xây dựng cải thiện biên lợi nhuận và đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công.

Thực tế, hàng loạt dự án hạ tầng giao thông trọng điểm được khởi công từ cuối năm 2022, bao gồm cao tốc Bắc -Nam giai đoạn 2 (tháng 12/2022); nhà ga hành khách và đường băng sân bay tại sân bay Long Thành (tháng 12/2022); nhà ga T3 tại sân bay Tân Sơn Nhất (tháng 12/2022)… Và tới đây sẽ có thêm nhiều dự án khởi công như cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (tháng 4/2023) và cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (tháng 6/2023). Trong khi đó, 11 dự án thành phần của cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 vẫn sẽ được đẩy mạnh thi công và hoàn thành lần lượt trong giai đoạn 2022-2024.

Đáng chú ý, các doanh nghiệp hàng đầu cũng có cơ hội giành được các gói thầu quy mô lớn, khi Bộ Giao thông - Vận tải đã được phép chỉ định thầu tại cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 đối với các gói thầu tư vấn, xây lắp, di dời hạ tầng kỹ thuật, đền bù giải phóng mặt bằng và tái định cư. Đây là động thái tháo gỡ vướng mắc về thủ tục để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án. Hiện nay Bộ cũng đã công bố các tiêu chí lựa chọn nhà thầu xây lắp nhằm đảm bảo các dự án được thực hiện một cách minh bạch. Do đó, VnDirect nhìn nhận những công ty hàng đầu với hồ sơ tốt sẽ có nhiều lợi thế để giành được các gói thầu lớn.

Với những triển vọng tích cực cho năm 2023, các cổ phiếu đầu tư công thời gian gần đây cũng đã rục rịch tăng trưởng. Cụ thể, tính trong 5 phiên trở lại đây, FCN tăng 11,3%; C4G tăng 11,4%; CTI tăng 1,3%; HHV tăng 1,3%; CII tăng 4,2%…