Đảm bảo kỷ cương trong xây dựng luật, pháp lệnh
Nhấn mạnh kỷ luật luật pháp
Thảo luận trực tuyến về nội dung này, các đại biểu Quốc hội cho rằng báo cáo thẩm tra đã chỉ ra một số hạn chế trong việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội. Trong đó chủ yếu là nguyên nhân chủ quan. Vấn đề này đã được nhắc đến rất nhiều lần ở những năm trước và tiếp tục lặp lại ở kỳ họp này.
Để đảm bảo cho việc thực hiện xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, nhiều đại biểu tiếp tục nhấn mạnh đến vấn đề kỷ luật luật pháp và điều này cần được thể hiện trong trong kỷ cương, đó là trách nhiệm của người đứng đầu các Bộ, ngành và cần coi đây là cơ sở để đánh dấu năng lực điều hành.
Đại biểu Lê Thanh Vân (Cà Mau), Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội đề xuất, Chính phủ nên phân công một Phó Thủ tướng phụ trách công tác xây dựng luật, bởi công tác này rất quan trọng và bản chất của xây dựng pháp luật là xây dựng thể chế. Như Thủ tướng nhiều lần nói muốn tăng trưởng, muốn đổi mới, muốn phát triển thì chỉ có thể chế, thể chế và thể chế.
Đại biểu Lê Thanh Vân cũng cho rằng, cần mở rộng thành phần ban soạn thảo để kiểm soát quyền lực, phản biện chính sách ngay từ quá trình xây dựng dự thảo. Có như vậy mới hạn chế bớt ý kiến vấn đề khác nhau, tranh luận không thống nhất trong quá trình thẩm tra, thảo luận tại Quốc hội.
Bên cạnh đó, đại biểu Lê Thanh Vân cũng đề xuất, từ năm 2021 cần bắt đầu nghiên cứu ban hành Luật An ninh về kinh tế, để hóa giải những nguy cơ đe dọa đến an ninh kinh tế của đất nước, đặc biệt sau tác động của đại dịch Covid-19. “Đây là vấn đề quan trọng, có thể đạo luật này là tập hợp các quy định rải rác ở văn bản khác, mang tính tố tụng về kinh tế, đặc biệt trong thu hút đầu tư để chế định tất cả vấn đề mang tính nguyên tắc nhất nhằm xử lý các vấn đề an ninh kinh tế", đại biểu Lê Thanh Vân nói.
Rút Luật Đất đai sửa đổi
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định đưa ra khỏi chương trình năm 2020 dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai để Chính phủ tiếp tục chỉ đạo việc nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, đề xuất nội dung sửa đổi trong Luật Đất đai, khắc phục các vướng mắc, bất cập, bảo đảm thể chế hóa kịp thời Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII cũng như các nghị quyết, kết luận khác của Trung ương, Bộ Chính trị và khẩn trương xây dựng dự án Luật bảo đảm chất lượng.
Một số đại biểu nêu quan điểm không đồng tình về nội dung này. Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) đề nghị cần đánh giá trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong chuẩn bị, trình dự án Luật này trước khi đề nghị rút ra khỏi chương trình. Bởi dự án luật này đã được đưa vào chương trình Kỳ họp thứ 8, sau đó cũng vì lý do “chuẩn bị” nên đã xin rút ra và chuyển sang Kỳ họp 9. “Đến nay tiếp tục xin rút ra và chưa biết lùi đến bao giờ” – đại biểu Kim Bé nói.
Nhìn nhận vấn đề quản lý đất đai thời gian qua có quá nhiều vướng mắc, một số vấn đề phát sinh mới về quản lý đất đai chưa được điều chỉnh kịp thời, khiếu nại của công dân chủ yếu liên quan đến đất đai…, đại biểu Kim Bé cho rằng ngoài năng lực của cơ quan quản lý nhà nước còn có vấn đề pháp luật chưa rõ ràng. Do đó, đại biểu đề nghị đưa dự án luật này vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021.
Cùng quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Thanh Xuân (Cần Thơ) cũng đề nghị cần bổ sung Dự án Luật này vào chương trình cho ý kiến chậm nhất năm 2021 theo hướng giao Chính phủ khẩn trương chỉ đạo tổng kết đánh giá làm cơ sở sửa đổi toàn diện Luật Đất đai chứ không phải một số điều để khắc phục vướng mắc, phù hợp thực tiễn.
Theo đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre), một trong những nguyên tắc lập Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, điều chỉnh Chương trình năm 2020 được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu ra là ưu tiên đưa vào Chương trình các dự án để triển khai thực hiện các nghị quyết, kết luận của Hội nghị Trung ương, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; tiếp tục cụ thể hóa Hiến pháp; bảo đảm phù hợp, thống nhất với các điều ước quốc tế mới được Quốc hội phê chuẩn, các luật mới được Quốc hội ban hành; đáp ứng yêu cầu cấp thiết về phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế…
“Nguyên tắc đưa ra như vậy nhưng khi đưa vào và rút ra một số dự án luật lại không đúng tinh thần này. Ví dụ Luật Đất đai, tại kỳ họp trước, đại biểu đã nhất trí phải đưa vào chương trình vì nó rất quan trọng. Phần lớn tranh chấp, xung đột do đất đai, doanh nghiệp nguy khốn mà người dân cũng vô cùng vất vả về đất đai”, đại biểu nêu quan điểm.
Tại Kỳ họp thứ 9 này, ngoài Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị đưa ra khỏi Chương trình 2020 đối với Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), trong khi bổ sung dự án Luật Cư trú (sửa đổi). Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc không chuẩn bị kịp hoặc không bảo đảm chất lượng phải lùi, rút dự án, dự thảo ra khỏi chương trình để đồng thời có giải pháp kiên quyết xử lý, để tiến tới chấm dứt tình trạng này. |