Để vượt bão COVID-19, doanh nghiệp cũng cần “vắc-xin”

"Cú đánh bồi" vào doanh nghiệp

ăm 2021 dường như đặt ra rất nhiều thách thức với các doanh nghiệp, bởi ngay từ Tết Nguyên đán, dịch COVID-19 đã một lần nữa quay trở lại với các biến thể mới lây lan dễ dàng hơn, thoát khỏi hệ miễn dịch và khó khăn hơn để phát hiện khi xét nghiệm. Đứng trước thách thức này, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc. Nhiều chủ trương, chính sách mới hỗ trợ doanh nghiệp được ban hành, qua đó các doanh nghiệp đang dần lấy lại đà phục hồi.

Tuy nhiên, “niềm vui chẳng đầy gang”, làn sóng dịch COVID-19 trở lại trong cuối tháng Tư như “cú đánh bồi” vào các doanh nghiệp, gây nhiều khó khăn, thách thức hơn nữa, nhất là các doanh nghiệp đang nhen nhóm hồi phục.

"Lần này, phục hồi kinh tế sẽ khó khăn hơn. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng tăng 3 tháng liên tiếp nhưng đến tháng Năm, tháng Sáu chưa biết thế nào khi dịch diễn biến phức tạp", ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), tỏ ra lo lắng tại tọa đàm trực tuyến với chủ đề: “Doanh nghiệp bản lĩnh vượt khó COVID-19” diễn ra mới đây.

Lo lắng của ông Lộc không phải vô cớ. Vào năm ngoái, khi COVID-19 chưa có các biến thể phức tạp và Việt Nam kiểm soát rất tốt dịch bệnh, thì 65% doanh nghiệp vẫn bị giảm doanh thu.

"Lần này, phục hồi kinh tế sẽ khó khăn hơn…" Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI

Cùng chung nhận định này, chuyên gia kinh tế Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương đánh giá, làn sóng COVID-19 lần thứ tư rất nguy hiểm, khi đánh vào hai cơ sở của nền kinh tế mà Chính phủ cố giữ vững thời gian qua, đó là cơ sở y tế và khu công nghiệp. Khả năng cầm cự của doanh nghiệp tốt nhất là 3 năm và như vậy, sức khỏe của doanh nghiệp năm nay thấp hơn năm ngoái. Nếu dịch bệnh COVID-19 tiếp tục kéo dài thì con số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.

Thực tế đã chứng minh “sức khỏe” của doanh nghiệp đang khó có khả năng chống đỡ được tác động kép từ dịch COVID-19 và thị trường. Ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc Công ty May 10, cho biết đợt dịch này có nguy cơ ảnh hưởng lớn sâu rộng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và người lao động. May 10 hiện có doanh nghiệp liên kết ở Bắc Ninh phải đóng cửa 21 ngày. Hoạt động của ngành là mùa vụ và dựa vào ngày công lao động với bình quân 300 ngày công/năm, nếu đóng cửa 21 ngày tức mất 7% tổng thời gian làm việc cả năm. Với ngành may, mất 1 ngày công cũng đã rất ảnh hưởng tới tiến độ giao hàng, cũng như đơn hàng xuất khẩu. Vì vậy, đây là bài toán khó với doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động, như dệt may, điện tử…

Bên cạnh đó, tác động thị trường cũng tạo ra nhiều sức ép cho doanh nghiệp. Chia sẻ với Thoibaonganhang.vn, chị Nguyễn Hoàng Oanh, chủ một doanh nghiệp xuất khẩu nông sản cho biết, sau vài tháng có tín hiệu chững lại thì từ đầu tháng 5 đến nay, giá cước vận chuyển container đường biển tiếp tục đà tăng trở lại. Lô hàng nông sản xuất khẩu sang Mỹ của doanh nghiệp đang chịu mức phí 10.000 USD/container 40 feet. Mức tăng này khiến doanh nghiệp rơi vào cảnh khó khăn chồng chất khi mức tiêu thụ giảm sút do dịch COVID-19, chi phí sản xuất, vận chuyển liên tục tăng với tốc độ chóng mặt.

“Nếu phải cách ly xã hội một lần nữa thì tiêu dùng trong nước sẽ giảm, xuất khẩu gặp nhiều vướng mắc do chuỗi cung ứng bị xáo trộn, chỉ cần thêm vài tuần và doanh nghiệp sẽ thiệt hại nặng nề”, anh Tịnh, giám đốc một công ty chuyên sản xuất thức ăn thủy sản, bày tỏ băn khoăn.

Bên cạnh hỗ trợ, doanh nghiệp cũng phải chủ động

ới dấu hiệu doanh nghiệp đang gặp khó khăn như trên, các cấp, các ngành đã vào cuộc, trong đó ngành Ngân hàng đã triển khai liên tục các biện pháp hỗ trợ mới.

Tại Hội nghị triển khai công tác tín dụng năm 2021 vào tháng Tư vừa qua, ông Nguyễn Tuấn Anh, Vụ trưởng Vụ tín dụng các ngành Kinh tế, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam cho biết, trước tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, bám sát những chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, căn cứ diễn biến thực tế NHNN đã triển khai nhiều giải pháp trọng tâm về tín dụng. Trong đó có các chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp gặp khó khăn bởi dịch COVID-19 từ tiền tệ, tín dụng, lãi suất, thanh toán…

Doanh nghiệp Việt Nam cũng đang cần một liều “vắc-xin”, đó là quản trị doanh nghiệp.

Hiện, các tổ chức tín dụng đã triển khai thực hiện nghiêm túc có hiệu quả, đúng quy trình, đúng đổi tượng theo các Thông tư do NHNN ban hành về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng do dịch COVID-19. Nhờ vậy, tính đến hết quý I/2021 các tổ chức tín dụng đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho gần 262 nghìn khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 với dư nợ hơn 353 nghìn tỷ đồng; miễn, giảm, hạ lãi suất cho hơn hơn 660 nghìn khách hàng với dư nợ hơn 1,27 triệu tỷ đồng, đặc biệt các tổ chức tín dụng đã cho vay mới lãi suất thấp hơn so với trước dịch với doanh số lũy kế đến nay đạt hơn 3 triệu tỷ đồng cho hơn 452 nghìn khách hàng.

Bên cạnh đó, các ngân hàng còn triển khai kịp thời các gói tín dụng để doanh nghiệp vay vốn với lãi suất ưu đãi, phù hợp với từng nhóm ngành sản xuất, kinh doanh. Đơn cử, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) đã thiết kế nhiều chương trình tín dụng ưu đãi đối với các khách hàng với mong muốn “Không để ai đơn độc trong cuộc chiến chống COVID-19” như đối với doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp FDI với lãi suất thấp từ 3,7- 6,5% tùy từng kỳ hạn.

Hay Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank) cũng đã triển khai chương trình lãi suất ưu đãi đối với sản phẩm cho vay kinh doanh dành cho khách hàng cá nhân, hộ kinh doanh vay bổ sung vốn lưu động phục vụ sản xuất kinh doanh với mức lãi suất chỉ 5,7%/năm.

Tuy nhiên theo các chuyên gia, để vượt qua “bão” COVID-19 lần này và phục hồi mạnh mẽ thì bên cạnh việc Chính phủ tiếp tục duy trì những giải pháp tích cực như: miễn, giảm, hạ lãi suất; tạm hoãn, chậm nộp thuế… thì bản thân các doanh nghiệp cũng phải chủ động hơn.

Do việc tiếp cận và tận dụng hiệu quả các chính sách này vẫn còn tùy thuộc vào năng lực của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, vì vậy trong giai đoạn này, doanh nghiệp nào chậm đổi mới, chậm sáng tạo sẽ tự thụt lùi về sau, kể cả thương hiệu lớn.

Nhiều chuyên gia khuyến cáo, phát huy nội lực, tái cấu trúc thường xuyên sẽ là giải pháp để các doanh nghiệp thích ứng với biến động của thị trường và hồi phục bền vững nhất.

Và doanh nghiệp Việt Nam cũng đang cần một liều “vắc-xin”, đó là quản trị doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp phải xây dựng quản trị minh bạch, có khả năng chống chịu trong bối cảnh dịch bệnh, phải kiên cường để chống đỡ được những tác động của dịch đến hoạt động sản xuất, kinh doanh…

(Thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/05/2020 của Chính phủ)