ECB chưa kết thúc chu kỳ thắt chặt tiền tệ

Mặc dù xuất phát chậm hơn so với nhiều NHTW lớn khác trong cuộc chiến chống lạm phát, ECB cũng đã tăng lãi suất tổng cộng 425 điểm cơ bản thông qua 9 lần tăng lãi suất liên tiếp kể từ tháng 7/2022 và chưa phát đi tín hiệu sẽ dừng lại.

Phát biểu tại họp báo sau cuộc họp chính sách tháng 7, Chủ tịch ECB Christine Lagarde cho rằng, cuộc chiến chống lạm phát vẫn chưa kết thúc. "Chúng ta có nhiều cơ sở hơn để giải quyết không? Tại thời điểm này, tôi sẽ không nói như vậy".

Đặc biệt với việc lạm phát tại Eurozone không thay đổi ở mức 5,3% trong tháng 8, cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của ECB, các nhà hoạch định chính sách đã một lần nữa nhắc lại, có khả năng sẽ có một đợt tăng lãi suất khác.

Thậm chí bộ phận nghiên cứu toàn cầu của Bank of America (BofA Global Research) cuối tuần trước còn kỳ vọng, ECB sẽ tăng cả 3 lãi suất chính sách thêm 25 điểm cơ bản tại cuộc họp ngày 14/9, với lý do triển vọng tăng trưởng yếu hơn và không có bằng chứng rõ ràng về đỉnh điểm của lạm phát cơ bản.

Tuy nhiên niềm tin về việc tăng lãi suất vào tuần tới là "không mạnh mẽ" nếu không có những bất ngờ lớn và nếu ECB không tăng lãi suất vào tháng 9 thì "tháng 7 sẽ là lần tăng lãi suất cuối cùng của chu kỳ này", BofA Global Research cho biết.

BofA Global Research cũng dự kiến lần cắt giảm đầu tiên của ECB sẽ diễn ra vào tháng 6/2024 và ECB sẽ tiếp tục giảm lãi suất hàng quý trong suốt năm 2024 và 2025. Tuy nhiên, "nếu kết quả lạm phát tháng 9 thách thức quan điểm giảm phát của chúng tôi, chúng tôi có thể sẽ trì hoãn lời kêu gọi cắt giảm lần đầu tiên", các nhà kinh tế tại BofA Global Research cho biết.

Ngân hàng Trung ương Châu Âu - ECB

Nếu dừng, cũng chỉ tạm thời

Tuy nhiên hiện hoạt động kinh tế trong khối đồng tiền chung euro bao gồm 20 thành viên đang chậm lại do tác động của các đợt tăng lãi suất mạnh mẽ của ECB. Vì thế các nhà đầu tư đang đặt cược rằng bây giờ là lúc ECB sẽ phá vỡ chuỗi tăng lãi suất liên tiếp hiện tại.

Theo đó, 39 trong số 69 nhà kinh tế (56,5%) tham gia cuộc khảo sát của Reuters được tiến hành từ ngày 5 đến ngày 7 tháng 9 dự đoán, ECB sẽ giữ nguyên lãi suất tiền gửi tại cuộc họp ngày 14/9, song 30 nhà kinh tế còn lại (43,5%) lại dự báo ECB sẽ tiếp tục tăng lãi suất tiền gửi thêm 25 điểm cơ bản lên 4,00%. Nếu thành hiện thực, đây sẽ là mức lãi suất tiền gửi lên cao nhất kể từ khi nó được thiết lập vào năm 1999.

Đáng chú ý, các nhà kinh tế đang bị chia rẽ về những gì sẽ xảy ra sau cuộc họp tháng 9. Cụ thể 36/69 nhà kinh tế dự báo lãi suất cơ bản sẽ kết thúc năm ở mức 3,75%; trong khi 33 người khác cho biết là 4,00%.

Hiện hợp đồng tương lai lãi suất cũng đang định giá khoảng 65% khả năng ECB sẽ tạm dừng lãi suất vào tháng 9, nhưng có xác suất trên 50% về một đợt tăng lãi suất khác vào cuối năm.

“Về mặt chính thức, chúng tôi dự kiến ECB sẽ giữ nguyên lãi suất trong thời gian còn lại của năm, nhưng hiện tại, song nó gần giống như việc tung đồng xu 50-50”, Jennifer Lee - Nhà kinh tế cấp cao tại BMO Capital Markets cho biết và chỉ ra rằng, dữ liệu lạm phát không rõ ràng lắm kể từ cuộc họp lần cuối của ECB. “Tất cả chúng tôi đều hào hứng tìm kiếm một số báo cáo lạm phát tiếp theo và luôn nghĩ chắc chắn rằng chúng sẽ cho chúng tôi biết họ (ECB) sẽ làm gì trong tháng 9, nhưng cả hai báo cáo lạm phát đều không giúp ích được gì".

Theo các nhà phân tích, động thái chính sách của ECB sẽ phụ thuộc vào dữ liệu kinh tế sắp tới, tương tự như Fed.

Tăng trưởng trong toàn khu vực đồng euro được dự đoán sẽ không thay đổi trong quý này và ở mức 0,1% theo quý trong quý tiếp theo. Cuộc thăm dò cho thấy nó sẽ đạt mức trung bình 0,9% vào năm 2024. Xác suất trung bình của một cuộc suy thoái trong vòng một năm đã tăng lên 45% từ mức 30% của cuộc thăm dò tháng trước.

“Nền kinh tế thực sự yếu hơn dự kiến và lạm phát đang giảm như dự kiến. Do đó, ECB có thể tiếp tục chờ đợi”, Luca Mezzomo - Trưởng bộ phận phân tích kinh tế vĩ mô tại Intesa Sanpaolo cho biết. "Nếu đó chỉ là một điểm yếu, họ sẽ tăng lãi suất cơ bản một lần nữa. Nếu thay vào đó, đó là sự khởi đầu của một đợt suy thoái sâu hơn và dai dẳng hơn thì sẽ không có đợt tăng lãi suất nào nữa".