Giải pháp đạt mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán trước năm 2025

Bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, năm 2024 sẽ tiếp tục thực hiện tốt công tác triển khai các giải pháp đã được quy định trong đề án Chiến lược phát triển TTCK Việt Nam đến năm 2030. Đồng thời, thực hiện thêm loạt giải pháp cụ thể khác trong năm 2024 để đảm bảo TTCK Việt Nam hoạt động một cách ổn định, công bằng, công khai và phát triển bền vững, hướng đến mục tiêu TTCK được nâng hạng trước năm 2025.

Theo bà Vũ Thị Chân Phương, nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi là một mục tiêu lớn TTCK Việt Nam đang hướng tới, nội dung này đã được nêu tại Nghị quyết số 86/NQ-CP ngày 11/7/2022 của Chính phủ và đưa vào chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1726/QĐ-TTg ngày 29/12/2023.

Theo kết quả phân hạng thị trường tại Báo cáo rà soát mới nhất tháng 9/2023, FTSE Russell tiếp tục giữ Việt Nam trong danh sách theo dõi nâng hạng lên Thị trường mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging market).

Trong thời gian qua, UBCKNN đã tổ chức nhiều cuộc họp với các bộ, ngành, các tổ chức xếp hạng quốc tế và các thành viên thị trường để cùng nghiên cứu, đề xuất giải pháp để tháo gỡ các nội dung còn vướng mắc trong công tác nâng hạng của TTCK Việt Nam.

Đối với nội dung ký quỹ trước giao dịch (prefunding), UBCKNN đã cùng các đơn vị liên quan, thành viên thị trường nghiên cứu giải pháp đối với vấn đề này. Đồng thời, UBCKNN cũng chủ động rà soát các văn bản pháp luật về chứng khoán để trình các cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan để kịp thời đáp ứng tiến độ. Về trung hạn, việc triển khai hoạt động bù trừ thanh toán theo mô hình Đối tác bù trừ trung tâm (CCP) là giải pháp cần thiết để giải quyết prefunding.

Đối với nội dung tỷ lệ sở hữu nước ngoài, Bộ Tài chính (UBCKNN) đã kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát các ngành nghề giới hạn tỷ lệ tham gia của nước ngoài; công bố công khai thông tin về danh mục các ngành nghề có giới hạn và tỷ lệ cụ thể của từng ngành để các nhà dầu tư dễ dàng tiếp cận thông tin; xem xét ý kiến của các tổ chức đầu tư về việc giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài chỉ nên thực hiện với các ngành nghề mang tính chiến lược, trọng yếu, liên quan đến an ninh quốc phòng…

Đồng thời, UBCKNN cũng sẽ báo cáo Bộ Tài chính xem xét sửa đổi Thông tư 96/TT-BTC về hướng dẫn công bố thông tin trên TTCK nhằm khuyến khích doanh nghiệp công bố thông tin bằng tiếng Anh, qua đó giúp nhà đầu tư nước ngoài hiểu rõ tỷ lệ sở hữu nước ngoài của từng ngành nghề cụ thể. Ngoài ra, để nâng cao khả năng tiếp cận thị trường của nhà đầu tư nước ngoài, UBCKNN đang rà soát để sửa đổi quy định tại Nghị định số 155/2020/NĐ-CP theo hướng quy định thời điểm cụ thể các công ty đại chúng bắt buộc phải hoàn thành việc thực hiện thông báo tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa trên TTCK, khẩn trương rà soát, đề xuất sửa đổi các quy định về công bố thông tin của các công ty đại chúng theo hướng yêu cầu các công ty niêm yết quy mô lớn bắt buộc thực hiện công bố thông tin bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh.

“Với những nỗ lực trên, trước mắt, UBCKNN hướng tới đáp ứng tiêu chí nâng hạng của FTSE Russell lên Thị trường mới nổi thứ cấp, tích cực phối hợp với các tổ chức quốc tế và các cơ quan liên quan triển khai các giải pháp để nâng hạng TTCK Việt Nam theo lộ trình đã đặt ra. Song song với đó, chúng tôi tiếp tục hoàn thiện quy định trong nước trên cơ sở nghiên cứu các quy định và thông lệ quốc tế để thúc đẩy TTCK Việt Nam phát triển theo hướng bền vững, tạo môi trường thuận lợi thu hút nhà đầu tư nước ngoài”, bà Vũ Thị Chân Phương trao đổi trong Talk Show Phố Tài Chính trên VTV8.

Trên thực tế, năm 2023, TTCK Việt Nam cũng đã chịu sự tác động bởi tình hình kinh tế chính trị thế giới. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội và Bộ Tài chính thì TTCK Việt Nam cũng đã hoạt động một cách ổn định, an toàn và dần trở thành một kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế. Quy mô vốn hóa của ba sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và UpCom đạt gần 6.000.000 tỷ đồng, tăng 13,6% so với cuối năm 2022, tương đương 58,1% GDP ước tính năm 2023 và bằng 62,4% GDP ước tính năm 2022.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp niêm yết cũng có những kết quả đáng khả quan, giá trị niêm yết đến cuối tháng 12/2023 tăng 16,5% so với cuối năm 2022, chiếm 21,3% GDP ước tính năm 2022 và bằng 19,9% GDP ước tính năm 2023. Trong khi đó, TTCK phái sinh tiếp tục phát huy vai trò là công cụ phòng ngừa rủi ro cho các nhà đầu tư trên TTCK. Và đặc biệt trong năm qua, việc đưa vào vận hành hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã tạo điều kiện cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển một cách bền vững, công bằng, công khai và minh bạch.

Năm 2023, UBCKNN đã rất tích cực tổ chức các hoạt động hợp tác quốc tế, cũng như các hội nghị xúc tiến đầu tư dưới nhiều các hình thức như: tổ chức hội nghị tiếp xúc song phương, gặp gỡ, trao đổi với các nhà đầu tư nước ngoài... Cũng trong năm 2023, ngoài việc tham gia các hội nghị thường niên của Chủ tịch ủy ban chứng khoán các nước, dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ Tài chính, UBCKNN cũng tổ chức rất nhiều những cuộc hội nghị, hội thảo liên quan đến việc xúc tiến đầu tư gián tiếp nước ngoài.

Tháng 7/2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã chủ trì Hội nghị bàn tròn về kết nối thị trường vốn với chủ đề "Kết nối Việt Nam - Luxembourg xây dựng thị trường vốn xanh" tại Luxembourg. Hội nghị thu hút được nhiều nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến các sản phẩm tài chính xanh của Việt Nam và mong muốn được đầu tư vào thị trường vốn của Việt Nam.

Đặc biệt, trong tháng 8/2023, UBCKNN đã phối hợp với Hiệp hội Thị trường Tài chính và Chứng khoán châu Á (ASIFMA), cùng sự hỗ trợ của World Bank, UBCKNN đã tổ chức hội nghị tại Hồng Kông (Trung Quốc) với chủ đề “Khai mở tiềm năng TTCK Việt Nam - hướng tới vị thế thị trường mới nổi” nhằm chia sẻ về những chính sách kinh tế vĩ mô cũng như tiềm năng của thị trường vốn Việt Nam, đồng thời, chia sẻ những giải pháp khắc phục các tiêu chí để nâng hạng TTCK Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Hội nghị có sự tham gia của nhiều nhà đầu tư nước ngoài, các quỹ đầu tư nước ngoài, các ngân hàng lưu ký, các công ty kiểm toán tham gia và đặc biệt là có sự tham gia của hai tổ chức xếp hạng tín nhiệm là MSCI và FTSE Russell…