Nhiều quan điểm khác nhau về chế độ hưu trước tuổi của giáo viên mầm non

Nhiều quan điểm khác nhau về chế độ nghỉ hưu trước tuổi của giáo viên mầm non (Ảnh Internet)

Theo khoản 2 Điều 28 của dự thảo Luật Nhà giáo, “Nhà giáo trong các cơ sở giáo dục mầm non nếu có nguyện vọng thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi so với quy định và không bị trừ tỷ lệ phần trăm lương hưu khi có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên”. Quy định này đã khơi mào tranh luận.

Giáo viên mầm non phải đối mặt với áp lực công việc không hề nhỏ: chăm sóc trẻ nhỏ, dạy dỗ từng cử chỉ, đòi hỏi sức khỏe thể chất lẫn tinh thần bền bỉ. Đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa) đã chỉ ra thực trạng qua tiếp xúc cử tri: “Tất cả các cô giáo đều đề xuất kiến nghị nghỉ ở tuổi 55 thôi, không ai muốn làm thêm”. Lời chia sẻ này không chỉ là tiếng nói cá nhân, mà là tâm tư của hàng ngàn giáo viên mầm non trên cả nước.

Không thể phủ nhận rằng quy định tại Điều 28 mang ý nghĩa tích cực, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đến đặc thù nghề nghiệp của giáo viên mầm non. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, trong phần kết luận, khẳng định: “Các đại biểu rất quan tâm về chính sách nhà giáo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn, điều kiện nghỉ hưu của giáo viên mầm non”. Bà nhấn mạnh đây là “chính sách ưu việt”, phản ánh sự đồng thuận của nhiều đại biểu về việc cần một cơ chế đặc thù để bảo vệ quyền lợi nhà giáo.

Ý nghĩa của quy định này nằm ở chỗ nó đảm bảo nguyên tắc “có đóng, có hưởng” theo Luật Bảo hiểm xã hội, như Phó Chủ tịch Quốc hội đã đề cập khi nói về sự logic trong hệ thống pháp luật. Giáo viên mầm non, sau 20 năm đóng bảo hiểm, được nghỉ hưu sớm mà không bị giảm lương hưu. Đây là một bước tiến so với trước đây, khi việc nghỉ sớm thường đồng nghĩa với thiệt thòi tài chính. Điều này không chỉ giúp họ có thời gian nghỉ ngơi sau những năm làm việc căng thẳng, mà còn tạo động lực để gắn bó với nghề trong giai đoạn đầu sự nghiệp.

Tuy nhiên, chính điều kiện “20 năm đóng bảo hiểm” lại làm dấy lên những ý kiến trái chiều, khi thực tế cho thấy không phải giáo viên nào cũng dễ dàng đáp ứng.

Đại biểu Mai Văn Hải lập luận rằng: “Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 thực hiện từ ngày 1/7/2025 chỉ đòi hỏi đóng 15 năm bảo hiểm để đủ điều kiện nghỉ hưu, ở đây lại quy định 20 năm”.

Đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng) đề nghị bỏ quy định giáo viên mầm non được nghỉ hưu trước 5 tuổi với điều kiện phải đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm. Bà lập luận rằng, với đặc thù nặng nhọc của nghề, việc gắn thêm điều kiện thời gian bảo hiểm không thực sự phù hợp, nhất là khi mong muốn nghỉ sớm xuất phát từ nhu cầu sức khỏe và tâm lý chính đáng.

Đại biểu Lê Thanh Hoàn (Thanh Hóa) bổ sung góc nhìn pháp lý rằng: “Tại khoản 3 Điều 169 Bộ luật Lao động đã quy định người lao động làm nghề nặng nhọc có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn không quá 5 tuổi. Nếu Chính phủ cho rằng giáo viên mầm non là ngành nghề nặng nhọc, thì hoàn toàn có quyền quy định mà không cần luật hóa khoản 2 Điều 28”. Ông đề nghị bỏ quy định này để tránh chồng chéo với các luật hiện hành.

Trước những ý kiến đa chiều, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng cho biết sẽ nghiêm túc nghiên cứu, rà soát, giải trình, tiếp thu để hoàn thiện dự thảo.

Ông nhấn mạnh tinh thần xây dựng luật: “Quốc hội chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền Quốc hội, còn những nội dung thuộc thẩm quyền Chính phủ sẽ giao Chính phủ”. Điều này cho thấy khả năng điều chỉnh: điều kiện 20 năm bảo hiểm có thể được chuyển giao cho Chính phủ linh hoạt quy định, thay vì cứng nhắc trong luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh trong phần kết luận đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Ủy ban Văn hóa và Xã hội nghiên cứu thấu đáo, tiếp thu tối đa ý kiến để chỉnh lý dự thảo. Bà nhấn mạnh sự cần thiết của một chính sách cân bằng, vừa đảm bảo quyền lợi nhà giáo, vừa thống nhất với hệ thống pháp luật. Một giải pháp khả thi có thể là giảm ngưỡng bảo hiểm xuống 15 năm như Luật Bảo hiểm xã hội 2024, hoặc bỏ hẳn điều kiện này.