Chỉ số kinh tế:
Ngày 16/5/2025, tỷ giá trung tâm của VND với USD là 24.960 đồng/USD, tỷ giá USD tại Cục Quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước là 23.762/26.158 đồng/USD. Tháng 4/2025, CPI tăng 0,07% so với tháng trước; bình quân 4 tháng đầu năm, CPI tăng 3,2%, lạm phát cơ bản tăng 3,05% so với cùng kỳ. Cả nước có hơn 15,2 nghìn doanh nghiệp thành lập mới, giảm 2,5% so với tháng trước nhưng tăng 7,4% so với cùng kỳ. Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 74,32 tỷ USD, giảm 1,4% nhưng tăng 21,3% so với cùng kỳ. Lượng khách quốc tế đạt 1,65 triệu lượt. Tính đến 30/4, tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký đạt 13,82 tỷ USD, tăng 39,9%; vốn FDI thực hiện ước đạt 6,74 tỷ USD, tăng 7,3%.

Sách giả vẫn bào mòn văn hóa đọc

Hà Thư
Hà Thư  - 
Sách giả, sách lậu xuất hiện đã lâu, nhưng đến nay vẫn là một vấn nạn “đau đầu” đối với những người làm xuất bản chân chính. Điều đáng ngại hơn, sách giả ngày một tinh vi, bán công khai trên các sàn thương mại điện tử. Nhiều ý kiến ví rằng, sách giả giống như một thứ “dịch bệnh” liên tục bào mòn văn hóa đọc.
aa
In lậu, làm sách giả ngày càng tinh vi

Các đối tượng “sống bằng sách lậu” không ngừng bàn mưu tính kế để móc nối in ấn, phát hành sách giả, sách lậu. Không chỉ bày bán công khai tại một số nơi, sách giả bước vào cả thư viện, trường học. Thậm chí họ còn ngang nhiên quảng cáo, bán sách lậu, sách giả kém chất lượng trên các sàn thương mại điện tử. Đặc biệt là khi nhiều người tiêu dùng có thói quen mua sách qua mạng sau mấy năm dịch bệnh Covid-19, thì các đối tượng bán sách giả, sách lậu càng được thể tung hoành. Có thời điểm, một số đơn vị xuất bản chính thống đã phải liên kết nhau lại và lập hồ sơ tới gần 50 địa chỉ facebook bán sách giả.

Công ty sách First News - Trí Việt là thương hiệu có nhiều đầu sách nổi tiếng bán chạy bị làm giả hàng loạt và phát hành công khai ở Hà Nội cũng như khắp các tỉnh thành và đưa lên hàng trăm fanpage, sàn thương mại điện tử. Đỉnh điểm khi phát hiện Lazada cố tình phớt lờ cảnh báo bày bán 3 phiên bản sách giả công khai với số lượng lượng lớn, First News đã lập hàng chục vi bằng chính thức nộp đơn khởi kiện Lazada - Alibaba. Các đầu sách bị làm giả của đơn vị này đã lên tới hàng trăm tựa sách. Trong đó hầu hết là những tác phẩm nổi tiếng, được bạn đọc yêu thích, như: "Muôn kiếp nhân sinh", "Hành trình về Phương Đông", bộ sách "Hạt giống tâm hồn", "Đắc nhân tâm", "Quẳng gánh lo đi và vui sống", "Nghĩ giàu - làm giàu", "Đi tìm lẽ sống"... Đại diện First News - Trí Việt từng “tiết lộ”: Có lần, đơn vị thử đặt một cách ngẫu nhiên 172 đơn hàng mua sách giảm giá hơn 50% trên Lazada và các trang mạng bán hàng khác, thật đau lòng khi mở ra thì tất cả đều là sách giả.

Một số tựa sách bị làm giả của First News - Trí Việt
Một số tựa sách bị làm giả của First News - Trí Việt

Bên cạnh đó, nhiều đầu sách bán chạy khác của các đơn vị xuất bản, phát hành như Nhà xuất bản (NXB) Trẻ, NXB Kim Đồng, NXB Giáo dục Việt Nam; Nhã Nam, Tân Việt, Đông A… đều bị in lậu, làm giả. Các đối tượng thường nhằm vào những cuốn sách đang bán chạy, hoặc các tựa sách có thể bán lâu dài để làm lậu. Ví dụ như bộ sách “Kính vạn hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, bộ sách của nhà văn Mario Puzo - tác giả “Bố già”, hay những tựa sách bán chạy như: “Nhà giả kim”, “Cây cam ngọt của tôi”, “Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian”…

Ông Nguyễn Văn Phước - Tổng Giám đốc First News - Trí Việt từng tỏ ra ngao ngán: “Một cuốn sách thật muốn được xuất bản phải trải qua hàng chục khâu kiểm duyệt chặt chẽ mới được in, phát hành - còn sản xuất, phát hành sách giả ở Việt Nam sao quá dễ dàng?”.

Tại Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề "Bảo vệ bản quyền sách trên không gian mạng" mới đây, bà Phan Thị Thu Hà - Giám đốc NXB Trẻ, cung cấp số liệu nghiên cứu của Media Partners Asia, năm 2022, Việt Nam đứng thứ ba trong khu vực (sau Indonesia và Philippines) về tỷ lệ vi phạm bản quyền trên không gian số, đứng thứ nhất về số người (khoảng 15,5 triệu người) xem bất hợp pháp làm thất thoát khoảng 348 triệu USD. Theo bà Hà, có 3 hình thức vi phạm bản quyền chính trên mạng. Một là sao chép các nội dung, sau đó đăng tải trên website, mạng xã hội. Nhiều độc giả có xu hướng thích dùng nội dung không có bản quyền này, do có nhiều website lậu, diễn đàn cung cấp với giá rẻ, thậm chí miễn phí. Hai là bán sách lậu thông qua mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử. Giá sách giả được bán chỉ bằng một nửa, thậm chí 1/3 sách thật. Ngoài thiệt hại tới các đơn vị xuất bản, độc giả cũng mua phải sản phẩm kém chất lượng, nhiều lỗi sai. Do sách được bán online, độc giả nhận rồi mới phát hiện. Ba là livestream theo hình thức tóm tắt, đánh giá (review) sách. Theo thông lệ, việc quảng cáo chỉ được sử dụng khoảng 10% nội dung tác phẩm, nhưng nhiều người đã đọc toàn bộ nội dung sách nhằm tăng tương tác.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh - người có nhiều đầu sách bị in lậu trong vòng 20 năm qua, cũng cho rằng, sách giả, sách lậu là một thứ bệnh “trầm kha”. Ông ví rằng sách giả, sách lậu “như căn bệnh mãn tính, từng ngày làm mưng mủ tâm hồn bạn đọc và hủy hoại những gì tốt đẹp nhất mà các nhà văn hóa, các nhà giáo dục muốn đem lại cho đời sống tinh thần của con người”.

Dưới góc nhìn của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, hiện nay nạn sách giả, sách lậu “giống như một thứ virus, một thứ dịch bệnh bào mòn sức khỏe văn hóa, sức khỏe tinh thần của cộng đồng”, nhà văn nói, đồng thời cho rằng, nhìn xa hơn, nạn sách giả, sách lậu còn làm xấu hình ảnh của đất nước, làm ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh nói chung và kinh doanh văn hóa nói riêng. “Việc dẹp được tệ nạn này sẽ cho thấy năng lực quản lý và quyết tâm của Nhà nước trong việc trong sạch hóa môi trường văn hóa và kinh doanh”, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh nói thêm.

Cũng theo nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, nếu muốn giúp trẻ em thích đọc sách, trước khi nói đến những kế sách cao xa, việc đầu tiên chúng ta cần làm là tạo ra môi trường lành mạnh để các em được mua và đọc sách thật. Chúng ta không thể xây dựng văn hóa đọc bằng cách để phát tán ngày càng nhiều sách giả, sách lậu, sách vi phạm bản quyền, vi phạm luật pháp, vi phạm các công ước quốc tế. Văn hóa đọc không thể xây dựng trên nền tảng phản văn hóa.

Nhưng rõ ràng, không thể “đổ lỗi” cho độc giả. Cũng không nên kỳ vọng quá nhiều vào việc “độc giả phải trở thành người tiêu dùng thông thái”. Bởi một khi các đối tượng xấu muốn trục lợi từ việc in ấn, phát hành sách lậu, sách giả thì họ sẽ nghĩ ra “trăm phương ngàn kế” để thu hút độc giả, đánh vào tâm lý thích mua sách “sale off”, sách đồng giá, sách thanh lý... Theo nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, chỉ có các cơ quan chức năng quản lý về kinh tế và văn hóa mới có đủ công cụ để trấn áp tệ nạn này, bởi vì không ai có thể "chống giặc bằng tay không". “Tôi hy vọng các nhà thực thi luật pháp nghiêm minh hơn và các nhà làm luật cần phải rà soát lại hành lang pháp lý để điều chỉnh tội danh và khung hình phạt đối với các đơn vị làm sách giả, sách lậu sao cho đủ sức răn đe”, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh bày tỏ.

Hà Thư

Tin liên quan

Tin khác

Khi văn hóa – lịch sử “kết duyên” cùng hội họa

Khi văn hóa – lịch sử “kết duyên” cùng hội họa

Sáng Chủ nhật ngày 11/05/2025, Nhà xuất bản Kim Đồng phối hợp cùng Viện Pháp tổ chức buổi tọa đàm “Truyện tranh: Khi văn hóa – lịch sử “kết duyên” cùng hội họa”, đồng thời cho ra mắt 2 cuốn sách “Kí ức kiều bào: Lính thợ - Lao động Việt Nam đến Pháp giữa Thế chiến II” và “Kí ức kiều bào: Chân đăng – Phu mỏ người Việt ở Tân Thế Giới” của họa sĩ Clément Baloup. Đây là sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động của một dự án phát triển truyện tranh tại Việt Nam.
Hội đồng Anh khởi động Chương trình tài trợ Kết nối thông qua Văn hóa

Hội đồng Anh khởi động Chương trình tài trợ Kết nối thông qua Văn hóa

Thúc đẩy hợp tác nghệ thuật mạnh mẽ, xuyên biên giới giữa Vương quốc Anh và thế giới
Làng cờ Từ Vân tích cực sản xuất phục vụ đại lễ

Làng cờ Từ Vân tích cực sản xuất phục vụ đại lễ

Trong dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) năm nay, không khí tại làng nghề truyền thống Từ Vân (xã Lê Lợi, Thường Tín, Hà Nội) trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Các hộ gia đình sản xuất kinh doanh cờ Tổ quốc, tất bật sản xuất từ sáng sớm đến tối muộn, cung ứng hàng nghìn lá cờ mỗi ngày để phục vụ đại lễ trọng đại của toàn dân tộc.
Kế hoạch triển khai Nghị quyết của Quốc hội về CTMTQG phát triển văn hóa

Kế hoạch triển khai Nghị quyết của Quốc hội về CTMTQG phát triển văn hóa

Chính phủ ban hành Nghị quyết 114/NQ-CP kế hoạch triển khai Nghị quyết 162/2024/QH15 phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) phát triển văn hóa
Sân chơi trong thành phố: Niềm cảm hứng từ nửa vòng trái đất

Sân chơi trong thành phố: Niềm cảm hứng từ nửa vòng trái đất

Với mong muốn bảo vệ môi trường cùng sự khát khao tạo nên những không gian chơi cho trẻ em, kiến trúc sư (KTS) Chu Kim Đức và nhóm Think Playgrounds xây dựng gần 175 sân chơi miễn phí từ những vật liệu tái chế.
Thi đua không phải khẩu hiệu, mà là cam kết hành động

Thi đua không phải khẩu hiệu, mà là cam kết hành động

Ngày 26/4, tại Hà Nội Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam đã tổ chức Hội nghị tuyên dương Điển hình tiên tiến lần thứ VI (2020 - 2025). Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng đã đến dự và phát biểu tại hội nghị.
Ra mắt Tập 22 Công trình sách “Ký ức người lính”

Ra mắt Tập 22 Công trình sách “Ký ức người lính”

Ngày 25/4/2025, Ban Chỉ đạo, Ban tổ chức, Ban Biên soạn và CLB Truyền thống Kháng chiến Khối Vũ trang Biệt động Quân khu Sài Gòn - Gia Định đã tổ chức lễ ra mắt, giới thiệu Tập 22 Công trình sách “Ký ức người lính”. Tác phẩm này viết riêng về lực lượng Biệt động Sài Gòn - Gia Định, nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).
[Infographic] Chuỗi hoạt động văn hóa đặc sắc tại Phố cổ Hà Nội

[Infographic] Chuỗi hoạt động văn hóa đặc sắc tại Phố cổ Hà Nội

Chuỗi hoạt động văn hóa đặc sắc nhằm hòa chung không khí cả nước kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), 139 năm Ngày Quốc tế lao động (1/5/1886 - 1/5/2025), hướng tới kỷ niệm 71 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2025) và 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), diễn ra từ ngày 18/4 đến ngày 1/6, tại Phố cổ Hà Nội, hứa hẹn là điểm đến văn hóa đặc sắc, lan tỏa giá trị truyền thống, lịch sử tới thế hệ trẻ cũng như du khách.
Bước đi mới trong giáo dục khai phóng tại Victoria School

Bước đi mới trong giáo dục khai phóng tại Victoria School

Vào tối 19 và 20/04/2025 tại Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh, Trường Quốc tế Song ngữ Victoria đã công diễn vở nhạc kịch The Enchanted Crossbow – một tác phẩm sân khấu độc đáo, lấy cảm hứng từ truyền thuyết Chiếc nỏ thần và được thể hiện theo phong cách Broadway hiện đại, hòa quyện cùng tinh thần lãng mạn bi tráng của Romeo & Juliet.
Giới thiệu văn hóa Hàn Quốc tại Hội chợ Du lịch Quốc tế VITM Hà Nội 2025

Giới thiệu văn hóa Hàn Quốc tại Hội chợ Du lịch Quốc tế VITM Hà Nội 2025

Tổng cục Du lịch Hàn Quốc tại Việt Nam (KTO Việt Nam) tham dự Hội chợ Du lịch Quốc tế VITM 2025 từ ngày 10-13/4/2025 tại Trung tâm Triển lãm Quốc tế Hà Nội I.C.E và là một trong những gian hàng lớn nhất tại sự kiện với nhiều hoạt động đặc sắc.