Thanh toán không dùng tiền mặt gia tăng giá trị khác biệt khi dùng dịch vụ công

Hội thảo có sự tham gia của ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh; Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng; lãnh đạo một số tỉnh, bộ, ngành, sở, ban, ngành TP. Hồ Chí Minh; một số tổ chức tín dụng, công ty tài chính, công ty trung gian thanh toán trong và ngoài nước; doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ; đại diện các cơ quan thông tấn, báo chí...

Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng tham quan các gian hàng trình diễn công nghệ thanh toán của các ngân hàng bên lề Hội thảo

Phát biểu tại Hội thảo, ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho biết, phát triển thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) nói chung, TTKDTM trong khu vực Chính phủ, dịch vụ hành chính công nói riêng là chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Chính phủ từ giữa thập niên trước đến nay. Cụ thể hóa chủ trương này, NHNN đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan, UBND các tỉnh, thành phố triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy TTKDTM.

Theo đó, hành lang pháp lý, cơ chế chính sách về TTKDTM tiếp tục được hoàn thiện, hỗ trợ, thúc đẩy thanh toán điện tử trong khu vực Chính phủ, dịch vụ hành chính công. NHNN luôn quan tâm nâng cấp, phát triển hạ tầng thanh toán hiện đại có khả năng kết nối, tích hợp với các hệ thống khác… cho phép các ngân hàng thương mại, trung gian thanh toán cung ứng các dịch vụ, phương tiện thanh toán hiện đại, đa dạng, tiện lợi, mở rộng phạm vi cung ứng trên toàn quốc để giảm thời gian và chi phí giao dịch cho người dân, doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, các tổ chức tín dụng, trung gian thanh toán đã chú trọng phát triển mạnh hệ sinh thái số với các sản phẩm dịch vụ, phương thức thanh toán mới, an toàn, tiện lợi, đem lại lợi ích, thiết thực cho người dân, doanh nghiệp; nhiều dịch vụ, phương thức thanh toán mới như mở tài khoản/mở thẻ bằng eKYC, thanh toán, chuyển tiền, rút tiền tại ATM bằng mã QR, thanh toán thẻ chíp phi tiếp xúc (contactless chip), xác thực thanh toán sinh trắc học, mã hóa thông tin thẻ…

Đối với công tác phối hợp thu ngân sách nhà nước (NSNN) bằng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt qua ngân hàng thương mại tiếp tục được chú trọng và tăng cường. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng của NHNN đã được kết nối với toàn bộ 63 Kho bạc Nhà nước (KBNN) cấp tỉnh trong cả nước. NHNN đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng chủ động đầu tư cơ sở hạ tầng và công nghệ kết nối với các cơ quan liên quan (Thuế, Hải quan, KBNN) cải tiến, đa dạng hóa các kênh thu, nộp thuế, tạo nhiều tiện ích và thuận lợi cho doanh nghiệp và cá nhân nộp thuế. Cổng Dịch vụ công quốc gia (DVCQG) đã tích hợp chức năng thanh toán trực tuyến, cho phép người dân, doanh nghiệp có thể sử dụng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt để thực hiện thanh toán trực tuyến. NHNN cũng đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại, các tổ chức trung gian thanh toán tích cực đầu tư ứng dụng công nghệ, nghiên cứu, có giải pháp kết nối với Cổng DVCQG; việc thúc đẩy mạnh TTKDTM đối với các dịch vụ giáo dục, y tế, điện, nước, chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp thất nghiệp… cũng được chú trọng.

Toàn cảnh Hội thảo

Tại TP. Hồ Chí Minh - một trong số những địa phương tích cực và đi đầu trong công tác thúc đẩy TTKDTM các dịch vụ công đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực, bà Võ Thị Trung Trinh, Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông cho biết, thành phố đã đưa vào vận hành Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính TP. Hồ Chí Minh (hợp nhất Cổng dịch vụ công và Một cửa điện tử), kết nối Hệ thống định danh công dân theo Đề án 06, thiết lập 1.590 thủ tục hành chính trên môi trường số; triển khai 635 dịch vụ công trực tuyến. Đặc biệt, thanh toán lệ phí trực tuyến đã đạt hơn 13 tỷ đồng.

Trong lĩnh vực công thương, thành phố cũng đẩy mạnh TTKDTM. Ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh cho biết, thành phố có tiềm năng rất lớn trong lĩnh vực thương mại với 3 chợ đầu mối, 222 chợ truyền thống, 237 siêu thị, 48 trung tâm thương mại… Các cơ sở này đều tham gia vào hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt. Nhờ đó, tỷ lệ TTKDTM của TP. Hồ Chí Minh ở vị thế hàng đầu trong cả nước.

Đặc biệt, trong lĩnh vực y tế - một trong lĩnh vực gần gũi với người dân nhất, cũng ưu tiên TTKDTM. Ông Đặng Anh Long, Trưởng Phòng Tài chính kế toán, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh, đơn vị đang triển khai giải pháp TTKDTM trên phạm vi rộng, không giới hạn thời gian, không gian. Bệnh nhân có thể thanh toán đăng ký khám bệnh qua App và Kios; thanh toán qua thẻ khám chữa bệnh kiêm ATM; thanh toán viện phí ngoại trú và nội trú; thanh toán với ngân sách; thanh toán tiền thuốc tại nhà thuốc.

Những chuyển biến tích cực trong TTKDTM các dịch vụ công một phần đến từ việc các ngân hàng, trung gian thanh toán tích cực xây dựng hệ sinh thái thanh toán số. Ông Đặng Hoài Đức, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cho biết, với số lượng đối tác đa dạng, rộng khắp, Vietcombank hiện đang cung cấp dịch vụ thanh toán số trong tất cả lĩnh vực như hành chính công, bảo hiểm xã hội, thuế; y tế (bệnh viện, trung tâm y tế, nhà thuốc, cơ sở cung ứng thiết bị y tế... Thời gian qua, Vietcombank vinh dự nhận được nhiều giải thưởng cho các tổ chức uy tín hàng đầu thế giới trao tặng. Đây là động lực để Vietcombank tiếp tục phấn đấu cung cấp cho thị trường những sản phẩm dịch vụ thanh toán dịch vụ công nói riêng và các dịch vụ phục vụ nhu cầu của người dân và doanh nghiệp nói chung trên nền tảng số với nhiều giá trị gia tăng khác biệt, đáp ứng các yêu cầu ngày càng đa dạng trong xu thế chuyển đổi số.

Không chỉ ngân hàng, các trung gian thanh toán cũng nỗ lực mang đến các giải pháp thanh toán dịch vụ công hiện đại. Ông Nguyễn Bá Diệp, Đồng sáng lập MoMo cho biết, MoMo là một trong những ví điện tử đầu tiên kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia. Với lượng khách hàng trẻ, thành thạo công nghệ, lượng thanh toán qua MoMo đã tăng trưởng mạnh qua mỗi năm, chiếm 33,7% tổng giao dịch qua cổng dịch vụ công quốc gia trong năm 2022. Công ty cũng phối hợp với các tỉnh thành phố lớn trên toàn quốc như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu để triển khai các chương trình phát triển TTKDTM, các tuyến phố thanh toán không dùng tiền mặt…

Là đơn vị đồng hành cùng các ngân hàng, trung gian thanh toán trong TTKDTM, ông Nguyễn Quang Minh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam chia sẻ, một số hoạt động nổi bật của NAPAS với trung gian thanh toán trong năm qua có thể kể đến như công tác triển khai thí điểm VietQR thanh toán, mở rộng hình thức thanh toán điện tử trong các lĩnh vực giao thông, giáo dục, tổ chức nhiều chương trình ưu đãi thúc đẩy khách hàng chi tiêu, thanh toán không tiền mặt.

Đáng chú ý số lượng giao dịch VietQR trung bình/ngày gấp 7 lần giao dịch rút tiền mặt. Hàng tháng có hơn 20 triệu người sử dụng ứng dụng ngân hàng để quét mã VietQR; hơn 11 triệu mã VietQR được sử dụng để nhận tiền, trung bình gần 3 triệu mã VietQR mới được tạo mới/tháng. Nhờ đó, VietQR góp phần thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và phổ cập tài chính toàn diện quốc gia.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Sự kiện

Dẫu vậy, hành trình thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt trong các dịch vụ công cũng gặp không ít khó khăn, thách thức. Đưa ra một số định hướng, giải pháp, Vụ Trưởng Vụ Thanh toán cho biết, trong thời gian tới tập trung hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán điện tử; chỉ đạo nâng cấp, phát triển Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng, hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử, hệ thống thanh toán của các ngân hàng; tiếp tục ứng dụng, phát triển các sản phẩm, dịch vụ thanh toán trên thiết bị di động; tiếp tục triển khai có hiệu quả Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030” nhằm từng bước làm sạch cơ sở dữ liệu khách hàng… để phát triển các ứng dụng nhằm thúc đẩy thanh toán điện tử trong khu vực Chính phủ, dịch vụ hành chính công.

Đồng thời, NHNN phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan thúc đẩy thanh toán điện tử trong khu vực chính phủ, dịch vụ hành chính công, nhất là trong công tác phối hợp thu ngân sách nhà nước, trong lĩnh vực y tế, giáo dục; đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, đào tạo, hướng dẫn nâng cao nhận thức về hoạt động TTKDTM, trong đó có bảo vệ, quyền lợi ích hợp pháp của người dử dụng phương tiện, dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.