Tiếp tục bàn thảo về trách nhiệm hình sự của pháp nhân

Sáng nay (14/9), dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khai mạc phiên họp thứ 41. Cho ý kiến về dự thảo Bộ luật hình sự (sửa đổi), vấn đề được đa số đại biểu tập trung thảo luận là quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân và việc hạn chế hình phạt tử hình đối với 7 tội danh.

Cho ý kiến về dự thảo Bộ luật hình sự (sửa đổi), giữa cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra còn có ý kiến khác nhau xung quanh quy định hạn chế hình phạt tử hình. Dự thảo Bộ luật hình sự dự kiến bỏ hình phạt tử hình đối với 7 tội danh gồm: cướp tài sản; phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia; chống mệnh lệnh; đầu hàng địch; phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược; chống loài người; tội phạm chiến tranh.

Ngoài ra, dự thảo còn tách riêng hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy thành tội danh riêng và bỏ hình phạt tử hình ở tội này.

Theo lý giải của Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường, thực tiễn áp dụng hình phạt tử hình từ năm 2005-2014, việc quy định và áp dụng hình phạt tử hình đối với hành vi tàng trữ, vận chuyển chất ma túy có nhiều trường hợp chưa thực sự thỏa đáng như tử hình với những người chỉ đơn thuần là vận chuyển thuê ma túy mà không phải là những người chủ mưu, cầm đầu đường dây buôn bán ma túy. Do vậy, đề nghị bỏ hình phạt tử hình với hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.

Tuy nhiên, đại diện cơ quan thẩm tra đề nghị, để đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy thì chưa nên bỏ hình phạt tử hình ở tội này.

Chủ tịch Hội đồng dân tộc Ksor Phước thì cho biết, “đi khảo sát về tình hình ma túy ở vùng đồng bào dân tộc thì thấy nếu mình để án tử hình này thì đối tượng vận chuyển chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông, Thái... còn chủ lậu thì lại an toàn, không bị gì. Do đó nếu giảm được thì nên giảm, ta sẽ còn các cách khác để xử và có tính giáo dục răn đe hơn”.

Về trách nhiệm hình sự của pháp nhân, nhiều ý kiến tán thành việc bổ sung trách nhiệm hình sự của pháp nhân vào Bộ luật hình sự nhằm đáp ứng yêu cầu đấu tranh, xử lý vi phạm pháp luật của pháp nhân. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý đề nghị cần làm rõ phạm vi trách nhiệm và mức độ trách nhiệm của pháp nhân, tránh tình trạng lấy trách nhiệm pháp nhân để lấn tránh, trốn tránh trách nhiệm cá nhân.

“Có 1 điều phải làm rõ là phạm vi trách nhiệm ở đây như thế nào giữa pháp nhân và cá nhân. Và khi chúng ta nói pháp nhân không có nghĩa là không có cá nhân. Pháp nhân là đơn vị, tổ chức, cơ quan nhưng đại diện cho pháp nhân đấy, đứng đầu pháp nhân đấy lại là cá nhân. Như vậy ai sẽ chịu trách nhiệm ở đây, mức độ vi phạm như thế nào. Nếu không xác định rõ vấn đề này thì không đáp ứng được yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm của chúng ta”, ông Phan Trung Lý phân tích.

Diễn ra từ nay đến ngày 24/9, phiên họp 41 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về nhiều nội dung quan trọng để chuẩn bị cho kỳ họp thứ 10 của Quốc hội sắp tới.

Trong đó, về công tác giám sát, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, hoạt động chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa 13 đến năm 2015; Báo cáo kết quả giám sát về hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; cho ý kiến về Báo cáo công tác thi hành án, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng năm 2015; nghe đoàn giám sát báo cáo về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai tại các nông, lâm trường quốc doanh giai đoạn 2004-2014 và nhiều nội dung quan trọng khác.