Xử lý nghiêm những chủ tàu vi phạm

Đánh bắt ngoài vùng “phủ sóng”

Thời gian gần đây, cùng với cả nước các địa phương ven biển khu vực miền Trung đang nỗ lực thực hiện việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Những nỗ lực này nhằm sớm gỡ “thẻ vàng” từ Ủy ban Châu Âu (EC). Tuy nhiên, vì lợi nhuận vẫn còn những chủ tàu cá liều lĩnh vi phạm, trong đó đáng lên án và cần xử lý nghiêm hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp trên vùng biển nước ngoài.

Tại khu vực miền Trung, liên quan đến hành vi khai thác hải sản tại vùng biển nước ngoài, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Võ Minh Vương, trú huyện đảo Lý Sơn, chủ tàu cá QNg 96372 TS, do có hành vi khai thác hải sản tại vùng biển của quốc gia, vùng lãnh thổ khác mà không có giấy phép. Cụ thể, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã xử phạt ông Vương, số tiền hơn 900 triệu đồng, đồng thời tước sử dụng bằng thuyền trưởng trong 9 tháng. Theo quyết định xử phạt, chủ tài này bị xử phạt 3 hành vi gồm: khai thác hải sản tại vùng biển của quốc gia, vùng lãnh thổ khác không có giấy phép; không duy trì hoạt động thiết bị giám sát hành trình khi hành nghề trên biển và hành vi viết số đăng ký tàu cá không đúng quy định. Trong đó, hành vi khai thác hải sản tại vùng biển của quốc gia, vùng lãnh thổ khác mà không có giấy phép bị phạt số tiền cao nhất lên đến 900 triệu đồng...

Tiếp tục tuyên truyền nâng cao ý thức cho ngư dân về nỗ lực gỡ “thẻ vàng”

Trước đó, tàu cá QNg 96372 TS xuất bến đi hành nghề câu ở ngư trường Trường Sa. Tuy nhiên, sau đó chủ tàu Võ Minh Vương lại đưa phương tiện cùng 15 lao động đến Malaysia hợp đồng khai thác hải sản với một người dân bản địa. Số tiền đóng cho người này để đánh bắt trên ngư trường Malaysia là 15.000 USD/năm. Tại đây, ông Vương đã thay đổi số hiệu đăng ký trên thân tàu, đồng thời tắt thiết bị giám sát hành trình để trốn tránh sự kiểm soát của các cơ quan chức năng... Tuy nhiên, sau đó hành vi của chủ tàu đã bị cơ quan chức năng Quảng Ngãi phát hiện và xử lý nghiêm khắc.

Ở địa phương lân cận là Bình Định, các cơ quan chức năng cũng đã phải xử phạt một số trường hợp chủ tàu cố tình vi phạm IUU. Đơn cử như trường hợp, UBND tỉnh Bình Định đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với ông Trương Văn Sơn, trú huyện Hoài Nhơn, chủ tàu cá BĐ-97277 TS số tiền 900 triệu đồng do hành vi xâm phạm vùng biển Đài Loan (Trung Quốc). UBND tỉnh Bình Định cũng tước quyền sử dụng chứng chỉ thuyền trưởng tàu cá thời hạn 6 tháng đối với ông Sơn. Ngoài ra, Chi cục Thủy sản Bình Định còn xóa số đăng ký tàu cá và thu hồi giấy phép khai thác thủy sản của tàu cá BĐ- 97277 TS. Trước đó, ông Trương Văn Sơn đã điều khiển tàu cá BĐ- 97277 TS vi phạm vùng biển Đài Loan để khai thác thủy sản trái phép, thì bị lực lượng chức năng ở đây phát hiện bắt giữ...

Ngoài 2 trường hợp cụ thể trên, trong thời gian qua các địa phương trong khu vực miền Trung còn phát hiện một số trường hợp chủ tàu cá cố tình đưa tàu cá ra ngoài vùng biển thuộc chủ quyền của nước ta để khai thác hải sản. Những “con sâu làm rầu nồi canh” này đang khiến cho việc gỡ “thẻ vàng” thủy sản của Ủy ban châu Âu và triển khai Luật Thủy sản gặp rất nhiều khó khăn ở các địa phương.

Kiên quyết xử lý vi phạm

Khách quan mà nói, ngoài những trường hợp các chủ tàu vì lợi nhuận mà cố tình vi phạm việc đánh bắt ngoài vùng “phủ sóng” như đã nói ở trên, thì vẫn có những trường hợp một số chủ tàu không cố ý đưa tàu ra vùng biển nước ngoài để khai thác bất hợp pháp. Song, do khi tàu tắt máy thả trôi, có thể bị gió đẩy ra khỏi ranh giới của vùng biển Việt Nam. Hoặc, do các máy móc, thiết bị giám sát hành trình trục trặc không nhận được cảnh báo khi tàu đi vào phạm vi của khu vực khai thác hải sản bất hợp pháp.

Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tính đến ngày 31/8/2020, số lượng tàu cá cả nước đã lắp thiết bị giám sát hành trình là 24.851/30.851 tàu từ 15m trở lên, đạt 80,61%. Tuy nhiên, còn rất nhiều tàu khi ra khơi đã tự ý gỡ bỏ thiết bị giám sát, còn tàu thì di chuyển ra chỗ khác để đánh bắt. Trong khi đó, về tình hình tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài, từ đầu năm 2020 đến ngày 31/8/2020 đã xảy ra 57 vụ/92 tàu bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, so với cùng kỳ năm 2019 giảm 53 vụ/89 tàu... Bất luận do nguyên nhân gì thì việc khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến những nỗ lực gỡ “thẻ vàng” thủy sản của Việt Nam. Bởi vậy, các cơ quan chức năng cần thực hiện đồng bộ các giải pháp, kiên quyết ngăn chặn, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, chấm dứt tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp...

Trên thực tế, trong thời gian qua các địa phương trong khu vực miền Trung cũng như cả nước đã phối hợp chặt chẽ với phía EC trong công tác chống khai thác IUU. Sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của hệ thống chính trị, các cơ quan chức năng, đặc biệt là các ngư dân đã đạt được những kết quả khả quan, được Ủy ban châu Âu đã đánh giá cao. Tuy nhiên, trên thực tế việc xóa “thẻ vàng” sẽ chưa thực hiện được khi còn những tàu cá liều lĩnh đánh bắt bất hợp pháp.

Mới đây, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng, đã yêu cầu điều tra, xử lý nghiêm những đường dây môi giới, móc nối đưa tàu cá Việt Nam ra nước ngoài đánh bắt trái phép. Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các cơ quan chức năng, cùng 28 tỉnh, thành ven biển quyết liệt triển khai các giải pháp, kiên quyết ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài.