Bức xúc việc phá rừng đặc dụng

	Một dự án bất chấp quy định pháp luật
	Phá rừng phòng hộ ở Phú Yên: Chia nhỏ để lách luật

Cấp phép trái quy định luật pháp

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, khu vực lựa chọn khai thác đất san lấp vật liệu xây dựng thông thường phục vụ thi công dự án Hầm đường bộ Đèo Cả có diện tích 16ha tại xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa đang được quy hoạch là đất rừng đặc dụng do Ban quản lý rừng đặc dụng Đèo Cả quản lý, có chức năng bảo vệ di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh; khu vực cấm hoạt động khoáng sản theo quy định của Luật Khoáng sản.

Dự án Hầm đường bộ Đèo Cả được triển khai nhanh nhưng để xảy ra nhiều vi phạm

Hiện trạng của 16ha có 15ha có rừng, được Ban Quản lý rừng đặc dụng Đèo Cả ký hợp đồng giao khoán cho 11 hộ dân bỏ vốn thực hiện trồng rừng, được chủ động sản xuất trên diện tích đất khoán, hưởng thành quả lao động và kết quả đầu tư trên đất nhận khoán theo hợp đồng... theo quy định tại Nghị định số 01/NĐ - CP ngày 4/1/1995 của Chính phủ.

Tuy nhiên, theo kết quả kiểm tra của Thanh tra Chính phủ, việc xác định, giới thiệu địa điểm đầu tư và quá trình lập, thẩm định phê duyệt, triển khai thực hiện dự án để xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm.

Cụ thể, việc UBND tỉnh Phú Yên phê duyệt điểm quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tỉnh Phú Yên đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020, trong đó có mỏ đất san lấp vật liệu xây dựng thông thường tại xã Hòa Xuân Nam đang được quy hoạch là đất rừng đặc dụng, thuộc khu vực cấm hoạt động khoáng sản, chưa phù hợp Luật Khoáng sản năm 2010.

Việc UBND tỉnh cho phép doanh nghiệp vừa khai thác, vừa hoàn tất thủ tục với diện tích 2ha khi chưa có quyết định thu hồi, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, mục đích sử dụng rừng là vi phạm Luật Đất đai và Luật Khoáng sản.

Sau đó, UBND tỉnh cấp Giấy phép khai thác khoáng sản (số 40/GP-UBND ngày 14/11/2012), dẫn đến việc người dân tự khai thác 15ha rừng trồng thuộc quy hoạch rừng đặc dụng. Trong đó, có khoảng 7,3ha bị đào, xúc để khai thác đất san lấp vật liệu xây dựng thông thường tại khu vực đang được quy hoạch rừng đặc dụng, thuộc khu vực cấm hoạt động khoáng sản là vi phạm Luật Khoáng sản năm 2010.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh ban hành quyết định về việc thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất để thực hiện dự án khi dự án chưa có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của UBND huyện Đông Hòa và tỉnh Phú Yên, chưa chuyển mục đích sử dụng rừng là vi phạm quy định Luật Bảo vệ và Phát triển rừng và Luật Đất đai.

Cần xử lý nghiêm những vi phạm

Việc UBND tỉnh chấp thuận phương án cho DN được nộp tiền trồng rừng thay thế, không phải trồng cây Sao đen trên diện tích khai thác là không đúng với Báo cáo đánh giá tác động môi trường và dự án cải tạo phục hồi môi trường được phê duyệt và hướng dẫn của Tổng cục Lâm nghiệp.

Ngoài ra, UBND huyện Đông Hòa phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi chưa có quyết định thu hồi đất là trái quy định tại Điều 31 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP của Chính phủ. Việc Công ty Hải Thạch thực hiện khai thác khoáng sản đất san lấp vật liệu xây dựng thông thường khi chưa có quyết định cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng rừng, chưa được bàn giao mặt bằng là vi phạm Luật Đất đai và Luật Khoáng sản…

Điều đáng nói, trong quá trình khai thác, Công ty Hải Thạch không thực hiện theo hình thức cuốn chiếu, không giữ lại phần đất bóc tầng phủ, khai thác quá độ sâu theo quy định, khai thác vượt trữ lượng, sai so với Giấy phép khai thác khoáng sản được cấp, Báo cáo đánh giá tác động môi trường và dự án cải tạo phục hồi môi trường được phê duyệt…

Từ kết luận trên, Thanh tra Chính phủ đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên thực hiện nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, khẩn trương xây dựng và triển khai phương án tích cực sửa chữa các hạn chế, yếu kém và sai phạm. Đồng thời, khẩn trương khắc phục hậu quả về môi trường trong thời gian sớm nhất. 

Cùng với đó, giữ nguyên quy hoạch rừng đặc dụng (không điều chỉnh sang đất khác) đối với khu vực mỏ đất có diện tích 16ha tại xã Hòa Xuân Nam; thực hiện ngay việc phục hồi môi trường, trồng lại rừng theo phương án được phê duyệt đảm bảo chức năng bảo vệ di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh. Đồng thời, kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý kỷ luật đối với các tổ chức, cá nhân để xảy ra các vi phạm nêu trên theo đúng quy định, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả xử lý…

Đặc biệt, yêu cầu Công ty Hải Thạch khẩn trương thực hiện các biện pháp phục hồi môi trường, trồng rừng ngay tại khu vực khai thác mỏ đất 16ha theo đúng quy định tại Quyết định số 1339/QĐ-UBND ngày 5/9/2012 của UBND tỉnh Phú Yên; nộp đầy đủ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản theo quy định.