Cà phê "găm hàng"
Theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, 2 tháng đầu năm nay, xuất khẩu cà phê của nước ta mới chỉ đạt gần 314 nghìn tấn, trị giá khoảng 640 triệu USD, giảm 12,6% về lượng và giảm 10,6% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu sang EU - thị trường tiêu thụ cà phê lớn nhất của Việt Nam - trong kỳ chỉ đạt 121,5 nghìn tấn, giảm 10,5% và chiếm 38,7% tổng lượng xuất khẩu nhóm hàng này của nước ta.
Việc găm hàng cà phê có thể dẫn tới mất một số thị trường xuất khẩu. (Ảnh:St)
Giá cà phê nhân xô thu mua trong nước hiện đang ngập ngừng dưới ngưỡng 40.000 đồng/kg. Cụ thể, đến giữa tuần này (ngày 21/3) giá cà phê nhân xô tại thị trường Đắk Lắk, Lâm Đồng, Gia Lai, Đắk Nông đang phổ biến ở mức 39.300 - 39.600 đồng/kg. Giá cà phê xuất khẩu FOB (TP. Hồ Chí Minh) loại 2,5% đen và vỡ ở mức 2.000USD/tấn; mức trừ lùi 30 USD/tấn so với hợp đồng kỳ hạn chính giao tháng 5/2012 tại London.
Thị trường đang tiếp tục chứng kiến nông dân giữ cà phê lại không bán ra khi thấy giá giảm xuống dưới 40.000 đồng/kg, trong khi các nhà xuất khẩu và nhiều nhà đầu tư (đã mua khi giá ở mức 40.000 đồng/kg hoặc cao hơn thế) cũng ngừng bán để tránh lỗ. Với tâm lý găm hàng và bán ra tương đối nhỏ giọt trước kỳ vọng giá sẽ lên cao hơn nữa của nông dân Việt Nam, Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (Vicofa) cho biết, xuất khẩu cà phê trong tháng 3 này có thể sụt giảm mạnh và chỉ đạt 70 - 80 nghìn tấn, tức khoảng 1,17 - 1,33 triệu bao loại 60 kg/bao.
Điều đáng nói là hành động giữ hàng lại này đang diễn ra trong bối cảnh xuất hiện lo ngại triển vọng sản lượng cà phê cao kỷ lục trên toàn cầu có thể ép giá tại London giảm hơn nữa, qua đó sẽ tác động trở lại lên giá cà phê của Việt Nam. Theo Coffee Network, sản lượng cà phê toàn cầu có thể tăng lên mức kỷ lục trong niên vụ 2012/2013 khi sản lượng thu hoạch của Brazil, nước trồng cà phê lớn nhất thế giới tăng cao. Cụ thể, người trồng cà phê trên thế giới sẽ thu hoạch khoảng 146 triệu bao trong vụ mùa 2012/2013, tăng 8,1% so với ước tính 135 triệu bao trong mùa vụ 2011/2012. Thu hoạch mùa vụ 2012/2013 sẽ bắt đầu vào tháng 10 tới ở hầu hết các quốc gia trồng cà phê.
Hãng tin Reuters trong tuần này đã dẫn lời các nhà phân tích cảnh báo, việc Việt Nam giữ cà phê lại quá lâu có thể khiến khách hàng chuyển hướng sang những nguồn cung khác như cà phê robusta của Indonesia hoặc cà phê conilon của Brazil (Conilon là một loại cà phê robusta được trồng ở Brazil - nước sản xuất cà phê lớn nhất thế giới). Việt Nam đứng thứ 2 về sản lượng cà phê nói chung nhưng đứng thứ nhất về sản xuất và xuất khẩu cà phê robusta. Tuy nhiên, nếu để khách hàng chuyển hướng sang cà phê robusta của Brazil trong bối cảnh sản lượng loại cà phê này của Brazil có triển vọng tăng mạnh thì sẽ là một điều cực kỳ bất lợi cho cà phê xuất khẩu của Việt Nam.
Như vậy, việc không ồ ạt bán ra là vô cùng cần thiết cho dù vào bất kỳ thời điểm nào. Song việc găm hàng liên tục và quá lâu cũng sẽ là điều không có lợi, có thể dẫn tới rủi ro mất thị phần, lượng tồn kho trong tương lai sẽ tăng lên và rủi ro giảm giá, thua lỗ là không thể tránh khỏi. Do vậy, nông dân và doanh nghiệp Việt Nam cần phải theo dõi xu hướng thị trường, tính toán và điều tiết lượng cung hàng ra thật hợp lý để không bán ra nhanh nhưng cũng không bán ra chậm.
Trong báo cáo vừa công bố, Trung tâm Tin học và Thống kê - Bộ NN&PTNT đã đưa ra dự báo trong năm 2012 khối lượng cà phê xuất khẩu cả nước có thể chỉ đạt mức gần 985 nghìn tấn (tương đương khoảng 16,5 triệu bao), giảm hơn 200 nghìn tấn so với con số dự báo đưa ra trong báo cáo trước đó. Ngoài ra, giá cà phê xuất khẩu giảm tương đối mạnh so với mức đỉnh cao (trên 50.000 đồng/kg) như trong năm 2011 cũng sẽ là nhân tố góp phần làm cho giá trị xuất khẩu cả năm có thể giảm mạnh và chỉ dừng ở con số gần 2,2 tỷ USD (so với hơn 2,75 tỷ USD đạt được trong năm ngoái).
Nguyễn Minh