Chấn chỉnh “rải” tiền lẻ tại các đền, chùa
Tiết kiệm được 1.500 tỷ đồng từ việc không in tiền mệnh giá nhỏ | |
Gian nan kiểm đếm tiền lẻ | |
Xử lý nghiêm dịch vụ đổi tiền lẻ |
Mưa dầm thấm lâu
Cùng với việc NHNN không in tiền mệnh giá nhỏ từ 5.000 đồng trở xuống, ngành Văn hóa cũng đã đẩy mạnh công tác chấn chỉnh việc sử dụng tiền lẻ, mệnh giá nhỏ ở các lễ hội, chùa, đền trong những năm gần đây và đã thu được những kết quả tích cực. Qua khảo sát của phóng viên, với sự vào cuộc mạnh mẽ của các bộ, ban, ngành, địa phương trong việc tuyên truyền sử dụng tiền lẻ, tiền mệnh giá nhỏ hợp lý, đến nay hiện tượng “rải” tiền ở các ban thờ các đền, chùa đã giảm.
Đơn cử như tại chùa Keo (Thái Bình) hiện nay, việc người dân sử dụng tiền lẻ đi lễ chùa cũng đã giảm mạnh. Đại diện Ban quản lý (BQL) chùa này cho biết, nếu như trước đây cứ sau vài ngày, BQL lại thu về hàng chục bao tiền lẻ, trong đó tiền có mệnh giá từ 2.000 đồng trở xuống chiếm chủ yếu.
Đền Bà Chúa Kho đã vắng bóng kinh doanh đổi tiền |
“Khoảng 3-4 năm nay, việc NHNN không in tiền mệnh giá thấp là chủ trương đúng đắn. Bởi với lượng tiền mệnh giá nhỏ quá lớn, được “rải” ở các đền, chùa không những làm mất mỹ quan nơi thờ tự mà còn khó khăn cho công tác kiểm đếm của BQL chùa” – đại diện BQL chùa Keo cho biết.
Nhưng có lẽ, lượng tiền lẻ mệnh giá nhỏ mà hệ thống NH trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh thu được là “khủng” nhất, khi khu vực tỉnh này có rất nhiều đền chùa như: đền Đô, Đền Bà Chúa Kho, Chùa Phật Tích…
Tại đền Bà Chúa Kho, ghi nhận của phóng viên, mặc dù đã có khá nhiều du khách đến đền dịp cuối năm nhưng không xuất hiện dịch vụ đổi tiền. Đây là sự nỗ lực của BQL Di tích và của chính quyền địa phương.
Theo đại diện BQL đền Bà Chúa Kho, những năm trước đây nhà đền phải nhờ các NH vào kiểm đếm do tiền mệnh giá nhỏ để trời mưa bị ẩm, bị xoăn nên cần các cơ quan có chuyên môn và các loại tiền xu phải thuê máy về sàng từng loại riêng biệt nên mất rất nhiều thời gian. Nhưng từ năm 2014, lượng tiền lẻ đã giảm bớt nên NH không phải cử người đến tận đền kiểm đếm nữa.
Ủng hộ việc không in tiền mệnh giá nhỏ
Ông Nguyễn Thành Lập - Trưởng BQL Di tích đền Bà Chúa Kho cho biết, thực hiện công văn phối hợp của NHNN chúng tôi đã nghiêm túc chấp hành và tuyên truyền vận động các cửa hàng không đổi tiền lẻ ở khu vực khuôn viên đền và có các biển thông báo nghiêm cấm đổi tiền lẻ, tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh toàn khu. Quan điểm của nhà đền là hoàn toàn nghiêm cấm việc đổi tiền lẻ.
Với khách đi lễ đền Bà Chúa Kho, BQL thường xuyên nhắc nhở quý khách nên thả tiền vào hòm công đức, bất kể tiền mệnh giá to hay mệnh giá nhỏ, để đồng tiền đỡ rơi xuống đất, không gây phản cảm.
“Tập quán lâu đời của người Việt Nam, bình thường đi lễ dâng một ít tiền lẻ đặt trên đĩa. Tuy nhiên, chúng tôi đã thường xuyên nhắc nhở khách thập phương rằng giữa hai hình thức: đặt một khoản tiền lẻ lên đĩa và bỏ luôn tiền vào hòm công đức thì ý nghĩa tâm linh không khác gì nhau. Khách đi lễ đã có tâm đến với nhà đền thì tiền bỏ vào đâu cũng là của nhà đền và nên bỏ vào trong hòm công đức thì văn minh và lịch sự hơn” – ông Lập nói.
Theo đề nghị của BQL các chùa, đền ở Thái Bình, Bắc Ninh thì các cơ quan chức năng cần có biện pháp, chế tài cụ thể và cứng rắn hơn với những người đổi tiền lẻ hưởng chênh lệch, đồng thời ủng hộ việc NHNN không phát hành tiền mới mệnh giá thấp từ 5.000 đồng trở xuống.
Ông Trương Anh Dũng – Phó Giám đốc Agribank Bắc Ninh cho rằng, nhiều năm qua, vào những dịp cao điểm của lễ hội và Tết, Agribank đã phối hợp với các BQL di tích đền Bà Chúa Kho, đền Giếng… trong việc kiểm đếm tiền công đức, tiền lễ. "Thậm chí chúng tôi còn cử cán bộ NH mang máy đếm tiền đến tận đền để kiểm đếm hộ".
Thời gian kiểm đếm lâu nhất có thể mất cả ngày vì tiền lẻ nhiều, nhất là những ngày đầu xuân người dân đi lễ nhiều. Thông thường các đền, chùa đã kiểm đếm sơ qua, và chờ vài ngày mới gọi NH đến hỗ trợ kiểm đếm và gửi luôn vào NH. Khi nào cần thì các đền, chùa lại rút tiền ra bình thường.
Đại diện Agribank Bắc Ninh cho biết, những năm 2006 đến năm 2008, kinh tế phát triển, lượng tiền lẻ thu về nhiều nhất. Còn hiện nay so với các năm trước đây thì tiền mệnh giá nhỏ trong lễ đền, chùa giảm đi nhiều.
Với NHNN Chi nhánh các tỉnh thì những năm trước mỗi dịp lễ hội và Tết đến thì thu về lượng tiền lẻ mệnh giá nhỏ rất lớn, tới mức kho chứa tiền không còn chỗ trống, nhưng hiện nay đã bớt “căng” hơn.
Bà Đào Thị Phượng – Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh Bắc Ninh cho biết, khoảng 3 năm trước thì lượng tiền lẻ rất lớn. Sau những chỉ đạo của các bộ, ngành cũng như công tác tuyên truyền được đẩy mạnh, nhìn chung thói quen sử dụng tiền lẻ tại các khu vực đền chùa tại tỉnh Bắc Ninh đã có sự thay đổi, đặc biệt từ năm 2012 đến nay đã giảm hẳn, năm 2015 vừa qua giảm rất nhiều so với các năm trước.
“Năm nay NHNN Bắc Ninh đã tiếp tục phối hợp với các cấp, các ngành tăng cường công tác thông tin tuyên truyền để làm sao người dân hiểu rõ hơn và đồng thời hỗ trợ với ngành NH thực hiện tốt chủ trương giảm tiền lẻ, tiền mệnh giá nhỏ khi lễ đền chùa” – bà Phượng chia sẻ và cho biết, qua nắm bắt tại một số NH làm việc trực tiếp với BQL di tích đền, chùa thì lượng tiền mệnh giá nhỏ vào khu di tích đã giảm mạnh. Tất nhiên khi đã là phong tục thói quen thì cũng phải có quá trình, đến một thời điểm nào đó người dân mới thay đổi được.
Ông Vũ Xuân Thành - Chánh Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Chúng tôi tiếp tục ủng hộ việc không in mới tiền mệnh giá nhỏ và sử dụng tiền mệnh giá nhỏ hợp lý, trong dịp Tết Nguyên đán vì đây là chủ trương rất đúng. Đứng về góc độ văn hóa chúng tôi thấy cần phải giáo dục được ý thức sử dụng đồng tiền, vì đồng tiền phát hành để sử dụng thanh toán chứ không phải đi lễ. Năm 2016, Bộ tiếp tục quán triệt quản lý việc sử dụng tiền mệnh giá nhỏ trong các hoạt động văn hóa, lễ hội, tới các sở, các ban quản lý di tích. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng phối hợp với Đoàn kiểm tra liên ngành để xử lý và nghiêm cấm việc tổ chức dịch vụ đổi tiền lẻ, kinh doanh tiền lẻ trong khu vực quản lý di tích, quản lý lễ hội. |