Chính sách tốt - kinh tế mạnh
“Thiết lập nền tảng mới cho tăng trưởng” | |
Quyết tâm phấn đấu tăng trưởng 6,7% | |
Năng suất – chìa khóa phục hồi tăng trưởng |
Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH & ĐT) đã báo cáo với Chính phủ: Kinh tế vĩ mô còn nhiều yếu tố gây bất ổn định, lạm phát cả năm có thể vượt quá mục tiêu 5% đã đề ra. Tăng trưởng của nền kinh tế có thể không đạt mục tiêu.
Lạm phát đang ở mức thấp nhưng đang có dấu hiệu tăng lên do cả chi phí đẩy lẫn do cầu kéo, theo Bộ KH & ĐT.
Động lực tăng trưởng trong năm 2016 sẽ là DN tư nhân |
TS.Nguyễn Đức Thành – Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách nói rõ: Lạm phát có thể tăng trở lại, do giá dầu tăng kéo theo sự tăng giá hầu hết các vật tư, nguyên liệu, đẩy chi phí, giá thành sản xuất tăng lên, gây áp lực tăng mặt bằng giá đầu ra. Biến đổi khí hậu sẽ làm giảm sản lượng, gây thiếu hụt cung và đẩy giá thực phẩm và lương thực tăng.
Về tác động lạm phát từ sức mua và tổng cầu: cùng với sự phục hồi của nền kinh tế, và tăng lương theo lộ trình vào tháng 5/2016... sẽ thúc đẩy tiêu dùng, tăng sức mua. Bên cạnh đó là tác động từ chi tiêu NSNN và tăng trưởng tín dụng cũng tác động đến tổng cầu của nền kinh tế.
Và như tình hình sản xuất hiện nay với dự báo những tháng tới cho thấy mục tiêu tăng trưởng nền kinh tế 6,7% của năm nay đã trở thành không khả thi.
“Nếu không có sự thay đổi mạnh mẽ, thì Việt Nam vượt được mức tăng trưởng 6,5% là rất khó khăn”, theo TS.Nguyễn Đức Thành.
Sự giảm sút tốc độ tăng trưởng không chỉ trong nông nghiệp - ngành bị thiệt hại nặng do thiên tai, môi trường biển mà còn sẽ xảy đến với cả công nghiệp chế biến và du lịch biển. Sản xuất sẽ tiếp tục gặp khó khi giá dầu lên, giá đầu vào tăng nên tốc độ tăng trưởng công nghiệp có thể còn bị giảm thấp hơn nữa.
Tăng trưởng xuất khẩu cũng suy giảm khi giá xuất khẩu giảm và cạnh tranh yếu, chưa kể, suy giảm còn bị ảnh hưởng do các nước đối tác thay đổi sức mua, theo TS. Nguyễn Đức Thành.
“Tổng cung sẽ không thuận lợi như 2015 bởi những tác động xấu từ môi trường, thiên tai. Giá hàng hóa thế giới cũng không giảm như năm 2015”, TS.Đặng Ngọc Tú - Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia bổ sung.
Vĩ mô còn bất ổn bởi thu ngân sách khó, chi thì vẫn tăng cao. “Nhu cầu chi phát triển kinh tế - xã hội, nhất là chi thường xuyên tiếp tục tăng cao”, theo Bộ KH & ĐT. Trước đây chi thường xuyên chỉ khoảng 50% tổng chi, nay đã lên khoảng 65%. Bộ KH & ĐT nhận định: “Với khả năng thu hiện nay, tổng thu NSNN không đủ để chi thường xuyên và trả nợ. Toàn bộ chi đầu tư đều phải dựa vào nguồn bội chi, vốn vay của Chính phủ”.
Cho dù các chuyên gia kinh tế cùng quan điểm không nóng ruột với từng phần trăm tăng trưởng, nhưng những nguyên nhân khiến tăng trưởng chậm lại cần phải được sớm giải quyết để lấy lại nhịp và không nên chậm trễ. Vĩ mô cần phải được củng cố. Và chính sách tốt thì kinh tế mới mạnh – theo VEPR.
“Chỉ mới quý I đã xuất hiện những yếu tố bất thường và bất lợi. Đã đến lúc Chính phủ mới cần nhìn sâu vào cốt lõi những vấn đề của nền kinh tế để thiết lập nền tảng mới cho tăng trưởng, cho dù điều này đã được nói từ hơn 10 năm nay”, TS.Phạm Hồng Sơn – Hiệu trưởng Trường Đại học quốc gia phát biểu.
“Mong muốn thúc đẩy tăng trưởng nhanh ngay trong quý II, thông qua các giải pháp kinh tế vĩ mô, là hoàn toàn hợp lý và khả thi. Nhưng nếu chỉ dựa vào chính sách kinh tế vĩ mô mà thiếu các giải pháp căn cơ về nền tảng kinh tế vi mô thì có thể lại làm giảm dư địa chính sách của Việt Nam trong giai đoạn sau”, theo quan điểm của Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM).
Trong bối cảnh kinh tế thế giới và tương tác giữa các nền kinh tế lớn còn khá nhiều bất định, Việt Nam phải duy trì dư địa chính sách (ít nhất về tài khóa và tiền tệ) để bảo đảm khả năng ứng phó. Và CIEM cho rằng, khung kiến nghị chính sách nhằm cải cách nền tảng kinh tế vi mô và điều hành các chính sách kinh tế vĩ mô trong các báo cáo trước đó vẫn còn nguyên giá trị.
TS. Thành cho rằng “để tăng trưởng kinh tế nhanh Chính phủ phải tạo môi trường để DN cạnh tranh, tạo động lực phát triển”. Cải thiện môi trường kinh doanh, xóa bỏ các rào cản là những định hướng chính sách quan trọng nhất để thu hút, phát huy tối đa tác dụng của dòng vốn đầu tư và tinh thần khởi nghiệp của DN.
Chính phủ mới đã đưa ra thông điệp mạnh mẽ về cam kết cải cách thể chế, cải thiện chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh, nhưng còn nhiều ràng buộc trong thực thi. TS.Nguyễn Đức Thành |
“Động lực tăng trưởng trong năm 2016 sẽ là DN tư nhân, là vốn đầu tư, vậy làm sao để kích thích đầu tư tư nhân”, theo TS.Đặng Ngọc Tú.
“Kinh tế khó khăn, ngân sách căng thẳng kinh khủng, chỉ riêng giải quyết vấn đề ngân sách là Chính phủ đủ mệt rồi. Nhưng tôi thấy động thái của Chính phủ mới là đang thúc đẩy để DN thoát khó, DN phát triển, đó là nền tảng quan trọng cho tăng trưởng”, TS.Lưu Bích Hồ phát biểu.
Và một kiến nghị mới, rất mới về giải pháp đưa nền kinh tế thoát khó được Bộ KH & ĐT đưa ra: tăng cường đối thoại với các cơ quan thông tấn, báo chí để mọi người dân hiểu rõ tình hình, đồng thuận, tạo sức mạnh tổng hợp phấn đấu hoàn thành các mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2016.