Chuyển nơi ở để… tránh nợ

“Quên” trả nợ ngân hàng

Người vay vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội (VBSP), đi khỏi nơi cư trú đã và đang ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng chính sách trên địa bàn TP. Đà Nẵng. Theo số liệu thống kê của VBSP Đà Nẵng, đến cuối năm 2014 có 800 hộ đi khỏi nơi cư trú, với dư nợ 6,8 tỷ đồng.

Đến nay, sau một thời gian tìm kiếm khá tích cực, con số này giảm xuống còn khoảng 600 hộ, với số dư nợ 5,2 tỷ đồng…

Theo ông Đoàn Ngọc Chung, Phó giám đốc VBSP Đà Nẵng, trên địa bàn thành phố, quận Hải Châu và Thanh Khê là những nơi triển khai mạnh hoạt động cho vay vốn tín dụng chính sách. Tuy nhiên, đây cũng là địa bàn có nhiều hộ vay chưa trả xong nợ đã “bặt vô âm tín”, gây khó khăn cho hoạt động của chi nhánh.

Trong đó, Thanh Khê có 204 hộ với dư nợ 1,3 tỷ đồng; Hải Châu có 150 trường hợp, với dư nợ khoảng 1 tỷ đồng, với nhiều món vay đã tồn đọng từ gần chục năm nay…

Phường Xuân Hà (Thanh Khê) từng là địa bàn trọng điểm của công tác di dời, giải toả khi TP. Đà Nẵng triển khai xây dựng tuyến đường ven biển Nguyễn Tất Thành. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến tình trạng vay vốn của VBSP, rồi lợi dụng việc chuyển nhà, di dời giải toả để tránh nợ.

Thời kỳ cao điểm, trên địa bàn phường có đến hơn 100 hộ vay vốn chính sách rồi “bỗng dưng biến mất”. Đến nay, trên địa bàn Xuân Hà vẫn còn 24 trường hợp với số dư nợ 156 triệu đồng.

Trong số đó, có thể kể đến trường hợp ông Nguyễn Văn Hải, được vay 10 triệu đồng, theo chương trình hộ nghèo. Sau một thời gian vay vốn, làm ăn thua lỗ, ông Hải đã chuyển nhà vào TP. Hồ Chí Minh sinh sống, để lại món nợ của ngân hàng. Tương tự, bà Trần Thị Đăng Quý cũng lợi dụng việc chuyển nhà do di dời giải toả nhiều lần rồi bỏ trốn để lại món nợ gần 5 triệu đồng của VBSP.

Ông Nguyễn Minh Tâm, Phó chủ tịch UBND phường Xuân Hà cho biết, các đoàn thể nhận uỷ thác cũng như chính quyền địa phương vào cuộc rất quyết liệt. Song, thẩm quyền có hạn nên việc tìm kiếm các trường hợp này khó như… mò kim đáy biển!

Tương tự, trên địa bàn phường Thanh Khê Tây hiện cũng có đến 18 trường hợp đi khỏi nơi cư trú, “ôm” khoản vay 128 triệu đồng. Trong đó, có trường hợp bà Lê Thị Anh Thư còn nợ VBSP Đà Nẵng số tiền cả gốc lẫn lãi là 15 triệu đồng. Lợi dụng việc di dời, giải toả bà Thư đã chuyển đến ở trên một khu chung cư ở phường Hoà Minh. Có thông tin này, chính quyền địa phương cùng các hội đoàn thể đã tìm đến đây. Tuy nhiên, đến nơi thì bà Thư lại thuê nhà ở một nơi khác…

Nhân viên VBSP Đà Nẵng đang triển khai giao dịch lưu động

Cần sự phối hợp

Cũng theo ông Đoàn Ngọc Chung, ngoài việc làm nợ quá hạn gia tăng, ảnh hưởng đến công tác luân chuyển, xoay vòng đồng vốn của chi nhánh… tình trạng người vay vốn, lợi dụng việc chuyển nhà, bán nhà rồi… “quên” trả nợ ngân hàng đã và đang gây khó khăn không nhỏ cho ngân hàng, chính quyền địa phương, cán bộ hội nhận ủy thác, ban quản lý tổ tiết kiệm, vay vốn trên địa bàn TP. Đà Nẵng.

Nguyên nhân được cho là do một số hộ vay thiếu ý thức, lợi dụng công tác di dời, giải toả chuyển nơi ở đến địa phương khác, nhưng không giải quyết các món nợ với ngân hàng.

Ngoài ra, cũng có một số trường hợp tự bán nhà, không thông báo cho chính quyền địa phương, lặng lẽ đi khỏi nơi cư trú kéo theo các món nợ chưa giải quyết. Cũng có một số hộ do làm ăn thua lỗ, bất khả kháng phải bán nhà, chuyển chỗ ở cũng tranh thủ tránh nợ…

“Không thể để tình trạng người vay vốn chưa trả đi khỏi nơi cư trú mà chưa tìm và xử lý được. Thời gian tới, phải có sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa các bên liên quan để xử lý rốt ráo tình trạng này”, đó là ý kiến chỉ đạo của ông Võ Duy Khương, Phó chủ tịch thường trực UBND TP. Đà Nẵng trong buổi làm việc với các ban, ngành có liên quan.

Để giải quyết tình trạng “rút quân bí mật” của người vay vốn, thời gian qua VBSP Đà Nẵng đã tích cực triển khai nhiều giải pháp. Trong đó, tập trung tăng cường sự phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an, vào cuộc điều tra, xác minh làm rõ thông tin về những hộ vay vốn rồi lặng lẽ “biến mất”.

Ngoài ra, chi nhánh cũng đã phối hợp với các cấp chính quyền, nhằm phát huy vai trò kiểm tra, giám sát của các đoàn thể, từ tổ vay vốn lên đến xã, phường, quận, huyện… VBSP Đà Nẵng đã và đang đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ điều hành quản lý nguồn vốn tín dụng chính sách ở cơ sở để nâng chất lượng hoạt động nhận ủy thác…

Bên cạnh đó, ngân hàng cũng có kế hoạch tham mưu cho UBND thành phố đưa chủ tịch UBND xã, phường vào thành viên của các Ban đại diện Hội đồng quản trị VBSP cấp quận, huyện, để nâng cao vai trò quản lý vốn tín dụng chính sách tại từng địa phương…

Ngoài những nỗ lực của VBSP Đà Nẵng để góp phần giải quyết rốt ráo tình trạng lợi dụng chuyển chỗ ở để tránh nợ, các cơ quan có liên quan cũng cần tích cực vào cuộc. Trong đó, cần quan tâm hơn nữa đến việc quản lý nhân khẩu, thủ tục quản lý hành chính. Bên cạnh đó là việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến từng người dân, để họ thấy được rõ hơn quyền lợi và nghĩa vụ khi vay vốn ngân hàng.