Có dư địa để hỗ trợ tăng trưởng, tránh thâm hụt kép
Chỉ số này đang đi ngược xu hướng của vùng và tăng từ mức 50,7 điểm trong tháng 3 lên mức 53,5 điểm trong tháng 4 - mức tăng cao nhất kể từ khi bắt đầu khảo sát với tất cả các chỉ số phụ đều thể hiện cải thiện.
Tăng trưởng GDP thực của Việt Nam đang cải thiện một cách vững chắc và HSBC dự báo tăng trưởng sẽ đạt mức 6,1% trong năm 2015. HSBC cũng dự báo, GDP danh nghĩa năm 2015 sẽ tăng chậm lại ở mức 9,8%, thấp hơn nhiều so với mức dự báo của Chính phủ là 13,8%. Trong khi đó, gánh nặng nợ của Việt Nam (bao gồm cả khu vực công và tư) nhiều khả năng sẽ tiếp tục tăng.
Về ngắn hạn, các chuyên gia này cho rằng, đồng VND tăng giá đang gây ảnh hưởng tới nền kinh tế và tạo dư địa cho các nhà làm chính sách hỗ trợ tăng trưởng, hoặc bằng cách hạ lãi suất và/hoặc giảm giá tiền đồng. Điều này sẽ giúp ngăn chặn Việt Nam không bị thâm hụt kép – cả tài chính lẫn thương mại – trong khi vẫn thúc đẩy năng lực cạnh tranh. “Chúng tôi tin rằng đồng VND yếu hơn sẽ giúp Việt Nam tăng trưởng, làm nhẹ bớt một số gánh nặng nợ trong nước” – báo cáo cho biết.
Theo tính toán của chuyên gia HSBC, nếu như tăng trưởng GDP danh nghĩa ở quanh mức 14% thì sẽ dẫn đến thâm hụt ngân sách ở mức 5,6%. “Nếu giả định tăng trưởng GDP danh nghĩa 10%, thì thâm hụt ngân sách sẽ ở mức 5,8% GDP, gần với mức dự báo 6% của chúng tôi. Gánh nặng nợ công trong nước chính vì vậy sẽ tăng nhanh hơn và gần hơn mức giới hạn 65% đặt ra”.
Do đó, Chính phủ sẽ cần phải hợp lý hóa các chi tiêu công để giảm thiểu mức thâm hụt ngân sách đang gia tăng. Thu ngân sách cũng cần tăng lên, có thể qua việc mở rộng phạm vi nộp thuế.
Bên cạnh đó, Chính phủ còn có rất nhiều việc phải làm nhằm thu hẹp khoảng cách tài chính cũng nhu thúc đẩy kết nối giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn FDI.
Điều này cần phải có nhiều cải cách kiên định hơn để sắp xếp các hoạt động chi tiêu, mở rộng cơ sở thuế và cải thiện quản lý nợ. Dòng vốn FDI đổ vào sẽ có khả năng chậm lại nếu không muốn nói là giảm trong những năm tới vì cạnh tranh chi phí tiền lương có thể sẽ suy yếu dần. “Với sự lệ thuộc hiện tại vào các doanh nghiệp có vốn FDI để thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu, hiệu quả sản xuất của Việt Nam có thể sẽ rất ngắn ngủi nếu như Chính phủ không thực hiện được những cải cách hiệu quả” – báo cáo cảnh báo.